Να θυμίσω-γιατί υπάρχει και αυτή η πλευρά-, ότι στην χούντα δεν πήγαν όλοι στα ξερονήσια. Δεν ένιωσαν όλοι την ασφυξία της σιωπής που επιβλήθηκε, δεν έκρυψαν όλοι τα βιβλία ή τους δίσκους τους μέσα στα μπαούλα, δεν απολύθηκαν όλοι από την δουλειά τους, δεν έλειψε σε όλους η πολιτική δράση, δεν ακούμπησε όλους στον ίδιο βαθμό η τραγωδία της Κύπρου. Για τα σκάνδαλα της λίγοι έμαθαν. Εχουν μείνει μόνο σε ένα κομμάτι του “λαϊκού”υποσυνείδητου, το “χάρισμα” των χρεών των αγροτών και τα “δωρεάν” βιβλία στο Πανεπιστήμιο, απάτες ολκής και τα δύο.
Δεν άκουσαν για τον Ελή, τον Μανδηλαρά, τον Μουστακλή, τον Χαλκίδη και άλλους. Εβλεπαν μόνο τον “αγνωστο πόλεμο” και τον Συνετόπουλο να κυνηγά τον Κωνσταντίνου (ή το αντίθετο, δεν θυμάμαι).
Σαν πρώτη αντιστασιακή πράξη κατέγραψαν την εκπομπή του Κολλάτου που αμφισβήτησε την Βουγιουκλάκη. Ούτε την δήλωση Σεφέρη διάβασαν, ούτε άκουσαν κάτι για την κηδεία του γερο Παπανδρέου. Ακόμη και τα γεγονότα του Πολυτεχνείου τα αντιλήφθηκαν μέσω του…Γεωργαλά και του Ζουρνατζή.
Οι περισσότεροι εξακολουθούσαν να βρίσκουν στα περίπτερα την χρωματιστή φυλλάδα με τους πηχιαίους τίτλους, να ουρλιάζουν στα γήπεδα τις Κυριακές (θυμάμαι καλά ότι ενώ έγινε Παρασκευή το πραξικόπημα, την Κυριακή τα γήπεδα “λειτούργησαν” κανονικά, όπως και τα θέατρα εξάλλου). Μην τα βάζουμε λοιπόν με το πιτσιρίκι, ούτε με τους Κοτσιφάκηδες. Για πολλούς δεν υπήρξε η έννοια “χούντα” (που εφευρέθηκε αργότερα, όπως η λέξη “βυζάντιο” για το….βυζάντιο). Τηρουμένων των αναλογιών και οι επιζήσαντες Εβραίοι για χρόνια δεν μιλούσαν για το ολοκαύτωμα ούτε έγραψαν γι αυτό. Δεν είναι το ίδιο , το ξέρω.
Αλλά δείτε λίγο την μεταπολιτευτική μας αφήγηση για το θέμα. Μια κρίση αποχουντοποίησης που την περάσαμε γρήγορα και πολύ γρήγορα επίσης μετατράπηκε η επέτειος του Πολυτεχνείο σε πανηγύρι και πεδίο άσκησης πετροπολέμου. Αν αυτή είναι η εικόνα που έχει το παιδί για την “χούντα”, γιατί να μην βρει και στο σήμερα αναλογίες. Και φαντάζομαι ότι θα καγχάσει αν του πεις κανείς ότι τότε “δεν λειτουργούσε η Βουλή”. Το σήμερα, που περιέχει πολλά στοιχεία αυθαιρεσίας που επιτρέψαμε όλοι εμείς να υπάρχουν, κάποιοι να έχουν μόνιμα το πάνω χέρι-τότε και τώρα- είτε είναι δυνάμεις καταστολής, είτε εργοδοσία, είτε ακόμη και αρκετοί θεσμοί. Εχουμε στρατόπεδα συγκέντρωσης (πόσο γρήγορα τα έχουμε ξεχάσει οι “ευαίσθητοι”-μας τελείωσαν και τα μπουφάν), έχουμε “προσαγωγές” , έχουμε και τους γνήσιους εκφραστές της ,παγιωμένους πλέον μέσα στον κοινωνικό ιστό και μάλιστα να διαμορφώνουν και την ατζέντα. Ενα εθνικιστικό πασάλειμμα πάντοτε είναι απαραίτητο στο δημόσιο πολιτικό λόγο, όλων των πλευρών Εχουμε έναν πρωθυπουργό που χρησιμοποιεί, πολλές φορές, τα κλισέ της.
Τα έχουμε όλα αυτά. Αλλά χούντα δεν έχουμε. Οχι. Παίρνουμε τις αναπνοές μας, έχουμε τα βιβλία μας κανονικά στα ράφια της βιβλιοθήκης και έναν απέραντο κόσμο της μουσικής μπροστά μας (ο καθένας με τον πόνο του), διαδηλώνουμε, φωνάζουμε, συμπαραστεκόμαστε, πληροφορούμαστε, βρίζουμε αν χρειασθεί. Οχι δεν έχουμε χούντα. Αλλά για να μην ξαναέχουμε, η απάντηση δεν είναι να σηκώνουμε το λιπαρό μας δάχτυλο στο παιδάκι, αλλά να κάνουμε λίγη “δίαιτα”. Κυρίως στις μεγαλοστομίες.
Σ.Σαρακενίδης