Σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα θα υποβάλλουν ατομικά υπεύθυνη δήλωση οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων που έκλεισαν προσωρινά με εντολή του κράτους λόγω του κορωνοιού, προκειμένου να λάβουν την “αποζημίωση ειδικού σκοπού”. Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, που θα τεθεί σε λειτουργία τις επόμενες ημέρες, οι εργαζόμενοι θα δηλώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τα στοιχεία του προσωπικού τους τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ), καθώς και τα στοιχεία της επιχείρησης στην οποία εργάζονται, προκειμένου να λάβουν την ειδική αυτή αποζημίωση, το ακριβές ύψος της οποίας θα προσδιοριστεί τις επόμενες ημέρες με ΚΥΑ.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ύψος της ειδικής αποζημίωσης δεν αποκλείεται να κυμαίνεται κοντά στα 400 ευρώ ανά μισθωτό και ανά μήνα, αν και όλα εξαρτώνται από το “πακέτο” που θα εξασφαλίσει η χώρα μας στο σημερινό Eurogroup. Τον δικό του ρόλο θα παίξει επίσης το εύρος των δικαιούχων, το οποίο μεγαλώνει όσο αυξάνεται η λίστα των κλάδων που βάζουν προσωρινό λουκέτο. Πληροφορίες αναφέρουν πως δικαιούχοι της ειδικής αυτής αποζημίωσης, που έρχεται να στηρίξει όσους εργαζόμενους μένουν χωρίς μισθό λόγω του αναγκαστικού λουκέτου, είναι μέχρι στιγμής περίπου 350.000 μισθωτοί. Πρόκειται για εργαζόμενους :

• στην εστίαση – ταβέρνες, εστιατόρια, καφετέριες, καφε- μπαρ κ.α. 

• σε γυμναστήρια 

• σε κομμωτήρια 

• σε θέατρα – κινηματογράφους

• σε εμπορικά κέντρα – πολυκαταστήματα 

• σε κέντρα διασκέδασης

• σε καζίνο – πρακτορεία τυχερών παιγνίων

• σε αθλητικές εγκαταστάσεις και όμιλοι

• θεματικά πάρκα – λούνα παρκ κλπ

• σε κέντρα αισθητικής – μασάζ κ.α. 

Σύμφωνα με τον νόμο και ειδικότερα με τον αστικό κώδικα, όταν η επιχείρηση κλείνει με ανωτέρα βία ο εργοδότης δεν είναι υποχρεωμένος να καταβάλλει μισθό και εισφορές στους εργαζόμενούς του. Στο πλαίσιο αυτό θεσπίστηκε με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του περασμένου Σαββάτου 14 Μαρτίου, “ειδικός μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις-εργοδότες, των οποίων η λειτουργία έχει προσωρινά απαγορευθεί λόγω των έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19”. Ο μηχανισμός αυτός προβλέπει την αποζημίωση ειδικού σκοπού, την ασφαλιστική κάλυψη, έκτακτα επιδόματα και επιταγές κατάρτισης.

Τα στοιχεία των εργαζομένων που θα υποβάλλουν την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση για την αποζημίωση ειδικού σκοπού θα διασταυρώνονται με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.

Από την πλευρά τους οι επιχειρήσεις-εργοδότες στους οποίους επιβάλλεται ή έχει επιβληθεί το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας θα πρέπει να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα (Π.Σ.) ΕΡΓΑΝΗ του Υπουργείου Εργασίας. Με αυτή την υπεύθυνη δήλωση οι εργοδότες θα δηλώνουν ότι η επιχείρησή τους τελεί υπό το καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας. Τα στοιχεία των εργαζομένων των επιχειρήσεων αυτών αντλούνται αυτόματα από το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.

Ποιοι εξαιρούνται

Από τον ειδικό μηχανισμό στήριξης εξαιρούνται:

• όσοι εργάζονται εξ αποστάσεως,
• όσοι διατελούν σε πάσης φύσεως νόμιμη άδεια,
• όσοι εργάζονται ως προσωπικό ασφαλείας και
• οι εργαζόμενοι, των οποίων η σχέση εξαρτημένης εργασίας δεν αναστέλλεται λόγω της απαγόρευσης λειτουργίας των επιχειρήσεων. Υπενθυμίζεται πως όταν μια επιχείρηση αναστέλλει την λειτουργία της με πρωτοβουλία του εργοδότη, επειδή για παράδειγμα έχει μηδενικό τζίρο, τότε ο εργοδότης δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση να καταβάλλει τους μισθούς στους εργαζόμενους, αλλά πρέπει να συνεχίσει κανονικά να πληρώνει τους μισθούς.

Eurogroup

Η μητέρα των μαχών θα δοθεί στο σημερινό Eurogroup. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα μέτρα ενίσχυσης που έρχονται για τις επιχειρήσεις – π.χ. ενέσεις ρευστότητας κ.α. – αναμένεται να συνδυαστούν με ρήτρες διατήρησης των υφιστάμενων θέσεων εργασίας. Ήδη προβλέπεται η αναστολή πληρωμών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων – τρεχουσών υποχρεώσεων και δόσεων ρυθμίσεων – για επιχειρήσεις που διακόπτουν υποχρεωτικά τη δραστηριότητά τους, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν αντίστοιχα μέτρα για επιχειρήσεις σε κλάδους που πλήττονται δραστικά. Στο κάδρο των μέτρων θα μπουν δηλαδή σταδιακά και οι επιχειρήσεις που έχασαν ή χάνουν σημαντικό μέρος του τζίρου τους, με στόχο να στηριχθούν με ρευστότητα και να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας.

Στην εντατική η αγορά εργασίας 

Στο μεταξύ, η αγορά εργασίας μπαίνει στην… εντατική, καθώς η εξάπλωση του κορωνοιού διαμορφώνει πρωτόγνωρες συνθήκες. Όσο το πλήθος των κρουσμάτων διευρύνεται, τόσο η οικονομία μπαίνει σε δίνη. Αναλυτές επισημαίνουν πως η έξαρση εξάπλωσης του κορωνοιού έρχεται μετά από μια αναπτυξιακή καθίζηση το 4^ο τρίμηνο του 2019 όπως και έναν δύσκολο Ιανουάριο για το εμπόριο. Χιλιάδες εργαζόμενοι βρίσκονται σε αχαρτογράφητα νερά και καλούνται να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις, ενώ αγωνιούν για το τι μέλλει γενέσθαι τις επόμενες μέρες και εβδομάδες. Εκτός από όσους καλούνται να δουλέψουν για πρώτη φορά από το σπίτι τους με ψηφιακά εργαλεία ή να εφαρμόσουν ευέλικτες βάρδιες και ωράρια, πολλοί τρέμουν τον κίνδυνο της ανεργίας ή της μείωσης των αποδοχών τους. Όχι χωρίς λόγο… Τα πρώτα κρούσματα κάνουν ήδη την εμφάνισή τους, παρόλο που ακόμη δεν φαίνεται να έχουμε βρεθεί στο επίκεντρο της κρίσης. 

Δεν ήταν τυχαία όσα είπε την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης, εκφράζοντας την ανησυχία του για τις επιπτώσεις στην αγορά εργασίας και προεξοφλώντας φρένο στην αποκλιμάκωση της ανεργίας. Πολύ περισσότερο καθώς είναι αυτός που παρακολουθεί σε καθημερινή βάση τις ροές της μισθωτής απασχόλησης και τα στοιχεία από την αγορά εργασίας, που προφανώς θα έχουν εντελώς διαφορετική εικόνα από έναν τυπικό Μάρτιο… «Ο προγραμματισμός αποκλιμάκωσης της ανεργίας δεν θα εφαρμοστεί λόγω πανδημίας» είπε αρχικά ο κ. Βρούτσης, για να προσθέσει σε άλλο σημείο πως «η περαιτέρω αποκλιμάκωση της ανεργίας που καταγράφεται στον προϋπολογισμό του 2020 ότι θα φτάσει στο 15%, μακάρι να επιτευχθεί, δυστυχώς όμως φοβάμαι ότι θα ανατραπεί λόγω πανδημίας»… 

Μετατροπές συμβάσεων

Σύμφωνα με καταγγελίες, η ελληνική αγορά εργασίας μετρά τα πρώτα κρούσματα από την εξάπλωση του κορωνοιού και της καραντίνας σε μετακινήσεις, ταξίδια, αγορές, συναθροίσεις, εξόδους, διασκέδαση. Φαινόμενα μετατροπής συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε εκ περιτροπής εργασία ή μερική απασχόληση, καθώς και «αναγκαστικές» άδειες άνευ αποδοχών κάνουν ήδη την εμφάνισή τους στον ευαίσθητο χώρο του τουρισμού, όπως επίσης στο εμπόριο και τον επισιτισμό. Καταγγελίες υπάρχουν για αύξηση των απολύσεων αλλά και για εξαναγκασμούς σε «παραιτήσεις», όπως και για πρόωρες διακοπές συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Καταστήματα βάζουν εθελοντικά «προσωρινό λουκέτο» χωρίς όμως να καταβάλλουν τους μισθούς – όπως οφείλουν – στους εργαζόμενους. Την ίδια στιγμή οι εργοδοτικοί φορείς μετρούν τις απώλειες στους τζίρους των μελών τους που ξεπερνούν το 50% όπως λένε, με αποτέλεσμα να επικρατεί παγωμάρα και έντονη ανησυχία, καθώς όλα αδειάζουν.

Ο γίγαντας της οικονομίας – επισιτισμός – έχει βάλει ήδη προσωρινό “λουκέτο” και οι εργαζόμενοι μετρούν χαμένα ημερομίσθια. Αρκετοί κινδυνεύουν με το φάσμα της ανεργίας. Συνδικαλιστές των βασικών κλάδων της οικονομίας βρίσκονται σε επαγρύπνηση καθώς η μια καταγγελία φτάνει μετά την άλλη. Τα βασικά κρούσματα συγκεντρώνονται στους κλάδους του επισιτισμού και του τουρισμού, που προετοιμαζόταν να ανοίξει… φουλ τις μηχανές εν όψει Πάσχα και καλοκαιρινής σεζόν. Η Ομοσπονδία εργαζομένων στον επισιτισμό – τουρισμό κάνει λόγο για καθημερινές καταγγελίες που φτάνουν από τα πρωτοβάθμια σωματεία σε όλη την Ελλάδα για μετατροπές συμβάσεων και εξαναγκαστικές άδειες άνευ αποδοχών σε ξενοδοχεία 12μηνης διάρκειας. «Σε ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας καλούνται εργαζόμενοι με αφορμή τις ακυρώσεις λόγω κορωνοιού να συμφωνήσουν σε μετατροπές συμβάσεων από πλήρη σε μερική απασχόληση και σε εκ περιτροπής εργασία. Ξενοδοχεία όχι μόνο στην Αττική αλλά και σε μεγάλες πόλεις της επαρχίας ζητούν από εργαζόμενους που απασχολούνται 8ωρο και 5ήμερο να υπογράψουν μετατροπές συμβάσεων για 4ωρα ή για 3-4 μεροκάματα την εβδομάδα», καταγγέλλει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας εργαζομένων στον επισιτισμό – τουρισμό, Γιώργος Χότζογλου. Οι εργαζόμενοι καλούνται να υπογράψουν υπό τον φόβο της απόλυσης, παρόλο που χωρίς την συναίνεσή τους δεν επιτρέπεται η αλλαγή της σύμβασης, εκτός κι εάν ο εργοδότης εφαρμόσει σύστημα εκ περιτροπής μονομερώς αλλά αυτό απαιτεί συγκεκριμένη διαδικασία διαβούλευσης.

Αναγκαστικές άδειες

Μορφή χιονοστιβάδας παίρνει και ο εξαναγκασμός σε «άδεια άνευ αποδοχών», καθώς σύμφωνα με τον κ. Χότζογλου ολοένα και περισσότεροι ξενοδοχοϋπάλληλοι υποχρεώνονται από ξενοδοχεία 12μηνης διάρκειας να λείψουν χωρίς αποδοχές. Σε αυτή την περίπτωση οι εργατολόγοι είναι σαφείς : η χορήγηση της άδειας άνευ αποδοχών δεν μπορεί να δοθεί υποχρεωτικά και μονομερώς. «Ο εργοδότης δεν έχει δικαίωμα να θέσει μονομερώς τον εργαζόμενο σε άδεια άνευ αποδοχών. Η άδεια άνευ αποδοχών, πρέπει να ζητηθεί από τον εργαζόμενο και την λαμβάνει μετά από τη σύμφωνη γνώμη του εργοδότη», διευκρινίζει ο δικηγόρος – εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος. 

Ήδη μπαίνει «φρένο» στις προσλήψεις που παραδοσιακά φουντώνουν αυτό το διάστημα λόγω έναρξης σεζόν, ενώ οι εποχικοί ξενοδοχοϋπάλληλοι κάθονται σε… αναμμένα κάρβουνα και ανησυχούν για το εύρος της καθυστέρησης της επαναπρόσληψής τους και τον κίνδυνο που διατρέχουν να χάσουν ακόμη και το επίδομα ανεργίας το φθινόπωρο. Ειδικά μετά την απαγόρευση λειτουργίας μέχρι 30 Απριλίου των κύριων και μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων εποχικής λειτουργίας, την οποία ωστόσο οι τουριστικοί φορείς κρίνουν «επιβεβλημένη και ορθή κίνηση», λόγω των συνθηκών. 

Σημαντικό ζήτημα για τους εργαζόμενους είναι πως λόγω της μη έγκαιρης επαναπρόσληψης, πολλοί θα κινδυνεύσουν να χάσουν και το επίδομα ανεργίας, καθώς χρειάζονται 100 ένσημα για 3 μήνες επιδότησης από τον ΟΑΕΔ. «Πρέπει να υπάρξει ειδική μέριμνα γι αυτή την ομάδα εργαζομένων», σημειώνει ο κ. Χότζογλου.

Και η καταστάση επιδεινώνεται καθώς κανείς δεν είναι σε θέση να υπολογίσει πότε θα ολοκληρωθεί αυτή η κρίση… «Σε 10 μέρες από σήμερα θα μιλάμε για ένα διαφορετικό τοπίο», σημείωναν χαρακτηριστικά υψηλόβαθμα στελέχη της ΓΣΕΕ. Ωρομίσθιοι, εργαζόμενοι που δουλεύουν με ημερομίσθια ή με μηνιαίες συμβάσεις βρίσκονται σταδιακά “εκτός νυμφώνος” καθώς οι συμβάσεις τους δεν ανανεώνονται. Συμβάσεις ορισμένου χρόνου διακόπτονται πρόωρα ενώ άλλοι απολύονται.

«Απολύσεις παρατηρούνται μέχρι στιγμής σε ξενοδοχεία resort που είναι κλειστά αυτή την εποχή, όμως απασχολούν τεχνικό προσωπικό για συντηρήσεις, φύλαξη χώρων, προετοιμασία κλπ. Έχουμε καταγγελίες πως αυτούς τους εργαζόμενους σταδιακά τους απολύουν με ρήτρα ότι δεν θίγεται η επαναπρόσληψή τους», λέει ο κ. Χότζογλου, κάνοντας λόγο για εργοδότες που αντιλαμβάνονται το πρόβλημα και τηρούν στάση αναμονής αλλά και για εργοδότες που προβαίνουν σε αυθαιρεσίες. 

Από την πλευρά του ο Γραμματέας Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων της ΓΣΕΕ, Δημήτρης Καραγεωργόπουλος κάνει λόγο για καταγγελίες περί διακοπών συμβάσεων και εξαναγκασμούς σε ψευδο – παραιτήσεις στους κλάδους του επισιτισμού και του εμπορίου, όπως επίσης και για επιχειρήσεις που κλείνουν με δική τους πρωτοβουλία μετακυλύοντας το κόστος στους εργαζόμενους. «Σύμφωνα με τον αστικό κώδικα, όταν μια επιχείρηση κλείνει με υπαιτιότητα του εργοδότη οφείλονται τα μεροκάματα κανονικά. Μόνο αν κλείσει με διαταγή δημόσιας αρχής μπορούν να μην καταβληθούν οι μισθοί», σημειώνει ο γραμματέας Τύπου της ΓΣΕΕ κάνοντας λόγο για καταγγελίες που έρχονται κατά δεκάδες.

ΣΥΡΙΖΑ

Για “υπερεπείγουσα κατάσταση” έκανε λόγο η Έφη Αχτσιόγλου, βουλευτής Επικρατείας και τομεάρχης
Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ. “Οι επιχειρήσεις που κλείνουν με εντολή της κυβέρνησης αφήνουν τους εργαζόμενους στον αέρα χωρίς καμία δέσμευση για τους μισθούς τους ενώ σε άλλες περιπτώσεις οι εργαζόμενοι εξαναγκάζονται σε άδειες άνευ αποδοχών ή ακόμη και απολύονται“, δήλωσε η κ. Αχτσιόγλου προσθέτοντας πως “όπως έχουμε προτείνει εδώ και μέρες χρειάζεται άμεσα η λήψη μέτρων προστασίας των εργαζομένων, με σαφείς οδηγίες και οικονομική στήριξη. Χρειάζεται σαφής ρύθμιση:

1. ότι οι μισθοί καταβάλλονται σε κάθε περίπτωση,
2. ότι δεν συμψηφίζονται οι μέρες μη εργασίας με την ετήσια άδεια του εργαζόμενου,
3. που θα εξασφαλίζει οικονομική ενίσχυση των επιχειρήσεων για να διατηρήσουν τις θέσεις
4. επιδότησης των εισφορών των εργαζομένων,
5. για την κάλυψη  των εποχιακά εργαζομένων”.

ethnos.gr