Τον περασμένο Οκτώβριο, όταν ξεκινήσαμε το εγχείρημα του αλληλέγγυου φροντιστηρίου μαθημάτων στο Στέκι Kardelen, νομίζω κανείς από εμάς δεν περίμενε την έκταση και την ένταση που θα λάμβανε αυτή μας η προσπάθεια.
Θυμάμαι σα χθες τα πρώτα δειλά βήματα που κάναμε για να γνωστοποιήσουμε στην, κατά τα άλλα συντηρητική, τοπική κοινωνία της Ξάνθης που δεν ήταν συνηθισμένη σε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες. Με εξαίρεση ίσως κάποιες ομάδες αλληλεγγύης όπως αυτής της διάθεσης προϊόντων χωρίς μεσάζοντες που παρείχε άλλου είδους υπηρεσίες αλλά και της ανάλογης προσπάθειας που είχε γίνει από καθηγητές των σχολείων. Στη σκέψη της τελευταίας άρχισαν να μπαίνουν ερωτήματα που ως τότε δεν είχαμε σκεφτεί και ζητούσαν απάντηση ώστε να μπορέσουμε να προβλέψουμε και να αντιμετωπίσουμε τυχόν δυσκολίες. Γιατί απέτυχαν οι προηγούμενες προσπάθειες; Πως θα βρούμε μαθητές; Πως θα βρούμε καθηγητές; Που θα γίνονται τα μαθήματα; Ποιές είναι οι απαραίτητες υλικοτεχνικές υποδομές που θα χρειαστούμε για να φανούμε αντάξιοι των περιστάσεων; Βιβλία, βοηθήματα, πίνακας, μαρκαδόροι, θέρμανση. Εν τέλει διαπιστώνω ότι όταν υπάρχει θέληση, πίστη και καλή διάθεση βρίσκεις ανθρώπους που είναι πρόθυμοι να συνδράμουν.
Το πρώτο βήμα ήταν να ανοιχθούμε σε όλα τα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης με την αποστολή μιας ανακοίνωσης που γνωστοποιούσε τις προθέσεις μας και καλούσε γονείς και μαθητές που έχουν ανάγκη από δωρεάν μαθήματα να επικοινωνήσουν μαζί μας. Η ανταπόκριση δυστυχώς ξεπερνούσε κάθε προσδοκία καθώς μέσα στην πρώτη εβδομάδα εκδήλωσαν ενδιαφέρον περίπου δέκα μαθητές, από όλες τις τάξεις του Λυκείου, ενώ μέσα στον πρώτο μήνα ο αριθμός των μαθητών ξεπέρασε τους τριάντα. Δεν είχαμε αμφιβολία ότι οι μαθητές που δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν φροντιστήριο είναι πολλοί, όμως επειδή κατανοούσαμε την προκατάληψη, αν μου επιτρέπεται αυτή η έκφραση, που μπορεί να αντιμετωπίζαμε αναγνωρίζαμε, ότι ο αριθμός θα ήταν περιορισμένος και σίγουρα αρκετά χαμηλότερος από τον αναμενόμενο. Η διάψευση αυτή ήταν εξαιρετικά ευπρόσδεκτη, καθώς βλέπαμε ότι η επιλογή μας για μια τέτοια κοινωνική προσφορά ήταν κάτι παραπάνω από αναγκαία – ήταν επείγουσα. Ο συνολικός αριθμός των μαθητών σήμερα ξεπερνά τους 50, ενώ η διαρροή ανέρχεται σε περίπου 5 μαθητές.
Αφού λοιπόν αποκτήσαμε μια πρώτη εικόνα με τον αριθμό των μαθητών και των αναγκών τους σε μαθήματα, αρχίσαμε να αναζητάμε καθηγητές που θα μπορούσαν να συμβάλλουν. Απευθυνθήκαμε κατ” αρχήν στην ΕΛΜΕ Ξάνθης απ” όπου μπορέσαμε και εξασφαλίσαμε έναν αριθμό καθηγητών ικανό να ανταποκριθεί σε αυτές τις ανάγκες αλλά είχαμε αρκετό δρόμο ακόμα. Έτσι επιστρατεύσαμε φίλους και γνωστούς που γνώριζαν απόφοιτους των λεγόμενων καθηγητικών σχολών και έτσι μέσα σε ένα μήνα μπορέσαμε και καλύψαμε περίπου το 90% των συνολικών αναγκών. Δώσαμε προτεραιότητα στα μαθήματα της Γ” Λυκείου όπου σε διάστημα δύο εβδομάδων λειτουργούσε άρτια το τμήμα θεωρητικής κατεύθυνσης, με πέντε διαφορετικούς φιλόλογους και μια βιολόγο. Ήταν συνειδητή η επιλογή να βάζουμε έναν καθηγητή για ένα και μόνο μάθημα, καθώς ήταν αναγκαίο να διασφαλίσουμε το ηθικό και των ίδιων των καθηγητών, να αισθάνονται ότι δεν είναι οι μόνοι που το κάνουν αλλά μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων με κοινή παρέμβαση. Με αυτόν τον τρόπο αποφύγαμε και την καθηγητική διαρροή που παρατηρούνταν σε παλαιότερες προσπάθειες. Σήμερα διδάσκουν συνολικά 14 καθηγητές.
Όταν δηλώσαμε έτοιμοι να διαθέσουμε το χώρο του Kardelen νομίζω δεν είχαμε συνειδητοποιήσει ότι σε αυτόν τον χώρο θα γίνονται τα μαθήματα. Όπως ήταν και το προφανές, βασική αίθουσα διδασκαλίας έγινε η βιβλιοθήκη που έχει το μεγάλο τραπέζι. Σύντομα όμως, και με την αύξηση των μαθητών και των μαθημάτων παραχωρήθηκαν και οι άλλες δύο αίθουσες. Η μεγαλύτερη, όμως, πρόκληση που αντιμετωπίσαμε ήταν αυτή της θέρμανσης καθώς απαιτούνταν αρκετά χρήματα μηνιαίως για την κάλυψη της. Τους δύο πρώτους μήνες καλύπταμε αυτά τα έξοδα από ίδιους πόρους αλλά μέσα στις διακοπές των Χριστουγέννων δεχθήκαμε ένα αναπάντεχο δώρο από την Αλληλεγγύη για Όλους, χρήματα για την κάλυψη της θέρμανσης για τους επόμενους μήνες, δωρεά από το Σωματείο Μεταλλωρύχων του Βελγίου. Μια κίνηση που ανέδειξε για ακόμη μια φορά ότι στον αγώνα για αλληλεγγύη δεν είμαστε μόνοι.
Μέσα από τα αλληλέγγυα φροντιστήρια μαθημάτων θέλαμε να δείξουμε την αλληλεγγύη μας προς τις οικογένειες που είτε δεν μπορούν είτε δεν θέλουν να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά φροντιστήρια. Δεν επιδιώξαμε να αντικαταστήσουμε κάποια δομή του κράτους αλλά κυρίως να δώσουμε ένα αντιπαράδειγμα για ουσιαστική δημόσια και δωρεάν παιδεία που θα παρέχει ίσες ευκαιρίες σε όλους του μαθητές. Επιδιώξαμε να δώσουμε στους μαθητές χώρο για να εκφραστούν και να δράσουν πέρα από τα καθιερωμένα αλλά με συναίσθηση του τι συνεπάγεται αυτό. Έτσι οι μαθητές μας είχαν τη δυνατότητα, πέρα από τα μαθήματα, να συζητάνε, να διαβάζουν, να εξασκούνται σε τέχνες, να βλέπουν ταινίες αλλά και να περνάνε τον ελεύθερο τους χρόνο πίνοντας καφέ ή παίζοντας παιχνίδια . Αν με ρωτούσε κάποιος ποιό είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα αυτού του εγχειρήματος θα απαντούσα ότι καταφέραμε να συνδυάσουμε τη μάθηση με την ελευθερία και τη δημιουργικότητα.
Δημήτρης Πολυχρόνης,
Μαθηματικός,
Υπεύθυνος Αλληλέγγυου Φροντιστηρίου
Μαθημάτων στο Στέκι Kardelen