«Tικ» είναι επαναλαμβανόμενες κινήσεις μελών του σώματος ή επαναλαμβανόμενοι φωνητικοί ήχοι, που εκδηλώνονται σε ένα άτομο ακούσια και περιστασιακά.

Υπάρχουν διάφορα είδη τικς :
• Τα Μυϊκά που εκδηλώνονται με κίνηση και αυτά χωρίζονται σε διάφορες υποκατηγορίες. Εάν π.χ. οι κινήσεις περιορίζονται στο πρόσωπο τότε έχουμε «τα τικς του προσώπου».
• Τα Φωνητικά που εκδηλώνονται με ήχους
Τα τικς χωρίζονται επίσης σε «απλά» και «σύνθετα». Τα μεν απλά εκδηλώνονται με κίνηση μιας ομάδας μυών, ενώ τα σύνθετα εκδηλώνονται με διάφορες ομάδες μυών.

Συνηθισμένα Τικς
• Ανασήκωμα των ώμων
• Γύρισμα του κεφαλιού
• Ανοιγόκλεισμα των ματιών
• Φύσημα της μύτης
• Ανασήκωμα της μύτης
• Γλείψιμο του στόματος
• Γκριμάτσες προσώπου
• Κλοτσήματα
• Πηδήματα
• Δάγκωμα των χειλιών
• Καθάρισμα του λαιμού
• Βήξιμο
• Γρύλισμα
• Σφύριγμα
Τράβηγμα του στόματος κλπ

Τι προκαλεί την εμφάνιση των τικς
Οι λόγοι που προκαλούν τα τικς είναι άγνωστοι. Αυτό που είναι γνωστό, είναι ότι το άγχος φαίνεται να επιδεινώνει την εκδήλωση και τη συχνότητα των τικς. Τα τικς εμφανίζονται πολύ συχνά στην παιδική ηλικία. Επίσης διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι τα αγόρια έχουν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης ενός τικ, σε σύγκριση με τα κορίτσια.

Παροδικά ή χρόνια
Η εμφάνιση ενός τικ προκαλεί την ανησυχία και την αγωνία κατά πόσο θα φύγει σύντομα ή εάν θα το έχουμε για πάντα. Ευτυχώς τα περισσότερα τικς είναι παροδικά. Εμφανίζονται ξαφνικά, διαρκούν λίγες εβδομάδες, μέχρι λίγους μήνες και φεύγουν επίσης ξαφνικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να σταματήσουν για λίγο και να ξαναπαρουσιαστούν μέχρι να φύγουν εντελώς. Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, τα τικς συνεχίζουν την εμφάνισή τους πέρα από ένα χρόνο, οπότε ονομάζονται χρόνια. Τα χρόνια τικς μπορεί να είναι μυϊκά ή φωνητικά, αλλά όχι και τα δυο μαζί.

Διάγνωση
Η διάγνωση ενός τικ γίνεται σε μια συνηθισμένη ιατρική επίσκεψη. Δεν χρειάζονται ειδικά τεστ. Πολύ σπάνια χρειάζονται εξειδικευμένες εξετάσεις.

Τι κάνουμε εάν το παιδί μας παρουσιάσει ένα τικ;
Η εμφάνιση ενός τικ στο παιδί, συνήθως αναστατώνει τους γονείς. Δεν αντέχουμε να το βλέπουμε γιατί νιώθουμε ότι αλλάζει την όλη εικόνα του παιδιού μας και θέλουμε με κάθε τρόπο να το σταματήσουμε. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να το σταματήσουμε, θα πρέπει να περιμένουμε να φύγει από μόνο του. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να χαλαρώσουμε, να μάθουμε να ζούμε μαζί του κάνοντας κάποια πράγματα που βοηθούν ώστε αυτό να περάσει όσο το δυνατό πιο ανώδυνα, όπως π.χ.:
• Σταματούμε να ασχολούμαστε . Με τα τικς, έχουμε κατά νου ότι όσο περισσότερο ασχολούμαστε με αυτό τόσο επιδεινώνεται.
• Αποφεύγουμε καταστάσεις πίεσης και άγχους.
• Δίνουμε ευκαιρίες στο παιδί μας να ασχοληθεί με δραστηριότητες που το ευχαριστούν και το χαλαρώνουν(π.χ. κολύμπι, ποδήλατο, ένα άθλημα,βόλτα, ζωγραφική)κλπ.
• Μιλούμε στο στενό οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον γι αυτό που συμβαίνει στο παιδί μας και ζητούμε να το αγνοήσουν.
• Προσπαθούμε ώστε το παιδί μας να αποφεύγει τις πολύ κουραστικές δραστηριότητες και να έχει ένα καλό βραδινό ύπνο.
• Όταν εκδηλώνεται το τικ, δεν θυμώνουμε στο παιδί, δεν το τιμωρούμε αλλά ούτε του υποσχόμαστε δώρα για να το σταματήσει. Να θυμόμαστε ότι, εάν το παιδί προσπαθήσει συνειδητά να ελέγξει το τικ για να μας ικανοποιήσει, τότε αυτό θα μετατραπεί σαν μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί.
• Διατηρούμε την ψυχραιμία μας και δεν αφήνουμε ένα μικρό πρόβλημα, όπως είναι ένα τικ να ελέγχει τη ζωή μας. Όταν σταματήσουμε να το φοβόμαστε, τότε αυτό θα φύγει.
• Τέλος, αποτεινόμαστε σε ειδικό ψυχικής υγείας για συμβουλευτική στήριξη, τόσο εμείς ως γονείς, όσο και τα παιδιά μας, έτσι ώστε να διαχειριστούμε την όλη κατάσταση που δημιουργείται με τον πιο ανώδυνο τρόπο.

Παρακαλώ σημειώστε
• Εάν το τικ του παιδιού συνοδεύεται με άλλες δυσκολίες όπως υπερκινητικότητα, ελλειμματική προσοχή συμβουλευτείτε ένα ειδικό γιατρό.
• Η εμφάνιση ενός τικ δεν σημαίνει απαραίτητα την ύπαρξη του συνδρόμου Tourette. Είναι αλήθεια ότι ένα από τα συμπτώματα του συνδρόμου Tourette είναι τα τικς αλλά αυτός ο οποίος έχει διαγνωστεί με το σύνδρομο παρουσιάζει ταυτόχρονα μυϊκό και φωνητικό τικ για περισσότερο από ένα χρόνο

Δώρα Παπαγεωργίου, Κλινική Ψυχολόγος

http://www.paidiatros.com