athensvoice.gr Βαγγέλης Περρής

“Ο καφές είναι ευχαρίστηση. Αν δεν είναι espresso, δεν είναι καφές», έλεγε ο συγχωρεμένος Nino Manfredi ο οποίος πρόλαβε να «φύγει» το 2004 χωρίς να έχει επισκεφθεί την Ελλάδα. Αν το έκανε θα εγκατέλειπε τον μάταιο κόσμο πολύ νωρίτερα.

Η αιτία βρίσκεται στις ελληνικές παρεξηγήσεις που συνοδεύουν τον καφέ. Τις αποκαλύπτουμε σταγόνα-σταγόνα.

1. Όταν στην Ιταλία λένε «Caffé (με δύο f και τόνο στο é) εννοούν espresso. Η έκφραση «έναν καφέ espresso» είναι πλεονασμός, σαν να παραγγέλνουμε «ένα λαδερό λάδι».

2. Espresso σημαίνει γρήγορα, δηλαδή η προετοιμασία του δεν μπορεί να διαρκεί πάνω από 20, το πολύ 25 δευτερόλεπτα. Το σερβίρισμά του πρέπει να γίνεται αμέσως, χωρίς καμία καθυστέρηση. Το λεπτό που τον κρατάει ένας μπάρμαν στο φλιτζάνι είναι ένας χρόνος. Το πεντάλεπτο που κάνει το γκαρσόνι για να τον πάρει από τον πάγκο και να υλοποιήσει την παραγγελία είναι ένας αιώνας. Ένας τέτοιος καφές επιστρέφεται αμέσως ως απαράδεκτος και είναι απαραίτητο η επιστροφή να συνοδεύεται από μούτρα.

3. Ο καφές πρέπει να καλύπτεται απο το προστατευτικό δαχτυλίδι κρέμας που παράγουν τα λάδια και τα αέρια του. Έτσι φυλακίζονται τα αρώματα και η γεύση. Αν η κρέμα λείπει, τότε ο καφές είναι μπαγιάτικος, η θέση του βρίσκεται στο νεροχύτη.

4. Αν η κρέμα είναι γεμάτη από μεγάλες φουσκάλες σημαίνει ότι μπορείτε να απευθυνθείτε στον μπαρίστα για να διαβάσει τα κατακάθια και να σας πει το μέλλον. Τη συνταγή του espresso την έχει μάθει απο τη χρυσοχέρα τη μάνα του.

5. Όταν ο καφές «λεκιάζεται» με μια σταγόνα γάλα είναι πρωινό ρόφημα, επομένως μπορείς να τον πιεις μέχρι τις 10, το πολύ τις 11 το πρωί. Αν ξυπνάς πιο αργά, πιες έναν coretto που είναι «διορθωμένος» με μια σταλιά grappa.

6. Ο καφές πίνεται αμέσως. Με δυο γουλιές. Δεν παίρνει τη θερμοκρασία του χώρου, δεν κρυώνει, δεν το επιτρέπεις να μεταβληθεί σε χρωματιστό άγευστο νερό.

7. Η ζάχαρη μπαίνει με τη ρέγουλα, εξού και τα μικροσκοπικά κουταλάκια που βρίσκονται στο πιατάκι. Όμως ακόμη και η ελάχιστη ποσότητα αλλοιώνει τη γεύση, οπότε καλό είναι να αποφεύγεται. Αν στρώνεις τον πάτο του φλιτζανιού με ζάχαρη, ζαχαρίνη, στέβια και λοιπά, αυτό που πίνεις είναι καφές του ταψιού, κάτι σαν γαλακτομπούρεκο αλλά στο πιο υγρό.

8. «Espresso freddo» όπως αυτός που σερβίρουν τα ελληνικά καφεπωλεία, απλά δεν υπάρχει! Τα παγάκια είναι φονιάδες, εξαφανίζουν τα αρώματα, στραγγαλίζουν τη γεύση, δημιουργούν ένα μαύρο ζουμί που δεν δικαιούται τον τίτλο του καφέ. Η προσβολή είναι πολύ μεγάλη, δεν την ξεπλένει ούτε ένα κιβώτιο aqua minerale. (Tip: Το μεταλλικό νερό βοηθάει το στόμα να καθαρίσει και τη γλώσσα να υποδεχτεί ανόθευτη τη γεύση του καφέ).

9. Φρεντοτσίνο, καφετσίνο, καφεσοκοφρετοτσίνο, φραπουτσίνο, φρεντίνο και λοιπά είναι παρασκευάσματα που δεν έχουν καμία θέση στον κατάλογο με τους καφέδες. Μπορούν να ονομαστούν «αηδίες διάφορες» και να αποτελέσουν κοινή κατηγορία με την καρμπονάρα φούρνου, την πίτσα με φράουλες και άλλα δυσάρεστα.

10. Για τον cappuccino θα τα πούμε άλλη φορά, αρκετά συγχυστήκαμε σήμερα. (Σημάδι ότι ήπιαμε λάθος μείγμα καφέ, από αυτούς που τους ανεβάζουν την πυκνότητα γιατί η ποικιλία υστερεί σε γεύση, με αποτέλεσμα την ανυπόφορη πικρίλα).