Κάθε έμβιος οργανισμός, με τη πάροδο της ηλικίας αυξάνεται και τελειοποιείται με τη βοήθεια σωστής και επαρκούς διατροφής. Για τα θηλαστικά στην αρχική περίοδο της ζωής τους, η επιλογή είναι εύκολη και δεν είναι άλλη από το γάλα του ίδιου είδους ζώου. Το σωστό επομένως για τον άνθρωπο, είναι το μωρό του να τρέφεται μόνο με το γάλα της μάνας του, τουλάχιστον τους έξι πρώτους μήνες.

Παλαιότερα ο άνθρωπος δεν διανοούνταν να θρέψει το μωρό του με άλλο γάλα, και το 95% των νεογνών κατάφερναν να θηλάζουν αποτελεσματικά. Στις λίγες περιπτώσεις που δεν ήταν εφικτός ο μητρικός θηλασμός, αναζητιόταν και συνήθως βρισκόταν τροφός, πολλές φορές με μεγάλη οικονομική επιβάρυνση της οικογένειας. Για το λόγο αυτό, οι φτωχές οικογένειες αντικαθιστούσαν το μητρικό γάλα με το αγελαδινό, γι’ αυτό και το αγελαδινό χαρακτηριζόταν ως το γάλα των φτωχών. Τη χρονική περίοδο που δεν είχε επινοηθεί η παστερίωση του γάλακτος, τα παιδιά που αναγκαστικά έπαιρναν αγελαδινό γάλα, πέθαιναν σε ποσοστό περίπου 60% από μικροβιακή νόσο, που μεταδιδόταν με το γάλα. Το μητρικό γάλα προστατεύει από μικροβιακές νόσους, όχι μόνο γιατί περιέχει λίγα και συνήθως ακίνδυνα μικρόβια, αλλά και γιατί περιέχει αντισώματα και άλλους προστατευτικούς παράγοντες, ουσίες δηλαδή που σκοτώνουν τα παθογόνα μικρόβια. Το μητρικό γάλα περιέχει τόσο λίγο αλάτι, όσο χρειάζεται το μωρό, ενώ το αγελαδινό περιέχει τριπλάσια ποσότητα απ’ αυτή που χρειάζεται, έτσι ώστε κάτω από ειδικές συνθήκες να μπορεί να βλάψει μόνιμα και σοβαρά το παιδί. Το μητρικό γάλα περιέχει λιγότερο, αλλά καλύτερης ποιότητας λεύκωμα. Το λεύκωμα του αγελαδινού είναι ισχυρό αλλεργιογόνο και μπορεί να προκαλέσει επίμονο άσθμα, αναφυλακτικού τύπου αντίδραση, κνιδωτικό εξάνθημα και εντεροκολίτιδα. Η ποσότητα του μητρικού γάλακτος είναι πεπερασμένη, ενώ του αγελαδινού απεριόριστη. Η βουλιμία του παιδιού και η επιθυμία της μάνας, να δώσει στο παιδί όσο το δυνατό περισσότερο γάλα, προσδιορίζουν την ποσότητα, που τελικά θα πάρει το παιδί. Έτσι, η παχυσαρκία συναντάται πολύ πιο συχνά σε παιδιά που διατρέφονται τεχνητά, παρά με μητρικό θηλασμό.

Για όλους τους πιο πάνω λόγους αλλά και πολλούς άλλους γνωστούς και άγνωστους, οι γονείς, το οικογενειακό περιβάλλον, και οι παιδίατροι οφείλουν να προτιμούν το μητρικό θηλασμό αντί της τεχνητής διατροφής.

Ο μητρικός θηλασμός πραγματοποιείται με την εξής διαδικασία:
α) προετοιμασία της θηλής του μαστού κατά την κύηση,
β) τοποθέτηση του παιδιού στο μαστό αμέσως μετά τον τοκετό,
γ) παραμονή του παιδιού κοντά στην μητέρα στο Μαιευτήριο,
δ) χρήση και των δύο μαστών σε κάθε θηλασμό,
ε) εναλλαγή του μαστού, που χρησιμοποιείται πρώτος και αδειάζει πλήρως σε κάθε γεύμα
στ) τοποθέτηση του παιδιού στο στήθος, όποτε αυτό το ζητήσει, αποφεύγοντας την τήρηση συγκεκριμένου ωραρίου.

Το αγελαδινό γάλα, που κυκλοφορεί σήμερα στην αγορά, έχει τροποποιηθεί σημαντικά, ώστε να μοιάζει περισσότερο με το μητρικό παρά με το αγελαδινό. Τονίζεται όμως ότι, όποιες και όσες τροποποιήσεις υποστεί, ποτέ δεν θα εξομοιωθεί με το μητρικό. Η μητέρα, που επιλέγει να ταΐσει το μωρό της με το μπιμπερό, γνωρίζει ότι ακόμα και έτσι μπορεί να απολαμβάνει με το παιδί της πολλές ώρες στενής επαφής, κατά τη διάρκεια του φαγητού, καθώς και όλες τις άλλες πτυχές της παιδικής φροντίδας. Η τροφή του μωρού από το μπουκάλι είναι μια πιο χρονοβόρα, ως προς την προετοιμασία διαδικασία και σίγουρα πιο πολυέξοδη από τον θηλασμό. Παρόλα αυτά, η διατροφή από το μπουκάλι είναι μια αναγκαία εναλλακτική επιλογή για πολλές μητέρες και είναι σημαντικό, την ώρα που η μητέρα περνάει με το μωρό της, να μην εισχωρούν σε αυτή αισθήματα ενοχής. Με τους σύγχρονους ρυθμούς της ζωής, ακόμη και η μητέρα που επιλέγει το θηλασμό, σύντομα θα χρειαστεί να γυρίσει στην εργασία της και έτσι θα στραφεί στο μπιμπερό, από τον τρίτο ή τον έκτο μήνα.

ΤΟ ΒΡΕΦΙΚΟ ΓΑΛΑ
Αρκετά στοιχεία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, όσον αφορά το τάισμα του μωρού με γάλα που δεν προέρχεται από την μητέρα του. Αρχικά, το αγελαδινό γάλα, φρέσκο, σε σκόνη ή εβαπορέ, δεν αρμόζει σε μωρά μικρότερα των 12 μηνών. Ένα ευρύ φάσμα από σωστά και ειδικά βρεφικά γάλατα είναι διαθέσιμο, για να ικανοποιήσει τις ανάγκες αυτής της ηλικίας. Συζητήστε με τον παιδίατρο σας τις ιδιαίτερες ανάγκες του μωρού σας και το βρεφικό γάλα που του αρμόζει. Τα συμπληρώματα διατροφής συνήθως δεν είναι απαραίτητα σε μωρά που τρέφονται με βρεφικό γάλα, γι’ αυτό δώστε τα μόνο με την έγκριση του παιδίατρου.
Συνήθως στα μωρά δίνεται το παιδικό χαμομήλι, τις βραδινές ώρες, που τα καταπραΰνει και δεν τους γίνεται συνήθεια, όταν ξυπνάνε πεινασμένα το βράδυ. Για τα μωρά με δυσανεξία στη λακτόζη, υπάρχουν ειδικά γάλατα Lactose Free. Όλα τα γάλατα πρέπει να ετοιμάζονται σύμφωνα με τις οδηγίες της συσκευασίας. Πολλές νέες μητέρες χρειάζονται βοήθεια, για να τα ετοιμάσουν σωστά και θα πρέπει να ακολουθούν βήμα προς βήμα τις οδηγίες, για να τα πετύχουν. Ένα βρέφος μπορεί να αρρωστήσει σοβαρά, αν το γάλα είναι πολύ δυνατό, και αν πάλι είναι νερωμένο τότε το μωρό δεν θα λάβει τη σωστή ποσότητα τροφής. Μωρά που θηλάζουν ή που τρέφονται με βρεφικό γάλα, δεν χρειάζεται να παίρνουν επιπρόσθετα χυμούς ή συμπληρώματα διατροφής (σιρόπια/πόσιμα). Όλα τα σωστά βρεφικά γάλατα περιέχουν βιταμίνες, καθώς και τη βιταμίνη C που έχει και το μητρικό γάλα.

ΣΩΣΤΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΜΠΟΥΚΑΛΙΩΝ ΜΠΙΜΠΕΡΟ
Τα μπουκάλια πρέπει να είναι αποστειρωμένα για τους πρώτους 12 μήνες. Αυτό επιτυγχάνεται με το βρασμό ή βουτώντας τα σε διάλυμα αποστείρωσης. Πάντα ξεπλένετε τα χέρια σας πολύ προσεκτικά, προτού αποστειρώσετε τα μπουκάλια.
Ξεπλύνετε τα μπουκάλια αμέσως μετά τη χρήση και χρησιμοποιήστε μία βούρτσα μπουκαλιών, για να τα καθαρίσετε προσεκτικά, πριν την αποστείρωση. Σιγουρευτείτε, ότι η θηλή δεν είναι φραγμένη με ξηρό γάλα.

• Αποστείρωση με τη μέθοδο βρασίματος: Χρησιμοποιήστε μία μεγάλη κατσαρόλα. Ρίξτε κρύο νερό και τα σκεύη σπρώχνοντάς τα κάτω από το νερό και κρατώντας τα βουτηγμένα, τοποθετήστε ένα καπάκι για να κλείσετε την κατσαρόλα. Βράστε 10 λεπτά. Προσθέστε τις θηλές τα τελευταία 2 με 3 λεπτά. Αφού το κάνετε, αφήστε τα μπουκάλια στο νερό, όσο χρειαστεί.
• Μέθοδος αποστείρωσης σε διάλυμα: Το διάλυμα αποστείρωσης χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες των κατασκευαστών. Τοποθετήστε τα σκεύη μέσα στο διάλυμα, βάζοντας ένα βάρος από πάνω ώστε να σιγουρευτείτε ότι βυθίστηκαν και ότι δεν επιπλέουν, και αποστειρώστε τα τουλάχιστον για 1 ώρα. Αφήστε τα μπουκάλια και τις θηλές στο διάλυμα, όσο χρειαστεί. Ετοιμάζετε ένα φρέσκο διάλυμα κάθε μέρα και αν θέλετε ξεπλύνετε τα μπουκάλια σε βραστό νερό, πριν τη χρήση.

ΠΩΣ ΤΑΪΖΟΥΜΕ ΤΟ ΜΩΡΟ ΜΕ ΜΠΙΜΠΕΡΟ
Το μωρό απολαμβάνει τη ζεστασιά της στενής επαφής με τη μητέρα του, και με το θηλασμό, αλλά και με την τροφή από το μπουκάλι. Προτού ξεκινήσετε, σιγουρευτείτε για την δική σας άνεση, να είστε καθισμένη σε αναπαυτική καρέκλα. Κρατάτε το μπουκάλι ζεστό και δοκιμάστε το γάλα πάντα πριν το προσφέρετε στο μωρό. Υπάρχουν θηλές για κάθε ηλικία, κάτω των 2 μηνών, από 2 έως 4 μηνών, και άνω των 4 μηνών. Ελέγξτε, ότι η ροή από την θηλή δεν είναι ούτε πολύ γρήγορη ούτε πολύ αργή, το μεν μπορεί να πνίξει το μωρό, το δε, θα δυσκολέψει πολύ το μωρό να λάβει τη σωστή ποσότητα τροφής. Το γάλα πρέπει να στάζει, όχι να ρέει από τη θηλή. Όταν είναι πολύ μικρά ή προσφάτως μυημένα στην τροφή από το μπουκάλι, τα μωρά χρειάζονται ενθάρρυνση, για να νιώσουν άνετα μ’ αυτή τη διαφορετική τεχνική διατροφής. Χαϊδέψτε το μάγουλο και όταν το μωρό γυρίσει προς το δάχτυλό σας, πιέστε ελαφρά τη θηλή στο στόμα του. Αν ύστερα από λίγο καιρό το μωρό δεν έχει ακόμα άνεση, ίσως θα ήταν αναγκαίο να χρησιμοποιήσετε ένα διαφορετικό στιλ θηλής. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά σχήματα στην αγορά και ανάμεσα τους βρίσκεται αυτό, που ταιριάζει στο μωρό σας. Την ώρα που το μωρό τρώει, να γέρνετε το μπουκάλι, ώστε η θηλή να είναι γεμάτη γάλα και το μωρό να μην πιπιλάει στον αέρα. Η ανθρώπινη επαφή είναι σημαντική για την ανάπτυξη του μωρού, γι’ αυτό μη βιάζεστε να ταΐσετε και μην αγνοείτε το μωρό κατ’ αυτή την ώρα. Μπορείτε να απολαύσετε λίγες στιγμές μπροστά στην τηλεόραση ή με ένα περιοδικό. Καθώς το μωρό σας τρώει, ελέγχετε συχνά ότι η τροφή ρέει απαλά και το μπουκάλι είναι σε θέση που διευκολύνει το μωρό. Το μωρό μπορεί να θέλει να ρευτεί στα μισά του φαγητού και όταν το κάνει, απολαμβάνει καλύτερα την τροφή.

ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ

Πάντα να πετάτε το γάλα που έχει απομείνει και να ξεπλένετε με επιμέλεια το μπουκάλι και τη θηλή. Αντισταθείτε στον πειρασμό να κρατήσετε ένα μισοτελειωμένο μπουκάλι για αργότερα, καθώς τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται γρήγορα στο ζεστό γάλα. Πάντα κρατάμε το μωρό στον ώμο μας, και χτυπάμε πολύ ελαφρά την πλάτη του, για να ρευτεί και να βγάλει την απαραίτητη «γουλίτσα». Δεν αφήνουμε το μωρό στην κούνια του αμέσως μετά το τάισμα, είτε αυτό έγινε με θηλασμό, είτε με μπουκάλι. Ελέγξετε ότι το μωρό είναι καλά, είναι άνετο, στεγνό και χωρίς αλλεργικές αντιδράσεις.