Η Καινούρια Παραγωγή της Θεατρικής Μηχανής
Πρεμιέρα: 5 Μαρτίου 2010 στο Αμφιθέατρο

Μια οικογένεια ιταλών μεταναστών στο Μπουένος Αϊρες, κάπου στα τέλη της δεκαετίας του ’40. Η ανύπαντρη κόρη, τα δύο εγγόνια• ο ένας μεροκαματιάρης με μια γυναίκα δυναμική και μία κόρη, κι ο άλλος εργένης, καλλιτέχνης της δεκάρας που αρνείται να ενταχθεί στο σύστημα και να δουλέψει. Ανάμεσά τους μια φιγούρα που στοιχειώνει την καθημερινότητά τους ακροβατώντας ανάμεσα στο τραγικό και στο γελοίο: η Νόνα (σ.σ. Η Γιαγιά). Για τον 75χρονο συγγραφέα της, τον Αργεντινό και άγνωστο ως σήμερα στην Ελλάδα Ρομπέρτο Κόσα, η εκατονταετής γιαγιά ορίζεται από το κλίμα τρόμου που επικρατούσε στην Αργεντινή του ’77. Για εμάς τους υπόλοιπους, ταυτίζεται με κάτι διαχρονικότερο: την εξουσία.

Το έργο του Ρομπέρτο Κόσα «Λα Νόνα» παρουσιάζεται στην Καβάλα από τη Θεατρική Μηχανή, το Μάρτιο του 2010. Η Θεατρική Μηχανή, πιστή στο ραντεβού της με το κοινό εδώ και δέκα χρόνια, παρουσιάζει, οσονούπω, την καινούρια της πρόταση. Παράλληλα, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, θα παρουσιαστούν διάφορες εκδηλώσεις πριν την παράσταση, που θα αφορούν στον πολιτισμό της Αργεντινής γενικότερα. Αλλά ας πάμε στο έργο:

Η υπόθεση είναι φαινομενικά απλή, γλαφυρή, αστεία, ίσως και γκροτέσκα. Στην Αργεντινή, μια οικογένεια Ιταλών μεταναστών, υποφέρει από την ακατάσχετη λαιμαργία της εκατόχρονης γιαγιάς, η οποία καταναλώνει απίστευτες ποσότητες φαγητού, σε σημείο που να οδηγήσει την οικογένεια σε οικονομικό αδιέξοδο. Η οικογένεια επιχειρεί να την ξεφορτωθεί με διάφορους τρόπους, αλλά αποτυγχάνει και, στο τέλος, ξεκληρίζεται, ενώ η Νόνα συνεχίζει ακάθεκτη να καταβροχθίζει γλυκοπατάτες και σοκολάτες. Το έργο όμως έχει πολλαπλές αναγνώσεις, και καταδεικνύει με χιουμοριστικό τρόπο τις ποικίλες μορφές και τις καταστροφικές συνέπειες της απληστίας. Οι πρωταγωνιστές καταρρακώνονται και αγγίζουν τα όρια του εξευτελισμού και της ηθικής κατάπτωσης, ενώ η άπληστη Νόνα επιβιώνει αλώβητη. Παράλληλα, αναδεικνύεται και η φρίκη της παρασιτικής ζωής μέσα από τον χαρακτήρα του Τσίτσο, ο οποίος ζει εις βάρος όλων και μηχανεύεται τα πιο απίθανα πράγματα, προκειμένου να μην δουλέψει. Η Ανιούλα, το μόνιμο θύμα βλέπει να τον άντρα που αγαπά να παντρεύεται τη μάνα της, επειδή εποφθαλμιά την – ανύπαρκτη – περιουσία της. Και τελικά να καταστρέφεται και αυτός. Η οικογένεια διατυμπανίζει την ηθική της, αλλά υποκρίνεται πως δεν καταλαβαίνει ότι η μικρή Μάρθα κερδίζει την ζωή της από την πορνεία -παράλληλα ο πατέρας της δέχεται τη οικονομική συνεισφορά της στην οικογένεια. Όλοι επιχειρούν να βγάλουν τη Νόνα από τη μέση, μηχανευόμενοι κάθε απίθανο κόλπο, αλλά υποστηρίζουν πως παραμένουν ηθικοί – και δεν τολμούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα με άλλο τρόπο. Η μόνη που ορθώνει το ανάστημά της είναι η Μαρία, η οποία αποκαλεί τον Τσίτσο αποτυχημένο και σε διάφορες περιστάσεις εξεγείρεται – και είναι η μόνη που επιβιώνει, αφού χάσει και τον άντρα και την κόρη της. Οι διάλογοι είναι πολύ επιτυχημένοι, και αφήνουν την αίσθηση της ιλαροτραγωδίας και μια πολύ πικρή γεύση στο τέλος. Σε πρώτη ανάγνωση παρακολουθούμε μια σπαρταριστή κωμωδία. Στην ουσία όμως, πρόκειται για ένα φριχτό δράμα.