O μακροβιότερος Δήμαρχος της Ξάνθης, αποδείχτηκε και ο πιο γενναιόδωρος πολιτικά. Λίγο πριν αποχωρήσει ο  Μιχάλης Στυλιανίδης φρόντισε να αποκαταστήσει όλους τους Δημάρχους της πόλης, μετά την απελευθέρωση του 1919.

Λίγο πριν παραδώσει τα ηνία του Δήμου, με προσωπική πολιτική του απόφαση ο Δήμαρχος παρήγγειλε και τοποθέτησε τη μαρμάρινη πλάκα με τους διατελέσαντες Δημάρχους που κοσμεί, πλέον,  το νέο Δημαρχείο Ξάνθης. Σε αυτή φρόντισε να αποκαταστήσει την παρουσία του Θεόφιλου Παπαδόπουλου ως Δημάρχου της περιόδου 1945-46, του Δημάρχου του ΕΑΜ ο οποίος είχε εκλεγεί μετά την απελευθέρωση αλλά το όνομά του παρέμεινε κρυμμένο λόγω των παθών του Εμφυλίου και της ταραγμένης περιόδου που ακολούθησε. Kάτι που κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό καθώς ο απερχόμενος Δήμαρχος της Ξάνθης προέρχεται από τη συντηρητική παράταξη και η κίνησή του αποτελεί μια πράξη πολιτικής συμφιλίωσης.

Αποκατέστησε και τον πρώτο Δήμαρχο μετά την απελευθέρωση !

Όμως φαίνεται ότι Δήμαρχος Ξάνθης προχώρησε ένα βήμα παραπέρα καθώς στη σχετική λίστα αποκαταστάθηκε και το όνομα του πρώτου Δημάρχου της Ξάνθης μετά  την απελευθέρωση από τους Βουλγάρους. Πρόκειται για τον τουρκικής καταγωγής Ταχήρ Εφένδη, ο οποίος διετέλεσε Δήμαρχος από το 1919 μέχρι το 1921 αλλά απουσίαζε, επίσης, μέχρι σήμερα.

Η πρωτοβουλία αυτή αναμένεται να γίνει δεκτή με μεγάλη ικανοποίηση από την πόλη, τις πολιτικές δυνάμεις και τα δύο σύνοικα στοιχεία καθώς ο Μιχάλης Στυλιανίδης «κλείνει» τους λογαριασμούς του Δήμου με το παρελθόν, λίγο πριν αποχωρήσει από το Δήμο της Ξάνθης. Το θέμα της αποκατάστασης είχε ανοίξει τα τελευταία χρόνια μετά τις πρωτοβουλίες διαφόρων πλευρών, όπως της νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, του Ηλία Βασιλούδη και τις σχετικές έρευνες αλλά και ένα βιβλίο του Θωμά Εξάρχου για το Θεόφιλο Παπαδόπουλο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του XanthiPress.gr ο Δήμαρχος Μιχάλης Στυλιανίδη ήρθε προσωπικά σε επαφή με προσωπικότητες και ιστορικούς της πόλης για να αναζητήσει τα ιστορικά ντοκουμέντα του παρελθόντος αλλά και τη γνώμη τους, πριν πάρει ο ίδιος την πολιτική απόφαση για τη συμφιλίωση με το παρελθόν. Όταν στις συζητήσεις τέθηκε το θέμα του πρώτου Δημάρχου, συμπεριέλαβε και τον Ταχήρ Εφένδη στη σχετική λίστα ως μια κίνηση συναδέλφωσης με το μειονοτικό στοιχείο με  γνώμονα την αποκατάσταση της ιστορίας.

Τέλος, ο Μιχάλης Στυλιανίδης φρόντισε να προσθέσει στη σχετική μαρμάρινη πλάκα και το νέο Δήμαρχο της πόλης, Χαράλαμπο Δημαρχόπουλο, που αναλαμβάνει την 1^η Σεπτέμβρη.

Τα νέα «πρόσωπα¨της μαρμάρινης πλάκας και η διαδρομή τους

Θεόφιλος Παπαδόπουλος.

Ο Θεόφιλος Παπαδόπουλος εξελέγη στις 12/9/1944, μια μέρα μετά την απελευθέρωση από τους Βούλγαρους. Εξελέγη με συντριπτικό ποσοστό, προταθείς από το ΕΑΜ. Παρέμεινε στη Δημαρχία της Ξάνθης από τις 12/9/1944 μέχρι τις 7/3/1945 και, παρέδωσε την πόλη στις αρχές, όπως ορίζονταν από τη συμφωνία της Βάρκιζας.

Ο Θεόφιλος Παπαδόπουλος, ο άνθρωπος που κατέβασε τη σημαία των κατακτητών και σήκωσε την Ελληνική Σημαία, μετά την απελευθέρωση ήταν ο αδιαμσφισβήτητος ηγέτης των απελευθερωτών, όπως επισφραγίστηκε από τις πρώτες εκλογές, έχοντας επιστρέψει από τις Βουλγαρικές Φυλακές. Συνέβαλε ώστε να αποτραπεί κάθε ενέργεια εχθρική του βουλγαρικού στρατού, δεδομένου ότι το τελευταίο τμήμα του έφυγε στις 26 Οκτωβρίου.

Μεταξύ άλλων, εμπόδισε με κάθε τρόπο την αρπαγή υλικού και περιουσίας των πολιτών από τους Βουλγάρους. Προχώρησε στην σύσταση επιτροπής επισιτισμού και κοινωνικής πρόνοιας για την τροφοδότηση του πληθυσμού, λειτούργησε το ταχυδρομείο-τηλεγραφείο και το τηλέφωνο, φρόντισε για την καλλιέργεια των χωραφιών, λειτούργησε η κτηνιατρική υπηρεσία, ιδρύθηκε ιατρείο και λειτούργησε το νοσοκομείο. Λειτούργησαν όλα τα σχολεία, λειτούργησε κεντρική εκκλησιαστική επιτροπή από 21/9/44. άνοιξαν οι εκκλησίες και ως δήμαρχος υποδέχθηκε το νέο μητροπολίτη Ιωακειμ και αλλά πολλά.

Ο Θεόφιλος Παπαδόπουλος υποδέχθηκε τον εθνικό στρατό στις 23/3/1945 και στις 5/4/1945 με απόφαση του Διοικητή Θράκης απελύθη. Μετά τις πολιτικές αλλαγές και τη συμφωνία της Βάρκιζας, υπέστη διωγμούς, καταδικάστηκε σε φυλάκιση και εξορίστηκε στα ξερονήσια για 6 χρόνια.Παντρεύτηκε την Κ. Χριστοδούλου. Εργάστηκε ως ιδιώτης γεωπόνος ενώ ήταν γνωστός για τις αθλητικές του επιδόσεις, στη νεανική του ηλικία.  Πέθανε στη Θεσσαλονίκη το 1978 και ανήκε στον λεγόμενο ανανεωτικό χώρο της Αριστεράς.

Ταχήρ Εφένδη

Διετέλεσε Δήμαρχος Ξάνθης επί τουρκοκρατίας και καθαιρέθηκε από τους Βουλγάρους το 1913 κατά την πρώτη Βουλγαρική Κατοχή. Όταν η πόλη απελευθερώθηκε, στις 4-10-1919 από το Γαλλικό Στρατό, οι συμμαχικές δυνάμεις με τη σύμφωνη γνώμη της ελληνικής Κυβέρνησης Βενιζέλου, τοποθέτησαν ως Δήμαρχο και πάλι τον Τούρκο Ταχήρ Εφένδη, που θεωρείτο ότι μπορεί να διατηρήσει τις ισορροπίες μεταξύ των δύο στοιχείων του πληθυσμού . Φρόντισαν μάλιστα, στο πλαίσιο της ισοροπίας να τοποθετήσουν Έλληνα ως Έπαρχο (ενώ αντίστροφα έπραξαν στην Κομοτηνή, μετά την απελευθέρωσή της το 1920)

Ο Ταχήρ Εφένδη παρέμεινε Δήμαρχος μέχρι  το 1921 ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι δεν καθαιρέθηκε ούτε από την κυβέρνηση Ράλλη, που προέκυψε μετά την ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920.  Υπέβαλλε την παραίτησή του το Φεβρουάριο του 1921 και δέχτηκε τις ευαριστίες του επάρχου για τις υπηρεσίες του στην πόλη.

Θεωρείται ότι προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στην πόλη, ιδιαίτερα για το γεγονός, ότι σε μια ταραγμένη περίοδο, επέλεξε να δράσει συνεκτικά για τις δύο πληθυσμιακές ομάδες της πόλης.

Μιχάλης Στυλιανίδης

Στη νέα πλάκα όμως τοποθετήθηκε πλέον και το όνομα του Μιχάλη Στυλιανίδη χωρίς εκκρεμότητες αφού υπάρχει έναρξη και λήξη της θητείας του.

Ο Μιχαήλ Στυλιανίδης γεννήθηκε το 1944 στην Ξάνθη και σπούδασε Μηχανολόγος Μηχανικός. Διετέλεσε, επί σειρά ετών, προϊστάμενος στη Διεύθυνση Συγκοινωνιών – Κ.Τ.Ε.Ο της Νομαρχίας Ξάνθης.  Πρωτοασχολήθηκε με τα κοινά το 1987, όταν εξελέγη Νομαρχιακός Σύμβουλος, θέση την οποία ανανέωσε μέχρι το 1998. Παρότι είχε πετύχει να κερδίσει στο Νομό Ξάνθης ως υποψήφιος Νομάρχης το 1994, δεν ήταν εκ νέου υποψήφιος, μεταπήδησε στο Δήμο και εξελέγη Δημοτικός Σύμβουλος με την παράταξη Αμοιρίδη. Το 1999, μετά το θάνατο του τότε Δημάρχου εκλέγεται για πρώτη φορά Δήμαρχος, από την παράταξη της Δημοτικής Αρχής. Επανεξελέγη το 2002 και το 2006, από το α΄ γύρο, με ποσοστό 58% και 55% αντίστοιχα, ενώ κέρδισε και τις εκλογές του 2010 στο δεύτερο γύρο.

Είναι ο μακροβιότερος Δήμαρχος της Ξάνθης και μάλιστα έχει καταγράψει μια συνεχή 15ετή θητεία στα κοινά της πόλης. Έχει διατελέσει πρόεδρος της ΤΕΔΚ Ξάνθης μέλος του Δ.Σ. της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και  Πρόεδρος της Επιτροπής της ΚΕΔΚΕ για την Προγραμματική Περίοδο 2007-2013 (ΕΣΠΑ). Έχει διατελέσει μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στην Επιτροπή των Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης  και άλλων φορέων.

Συμμετείχε από τα νεανικά του χρόνια σε πολλούς πολιτιστικούς και αθλητικούς συλλόγους με γνωστότερη την ιστορική Ασπίδα Ξάνθης και είναι γνωστός φίλαθλος  Είναι παντρεμένος με την Αγγελική Μουχτάρη, με την οποία έχουν αποκτήσει μια κόρη, την Νικολέττα, ενώ πρόσφατα έγινε και παππούς.

 To τέταρτο νέο όνομα….

Τέλος στη βάση της πλάκας υπάρχει το όνομα του Μπάμπη Δημαρχόπουλου, η ιστορική διαδρομή ου οποίου, ως Δημάρχου, ξεκινά σε λίγες μέρες και άρα θα καταγραφεί στο μέλλον. Στην πλάκα περιλαμβάνονται όλοι οι διατελέσαντες Δήμαρχοι, χωρίς αποκλεισμούς και ανεξάρτητα από τον τρόπο ανάδειξής τους. Ανάμεσά τους βρίσκονται και τα ονόματα του Κωνσταντίνου Παρασκευαϊδη, πατέρα του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου, αλλά και του Μιχάλη Μαργαρίτη, του δικαστή της 17Ν, ο οποίος διετέλεσε υπηρεσιακός Δήμαρχος μετά την πτώση της Χούντας, με την ιδιότητα του Δικαστικού.

(Τα στοιχεία για το Θεόφιλο Παπαδόπουλο και τον Ταχήρ Εφένδη προέρχονται από τα βιβλία και το υλικό που έχει συλλέξει ο συγγραφέας Θωμάς Εξάρχου)

Γιάννης Σιδηρόπουλος
isidister@gmail.com