Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία καθιερώθηκε το 1992 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ και τιμάται κάθε χρόνο στις 3 Δεκεμβρίου.
Η επιλογή της ημερομηνίας αυτής συνδέεται με την υιοθέτηση από το διεθνή οργανισμό στις 3 Δεκεμβρίου 1982 του προγράμματος δράσης για τα ΑΜΕΑ, το οποίο οδήγησε στην υπογραφή της διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στις 30 Μαρτίου 2007 (Η Κύπρος την κύρωσε το 2011 και η Ελλάδα το 2012).
{{ Σύμφωνα με το άρθρο 4 και 21 του Συντάγματος, όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες είναι ίσοι και τα άτομα με αναπηρία έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν κοινωνικές παροχές στα πλαίσια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. }}
Η Ημέρα αυτή δίνει την ευκαιρία στις κυβερνήσεις, στους οργανισμούς και στις κοινωνίες να εστιάσουν την προσοχή τους στα δικαιώματα και τις δυνατότητες των ανθρώπων με αναπηρία.Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ (2014), γύρω στο 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από κάποιας μορφής αναπηρία, το 80% των οποίων ζει στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Σήμερα, υπάρχουν δυο πρότυπα αναπηρίας. Το ιατρικό και το κοινωνικό!
Στο ιατρικό πρότυπο, η αναπηρία είναι μια προσωπική τραγωδία, ένα προσωπικό πρόβλημα. Η θεραπεία είναι συνεχόμενη ιατρική φροντίδα από έμπειρους επαγγελματίες. Σε αυτό το πρότυπο, το άτομο με αναπηρία πρέπει να προσαρμοστεί και στην κοινωνία.Στο κοινωνικό πρότυπο, η αναπηρία είναι κοινωνικό πρόβλημα και κοινωνική εμπειρία. Οι ομάδες και τα συστήματα αυτοβοήθειας ωφελούν. Το άτομο με αναπηρία πρέπει να επιβεβαιωθεί και να εκφράσει την εμπειρία και την πείρα του, να κάνει τις επιλογές του και να ικανοποιήσει τα δικαιώματά του, άλλωστε όλα τα άτομα με αναπηρίες έχουν συλλογική ταυτότητα.
Η αναπηρία στο κοινωνικό πρότυπο είναι ένα πολιτικό ζήτημα και επιζητεί την κοινωνική αλλαγή με προσωπική και συλλογική ευθύνη.
3 Δεκεμβριου 2015. Ημέρα για την αναπηρία!
Αλήθεια, τί γίνεται όμως στην πραγματικότητα ;
Το κοινωνικό πρότυπο της αναπηρίας επιβεβαιώνεται στη χώρα μας ;
Περίπου ένα εκατομμύριο υπολογίζεται πως είναι ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία στην Ελλάδα, ενώ από αυτά, 500.000 έχουν κινητικές αναπηρίες. Η ηλικία τους κυμαίνεται από 20 μέχρι 50 ετών, ενώ στην πλειοψηφία τους είναι απόφοιτοι Δημοτικού.
Μόλις το 15% των παιδιών με αναπηρία στην Ελλάδα υπολογίζεται πως έχει πρόσβαση στην εκπαίδευση. Σύμφωνα τα στοιχεία που ενσωμάτωσε η Ελλάδα στη 2η και 3η Ενοποιημένη Περιοδική της Έκθεση προς την Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, τα παιδιά με αναπηρία στην Ελλάδα είναι 200.000, ενώ κατά το εκπαιδευτικό έτος 2010-2011 μόλις τα 31.761 πήγαιναν σχολείο. Ωστόσο, η απουσία μητρώου καταγραφής των παιδιών με αναπηρία δεν επιτρέπει να σχηματιστεί πλήρης εικόνα για τον αριθμό των παιδιών που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης.
Από αυτά τα 24.105 φοιτούσαν σε σχολεία γενικής εκπαίδευσης και τα 7.656 σε ειδικά σχολεία. Ανεπαρκείς υπηρεσίες μεταφοράς των μαθητών στο σχολείο, απουσία υποδομών στα σχολεία για να δεχτούν μαθητές με αναπηρία, περιορισμένο εποπτικό υλικό, λίγο ανθρώπινο δυναμικό και απουσία σταθερής και επαρκούς χρηματοδότησης της ειδικής εκπαίδευσης, είναι οι λόγοι που οδηγούν τα παιδιά εκτός σχολείου.Το 60% των ανδρών και το 80% των γυναικών με αναπηρία είναι άνεργοι.
Η ανεργία είχε κατακόρυφη αύξηση από το 2008 και μετά.
Οι υποχρεωτικές προσλήψεις, όπως ορίζονται από την εθνική νομοθεσία (Ν. 2643/98), σταμάτησαν.
Τα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας και τα Κέντρα Διημέρευσης για τα Άτομα με Αναπηρία λειτουργούν κυρίως από γονείς ατόμων με αναπηρία μέσω των συλλόγων που έχουν δημιουργήσει. Οι χρηματοδοτήσεις που λαμβάνουν τα Κέντρα αυτά, τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί σε ποσοστό άνω του 60%, σε κάποιες περιπτώσεις και 70%. Το χειρότερο από όλα είναι ότι αυτή η χρηματοδότηση που τους δίνεται, τους δίνεται με τεράστια καθυστέρηση, με μία πάρα πολύ γραφειοκρατική διαδικασία. Μέχρι να λάβουν τη χρηματοδότηση αυτή διογκώνονται όλα τα προβλήματα. Όταν τα ίδια τα άτομα με αναπηρία, είναι μέσα σε αυτές τις δομές και τους παρέχονται υπηρεσίες ειδικής εκπαίδευσης, ειδικής αγωγής, υπηρεσίες αποκατάστασης, υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης, οι οποίες λόγω αυτών των περικοπών και της κατάστασης αυτής δεν παρέχονται απρόσκοπτα, αλλά προβληματικά, καταλαβαίνετε ότι δεν έχουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται.
Έντονα προβλήματα επιβίωσης αντιμετωπίζουν και όσοι ζουν μόνο με προνοιακές παροχές, καθώς η καθυστέρηση πιστοποίησης περίπου 660.000 ΑΜΕΑ από Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας ξεπέρασε τους πέντε μήνες. Από τον «Πίνακα των 43 Μη Αναστρέψιμων Παθήσεων» απουσιάζουν ανίατες ασθένειες (διαβήτης, αιμορροφιλία, οροθετικοί), ενώ τα προνοιακά βοηθήματα μειώθηκαν έως και 50% βάσει του νέου κανονισμού εκτίμησης βαθμού αναπηρίας. Η μείωση κατά 60%, από το 2012, στο πλαφόν συνταγογράφησης, προκαλεί δυσβάσταχτη δαπάνη στους χρόνια πάσχοντες. Ταυτοχρόνως, υπερβολικό κόστος συμμετοχής σε φάρμακα και εξετάσεις επωμίζονται οι καρκινοπαθείς, οι οποίοι εξαναγκάζονται να περιμένουν μήνες σε εξοντωτικές λίστες αναμονής για τις θεραπείες.
Αυτή λοιπόν είναι η πραγματικότητα. Κι αν είναι δυσβάσταχτη γι αυτούς τους ανθρώπους, ποιος ενδιαφέρεται τελικά ;
Η πολιτεία ανίκανη και αδιάφορη, η κοινωνία παγωμένη και αδύναμη κι εμείς θεατές πικραμένοι που το έργο αυτό μας δημιουργεί θυμό γιατί θίγει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και προσβάλλει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η φετινή 3η Δεκεμβρίου, ας είναι ημέρα αφύπνισης της Πολιτείας και της κοινωνίας ώστε τα δικαιώματα των ΑΜΕΑ να διασφαλιστούν και να πάψουν να είναι θύματα αδιαφορίας.
Τσορλίδης Γεωργ.Αναστάσιος
(Υπάλληλος Ε.Σ.Υ. – Συγγραφέας)