Πριν μερικές ημέρες ξεκίνησε τη λειτουργία του το πρώτο εμπορικό πάρκο στα όρια του πολεοδομικού ιστού της Ξάνθης προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις.

Από τη μεριά τους οι καταναλωτές το υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό (αν κρίνουμε από την πληρότητα του πάρκινγκ όπου σημειώθηκε το αδιαχώρητο) ενώ οι έμποροι και φορείς που τους εκπροσωπούν διατύπωσαν με κάθε τρόπο την ανησυχία τους.

Κατ’ αρχήν ποια ανάγκη καλύπτουν τα εμπορικά κέντρα και που πλεονεκτούν έναντι των μικρών εμπορικών καταστημάτων που παραδοσιακά βρίσκουμε στο κέντρο των πόλεων;

Η απάντηση είναι απλή: εύκολη πρόσβαση, άνετο πάρκινγκ, μεγάλη ποικιλία. Δευτερευόντως προσφέρουν ένα ελκυστικό και μοντέρνο περιβάλλον που συνδυασμό με την ύπαρξη καταστημάτων εστίασης και ψυχαγωγίας καθιστούν την επίσκεψη σε αυτά ένα είδος διασκέδασης.

Όσον αφορά το θέμα των τιμών, σίγουρα σε κάθε εμπορικό κέντρο τα υφιστάμενα καταστήματα διαφημίζουν προϊόντα “προσφορές” με σημαντικά μειωμένες τιμές. Πόσο σίγουροι είμαστε όμως ότι στο σύνολό τους τα προσφερόμενα προϊόντα είναι φθηνότερα από αντίστοιχα των τοπικών μικρών καταστημάτων;

Εδώ βρίσκεται μία έννοια κλειδί: η σύγκριση τιμών. Για να είναι αντικειμενική θα πρέπει να γίνεται με ίδια προϊόντα. Αυτό είναι κατά κανόνα ανέφικτο γιατί οι μεγάλες αλυσίδες κάνουν απ’ ευθείας αποκλειστικές εισαγωγές με δύο τρόπους. Είτε βρίσκουν έναν παραγωγό σε κάποιο μέρος του κόσμου και παράγει κατά παραγγελία τα προϊόντα που ζητούνται είτε συνεργαζόμενοι με επώνυμες εταιρίες, εισάγουν για λογαριασμό τους μοντέλα προϊόντων που δεν είναι διαθέσιμα για την υπόλοιπη αγορά. Με αυτούς τους τρόπους η αντικειμενική σύγκριση τιμών είναι ανέφικτη.

Καλό είναι λοιπόν οι καταναλωτές να μην εστιάζουν μόνο στην τιμή αλλά να επεκτείνουν τα κριτήριά επιλογής και στην ποιότητα, εγγύηση, διάρκεια ζωής και υπολειμματική αξία, αναλόγως βέβαια του είδους του προϊόντος.

Από την πλευρά των τοπικών εμπόρων και κατ’ επέκταση των φορέων που τους εκπροσωπούν (Εμπορικός Σύλλογος και Ε.Β.Ε) παρατηρούμε μία τάση δαιμονοποίησης των εμπορικών κέντρων και παράλληλα μιας  προσπάθειας αντιμετώπισης του “μεγάλου εχθρού” που μερικές φορές καταντάει απλοϊκή.

Διότι πως αλλιώς μπορεί να χαρακτηριστεί η πρόσφατη απόφαση συλλογικού φορέα (όπως δημοσιεύτηκε στον τοπικό τύπο) για δημιουργία ενός ραδιοφωνικού σποτ που θα προτρέπει τους καταναλωτές να προτιμούν τα τοπικά καταστήματα. Μα είναι δυνατόν να σκοτώσουμε τον ελέφαντα πετώντας πέτρες;

Το ζητούμενο σε αυτή την περίπτωση είναι η αλλαγή στάσης των καταναλωτών. Αυτό δεν μπορεί να γίνει από τη μία στιγμή στην άλλη και σίγουρα δεν γίνεται μόνο με ένα διαφημιστικό σποτ.

Τα προβλήματα των μικρών εμπόρων είναι πολλά και σοβαρά. Δεν είναι όμως μόνο τα εμπορικά κέντρα. Υπάρχουν και άλλα ουσιαστικά και πιο σύνθετα προβλήματα τα οποία όμως είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπισθούν.

Έχουμε και λέμε λοιπόν: τα τοπικά εμπορικά καταστήματα δέχονται πλήγματα καθημερινά από: το παραεμπόριο (δουλειά των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους/δήμου), τις απ’ ευθείας αγορές μέσω internet (ας όψεται η τεχνολογική εξέλιξη), τις αγορές γειτονικών χωρών όπως η Βουλγαρία και η Τουρκία (ας όψεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και το άνοιγμα των συνόρων) και τα Πολυκαταστήματα – Εμπορικά Κέντρα (ας όψεται η παγκοσμιοποίηση)

Α, και να μην ξεχάσουμε και τη δραματική συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών (ας όψεται η κυβέρνηση, το Δ.Ν.Τ και η Ε.Ε.)

Ας σταματήσουμε λοιπόν να βλέπουμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος. Τα εμπορικά κέντρα δεν είναι το μείζον πρόβλημα του εμπορικού κόσμου, είναι ένα ακόμη πρόβλημα που θα πρέπει να αντιμετωπισθεί οργανωμένα και συστηματικά όπως και τα υπόλοιπα που ταλανίζουν τον κλάδο και τον οδηγούν σε συρρίκνωση.

* O Γιάννης Ι. Δασκαλόπουλος είναι Marketing Manager – Σύμβουλος Επιχειρήσεων