Στη Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχει (ακόμα) δημοκρατία! Τουλάχιστον, με την έννοια που έχει η δημοκρατία σε όλο τον δυτικό κόσμο. Το μόνο ευρωπαϊκό όργανο που φέρει μια επίφαση δημοκρατικότητας είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Και εκεί, όμως, καθώς τα μέλη του εκλέγονται από εθνικά εκλογικά σώματα, προέχει η έμμεση προάσπιση των εθνικών επιλογών προκειμένου να εξασφαλιστεί η πολιτική τους επιβίωση. Το σύστημα, επομένως, δεν προβλέπει την νόμιμη εκπροσώπηση των πολιτών της Ένωσης.

Κανένα μικρό ή μεγάλο πρόβλημα σήμερα δεν μπορεί να λυθεί αποκλειστικά μέσα στα στενά όρια του έθνους – κράτους. Και όμως, τα περισσότερα εργαλεία επίλυσης των προβλημάτων βρίσκονται ακόμα εκεί, στις εθνικές διοικήσεις. Φορτώνουμε στην Ευρώπη την κρίση αλλά τα μέσα επίλυσης της τα κρατάμε στα κράτη – μέλη.

Ο πρώτος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Γερμανός Walter Hallstein, δεκαετίες πριν δήλωνε: «Η κατάργηση του έθνους είναι το ευρωπαϊκό ιδεώδες!». Κανείς δεν θα τολμούσε να πει κάτι ανάλογο σήμερα. Ωστόσο, η δήλωση αυτή είναι η αλήθεια.

Για εμάς, τους ονειροπόλους του ευρωπαϊκού ιδεώδους, το όνειρο, η λύση, είναι η Ευρωπαϊκή Δημοκρατία, μέσα στην οποία οι περιφέρειες, χωρίς να εγκαταλείπουν την ταυτότητά τους, συνεχίζουν να ζουν σε μια ελεύθερη ένωση μέσα σε ένα κοινό νομικό πλαίσιο, αντί να παραμένουν οργανωμένες σε έθνη. Η Δημοκρατία είναι το νέο ευρωπαϊκό σχέδιο για να ξεπεραστεί η ιδέα του έθνους και να οικοδομηθεί η πρώτη υπερεθνική ήπειρος στην ιστορία.

Η ευρωζώνη, ως το τμήμα εκείνο της Ε.Ε. που έχει προχωρήσει περισσότερο ενοποιητικά, πρέπει να λειτουργήσει ως θερμοκοιτίδα της νέας Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας. Χρειάζεται το δικό της Κοινοβούλιο, με πλήρεις δημοσιονομικές αρμοδιότητες. Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός και τα ευρωομόλογα θα είναι από τα σημαντικότερα νομοθετήματα του νεοπαγούς αυτού θεσμού.

Το ενοποιητικό μέρισμα θα πρέπει να κατανεμηθεί στη βάση μιας ισορροπίας μεταξύ του κέντρου και της περιφέρειας. Στην ίδια λογική, μια πανευρωπαϊκή ασφάλιση κατά της ανεργίας στην τρέχουσα ύφεση θα μας οδηγήσει στη μετάβαση σε ένα ευρωπαϊκό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας.

Η οικονομία, το νόμισμα και η πολιτική είναι αλληλένδετα και μόνο ένα πανευρωπαϊκό πολιτικό σώμα, νομιμοποιημένο από μια υπερεθνική δημοκρατία, μπορεί να αρχίσει να ξανακερδίζει τον έλεγχο της οικονομίας. Οι πολιτικές εθνικών εξαγωγών δεν αποτελούν στρατηγική. Όταν το 80% των εξαγωγών είναι προς την εγχώρια αγορά, αυτό αποτελεί μια Ευρωπαϊκή λογιστική απάτη.

Την τελική εξέλιξη, του ήδη 60ετούς ενοποιητικού εγχειρήματος, κανείς δεν είναι σε θέση να την γνωρίζει. Ελπίζουμε να είναι αντάξια της μακραίωνης ευρωπαϊκής θεσμικής πρωτοπορίας, σε έναν κόσμο που διαρκώς αλλάζει..