Σε λίγες ημέρες, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», το αρμόδιο Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο της Αθήνας θα κλείσει μία υπόθεση που άνοιξε το 2005 στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Το θέμα ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2005 με την πρώτη ειδοποίηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου Κομοτηνής προς τις πρυτανικές αρχές του ιδρύματος ότι δεν θα επικυρώσει κανένα ένταλμα πληρωμής για τη σίτιση διότι υπάρχει μη σύννομη ανάθεσή της. Το Ελεγκτικό Συνέδριο ζητούσε τη διενέργεια δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού για τη σίτιση. Υστερα από πολλά «επεισόδια» στους 18 μήνες που μεσολάβησαν, στις 29 Νοεμβρίου 2006 φοιτητές εισβάλλουν στο γραφείο του τότε αντιπρύτανη Θανάση Καραμπίνη τον βγάζουν με τη βία και χτίζουν την είσοδο του γραφείου του, διότι είχε ταχθεί υπέρ του διαγωνισμού και έβαλλε κατά της ομάδας των αντιδρώντων φοιτητών. Ο κ. Καραμπίνης, πρύτανης πλέον του Δημοκρίτειου, μιλώντας σήμερα στην «Κ» επιμένει με συνέπεια στις τότε δηλώσεις του: «Αυτοί είναι εκείνοι που οδηγούν με τις πράξεις βίας και τη στάση τους σε μαρασμό το πανεπιστήμιο, και δίνουν λαβές σε όσους δεν το θέλουν ανοιχτό».

Και ασφαλώς δεν είναι το μόνο περιστατικό βίας που έχει καταγραφεί κατά πανεπιστημιακών αλλά και φοιτητών τα τελευταία χρόνια στα ελληνικά πανεπιστήμια από μικρές αλλά ηχηρές ομάδες «φοιτητοπατέρων». Σήμερα πέντε πανεπιστημιακοί εξιστορούν στην «Κ» εμπειρίες τους από τη στρεβλή δράση των φοιτητικών παρατάξεων μέσα στο πανεπιστήμιο. Θυμούνται ότι κάποιοι φοιτητές ήθελαν να επιβάλουν τι θα πρέπει να διδάσκεται στο ΑΕΙ, άλλοι ήθελαν να επιβάλουν πώς θα πρέπει να γίνουν οι πρυτανικές εκλογές, άλλοι ποιος νόμος πρέπει να εφαρμοστεί, ορισμένοι να έχουν λόγο στον επαγγελματικό προσανατολισμό που θα πάρουν οι συμφοιτητές τους.

Για τους λόγους αυτούς μεγάλη μερίδα πανεπιστημιακών ανησυχεί για τις αλλαγές που προωθεί ο υπουργός Παιδείας Αριστείδης Μπαλτάς στο πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ, με σαφή στόχο να ενισχυθεί ο ρόλος των φοιτητών και, ευρύτερα, των συνδικαλιστών στη διοίκηση των πανεπιστημίων. Πρόκειται για ένα σύστημα που «γυρίζει» τα πανεπιστήμια στη δεκαετία του 1980, όταν καθιερώθηκε η φοιτητική συμμετοχή στις εκλογές και οι «φοιτητοπατέρες» -όλων των αποχρώσεων- ανέλαβαν δράση. Πολλοί εξ αυτών, από ινστρούχτορες στα φοιτητικά τους χρόνια, βρέθηκαν κατόπιν σε θέσεις υπουργών της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και σήμερα του ΣΥΡΙΖΑ.

Το μειονέκτημα, όπως ανέφεραν σκωπτικά καθηγητές που μίλησαν στην «Κ», για τον κ. Μπαλτά και τις αντιδημοκρατικές και ολέθριες για τα ΑΕΙ επιλογές του, είναι ότι οι γονείς των σημερινών φοιτητών, όπως και οι νεότερες γενιές, έχουν βιώσει οι ίδιοι -ως φοιτητές τα χρόνια της μεταπολίτευσης- τη στρεβλή λειτουργία των φοιτητικών παρατάξεων. Η απάντηση είναι στα χέρια όλων όσοι δεν επιθυμούν τα παιδιά τους να ξαναζήσουν τις ίδιες καταστάσεις.

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο – Ο εισαγγελέας σήκωσε «ψηλά τα χέρια του»
Του Γιώργου Ζέρβα*

Ημουν πρύτανης το 2006-2007, όταν είχε παρουσιαστεί από την τότε υπουργό Παιδείας, Μαριέττα Γιαννάκου, ένα νομοσχέδιο. Ηταν μια ταραγμένη περίοδος. Καταλήψεις και σκηνές βίας, με αποκορύφωμα το χτίσιμο της εισόδου της Πρυτανείας από φοιτητές της ΚΝΕ και της ΑΝΑΧ (εξωκοινοβουλευτική αριστερά) επειδή διαφωνούσαν με τον νόμο, τον οποίο αργότερα αποδέχονταν, για να απορρίψουν τον νόμο Διαμαντοπούλου! Από την ταραχώδη αυτή περίοδο, τρία χαρακτηριστικά γεγονότα έχουν μεγάλη σημασία:

• Τηλεφώνησα στην εισαγγελέα Υπηρεσίας να επιληφθεί του θέματος της κατάληψης της Πρυτανείας και η απάντησή της ήταν «δεν γνωρίζω τι πρέπει να κάνετε, βρείτε τρόπο να συνεννοηθείτε με τους φοιτητές, εγώ δεν μπορώ να κάνω τίποτα»!

• Τηλεφώνησα στον Περισσό για το θέμα και η απάντησή τους ήταν «τα δικά μας παιδιά δεν κάνουν τέτοια πράγματα». Μισή ώρα αργότερα, οι φοιτητές της ΚΝΕ ήλθαν και μου είπαν ότι αποχωρούν από την Πρυτανεία.

• Επειδή λόγω καταλήψεων είχαν γίνει μόνο επτά εβδομάδες μάθημα (αντί 13 που προβλέπει ο νόμος), δεν επέτρεψα να γίνει η εξεταστική περίοδος. Οι συνδικαλιστές φοιτητές βεβαιώνουν κατά τη διάρκεια των καταλήψεων ότι δεν πρόκειται να χαθεί η εξεταστική. Αποτέλεσμα αυτού ήταν τα επόμενα 4 χρόνια οι φοιτητές να μην προσέρχονται στις συνελεύσεις, γιατί δεν εμπιστεύονταν τους συνδικαλιστές.

Η συμμετοχή των φοιτητών στις πρυτανικές εκλογές ήταν «αναγκαίο κακό» για τους υποψήφιους πρυτάνεις, γιατί ο τότε νόμος προέβλεπε ότι η ψήφος των φοιτητών συνέβαλε κατά 40% στη διαμόρφωση του αποτελέσματος.

Ο νόμος του 2011 απέκλεισε τη συμμετοχή των φοιτητών στις εκλογές και ήταν σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αφού περιόρισε, αν δεν εκμηδένισε, την παντοδυναμία των κομματικών παρατάξεων. Ενα, επίσης, θετικό στοιχείο του ίδιου νόμου ήταν ο περιορισμός του χρόνου φοίτησης σε ν+2 έτη. Το μήνυμα πέρασε ακαριαία στους φοιτητές που άρχισαν να παρακολουθούν τα μαθήματα με μεγαλύτερη επιμέλεια, για να μη διαγραφούν με την εκπνοή του χρόνου φοίτησης. Ενδιαφέρον έδειξαν και οι «αιώνιοι» φοιτητές να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Ενώ, όμως, διαπιστώνονταν αυτές οι -έστω- μικρές βελτιώσεις, ήλθε ο νέος υπουργός Παιδείας να καταργήσει αυτά τα θετικά και να επαναφέρει το παλιό «νοσηρό» καθεστώς, χωρίς μάλιστα να το ζητήσει κανείς!

* Ο κ. Γιώργος Ζέρβας διετέλεσε πρύτανης στο Γεωπονικό Παν. Αθηνών.

Πολιτικές Επιστήμες ΑΠΘ – «Μαθήματα στα αγγλικά είναι εχθρικά στον λαό»
Του Θόδωρου Χατζηπαντελή*

Ακόμη θυμάμαι, φοιτητής ων, στο τέλος της δεκαετίας του ’70, τις θέσεις διαφόρων παρατάξεων περί των «δημοκρατικών» μαθηματικών. Λες και το Πυθαγόρειο Θεώρημα έχει δημοκρατική και αντιδημοκρατική εκδοχή! Αλλού ασχολούνταν με την ανάγκη εισαγωγής του μαρξισμού ως μόνης και αποδεκτής μεθόδου ανάλυσης. Μετά, καθηγητής πλέον, ζούσα επαναλήψεις σε γενικές συνελεύσεις τμημάτων. Ερχεται, π.χ., ένας στη συνέλευση μια φορά και λέει ότι κάθε μάθημα πρέπει να έχει «δημοκρατικό» περιεχόμενο. Δεν πρέπει να ασχολούμαστε με την αμερικανική πολιτική ή τα ευρωπαϊκά θέματα στις πολιτικές επιστήμες. Οτι πρέπει να διδάσκουμε μόνο μαρξιστική οικονομία ή παιδαγωγική. Οτι μαθήματα στα αγγλικά είναι εχθρικά για τον λαό, γιατί τα παιδιά του λαού δεν ξέρουν αγγλικά. Κόντεψα να πέσω από την καρέκλα ενθυμούμενος το «δημοκρατικό πυθαγόρειο θεώρημα» των φοιτητικών μου χρόνων. Ενδεδυμένο με «αριστερή» αιτιολογία, το αίτημα περί «της σύνδεσης του ΑΕΙ με τις ανάγκες της κοινωνίας» σήμαινε απλά ευκολότερα μαθήματα και καλύτερους βαθμούς. Τα «δημοκρατικά» ήταν αυτά που κοινωνούσαν οι «δημοκρατικοί» καθηγητές, που είχαν προφανώς την αμέριστη συμπαράσταση των «δημοκρατικών» φοιτητών, και πάει λέγοντας. Τα «μαρξιστικά» αντίστοιχα.

Κάποια στιγμή, η δοξασία ότι οι φοιτητές είναι εκπρόσωποι του λαού που αγωνίζονται για καλύτερη εκπαίδευση κατέρρευσε. Η παράταξη της επάρατου Δεξιάς πλειοψηφούσε. «Δημοκρατικά» μαθηματικά και ΔΑΠ γίνεται; Δεν γίνεται.

Αυτός που πάει στα 18 του να σπουδάσει είναι αδύνατον να ξέρει τι ακριβώς πρέπει να σπουδάσει. Πρέπει να προσαρμοστεί σε μια επιστημονική πειθαρχία και όχι το πρόγραμμα σπουδών στη δοξασία των «δημοκρατικών» μαθηματικών. Αλλιώς ας συμπληρώσει μόνος του το πτυχίο, να το υπογράψει και να το απονείμει στον εαυτό του. Μετά δεν θα το αναγνωρίσει κανείς, αλλά στις λεπτομέρειες θα κολλήσουμε;

Οι φοιτητές δεν είναι οι εκπρόσωποι του λαού που ενδιαφέρεται για την ταξική πάλη στο «δείνα» τμήμα. Είναι η νέα γενιά που πρέπει να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερες γνώσεις και δεξιότητες, να κοινωνικοποιηθεί χωρίς τη δοξασία των «δημοκρατικών» μαθηματικών. Να μάθει, να προετοιμαστεί. Η κοινωνία και η αγορά δεν έχουν κανένα μέλλον με το «δημοκρατικό» πυθαγόρειο θεώρημα. Απλά αυτό είναι λανθασμένο.

* Ο κ. Θόδωρος Χατζηπαντελής είναι προέδρος Τμήματος Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ.

Πολυτεχνείο Κρήτης – «Δέχθηκα βίαιες επιθέσεις από τους κουκουλοφόρους»
Του Ιωακείμ Γρυσπολάκη*

Το 2005 ανέλαβα πρύτανης. Πέραν των στόχων που είχαμε θέσει ως πρυτανεία, για την ανάπτυξη, τη διεθνοποίηση, τη σύνδεση με την επιχειρηματικότητα και την προσέλκυση πόρων για εφαρμοσμένη έρευνα από ευρωπαϊκούς και ιδιωτικούς φορείς, έθεσα στόχο την αναζωπύρωση των διεθνών ακαδημαϊκών σταθερών σ’ ένα πανεπιστήμιο. Ετσι, λοιπόν, τόνισα από την πρώτη στιγμή, δημοσίως, ότι το ακαδημαϊκό άσυλο θεσπίσθηκε για να προστατεύει την ελεύθερη διακίνηση ιδεών, τη διδασκαλία και την έρευνα και όχι την παραβατικότητα. Διατύπωσα την άποψη ότι η κατάληψη ενός πανεπιστημιακού χώρου αποτελεί κατάλυση της έννοιας και της αποστολής του πανεπιστημίου. Διατράνωσα την πεποίθησή μου ότι οι φοιτητές έρχονται στο πανεπιστήμιο για να διδαχθούν, να μελετήσουν και να σπουδάσουν τις επιστήμες, τις τέχνες και τα γράμματα και όχι για να συνδιοικήσουν με τους καθηγητές. Το αποτέλεσμα ήταν να δεχθώ κατ’ επανάληψη βίαιες επιθέσεις από κουκουλοφόρους, τόσο εντός του Ιδρύματος όσο και εκτός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, μεταξύ άλλων, είναι η επίθεση που δέχθηκα στο γραφείο του πρύτανη, τον Οκτώβριο του 2006, από 12 κουκουλοφόρους, που εκτόξευσαν εναντίον μου τούρτα και απειλές, επειδή είχα κάνει αίτημα προς τον εισαγγελέα για εκδίωξη εξωπανεπιστημιακών από το κτίριο του Πολυτεχνείου που είχαν καταλάβει. Πρόκειται για ένα εμβληματικό κτίριο των Χανίων, για το κτίριο της Μεραρχίας, που ήταν το πρώτο διοικητήριο της Κρητικής Πολιτείας.

Ο νόμος 4009/2011 έθεσε τις βάσεις για την επαναφορά των ακαδημαϊκών σταθερών στα ΑΕΙ της χώρας, προσέλκυσε διεθνούς κύρους επιστήμονες στα Συμβούλια και περιόρισε στο ελάχιστο τη δράση των συνδικαλιστών και των συντεχνιών. Ή, αλλιώς, προσέλκυσε Ελληνες και ξένους επιστήμονες με σημαντική καριέρα κι έστειλε τους φοιτητές στις αίθουσες διδασκαλίας, στα εργαστήρια και στις βιβλιοθήκες. Να σημειώσω ότι σε όλα –περίπου 800– τα ΑΕΙ των χωρών της Ευρώπης ισχύει ο θεσμός των Συμβουλίων, ενώ η διάρκεια φοίτησης είναι περιορισμένη και όχι άπειρη. Τέλος, η συμμετοχή των φοιτητών στα πανεπιστημιακά όργανα είναι περιορισμένη και στα εκλεκτορικά σώματα ανύπαρκτη. Η κατάργηση όλων των διατάξεων του νόμου 4009/11 από την ηγεσία του συνδικαλιστικού τομέα πανεπιστημιακών του ΣΥΡΙΖΑ, στους οποίους έχει ανατεθεί η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, θα διαλύσει ό,τι χτίσαμε τα τρία τελευταία χρόνια.

* Ο κ. Ιωακείμ Γρυσπολάκης είναι πρώην πρύτανης Πολυτεχνείου Κρήτης.

Ιατρική Αθηνών – Πρώτη φορά «αριστερά» σημαίνει αυθαιρεσία;
Της Κλέας Κατσουγιάννη*

Δεν γνωρίζω από επικοινωνιακές μεθόδους, αλλά όπως βλέπουμε γύρω μας (και μάθαμε από το «1984» του Οργουελ), ένας αποτελεσματικός τρόπος για να περάσεις κάτι που δεν ήταν αποδεκτό από την κοινωνία είναι να το ονομάσεις με το αντίθετό του! Ετσι, όταν θέλεις στην πραγματικότητα να δώσεις το δικαίωμα σε μια μικρή μειοψηφία να πραγματοποιήσει τη βίαιη και αντιδημοκρατική πράξη της ακύρωσης μιας συμμετοχικής και δημοκρατικής διαδικασίας, όπως είναι μια εκλογή, ονομάζοντας αυτή την ενέργεια «ενίσχυση της δημοκρατίας και της συμμετοχής των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας στις συλλογικές διαδικασίες», περνάει πολύς χρόνος ώσπου να τολμήσουν όσοι βλέπουν ότι «ο βασιλιάς είναι γυμνός» να το φωνάξουν. Η εποχή όμως αλλάζει, ο χρόνος τρέχει γρηγορότερα και είναι καιρός να αντισταθούμε συλλογικά.

Ετσι λοιπόν, στο σχέδιο νόμου που κατατέθηκε από τον υπουργό Παιδείας, το οποίο φέρνει μεγάλες αλλαγές στα πανεπιστήμια χωρίς να έχει προηγηθεί κανένας απολύτως διάλογος (και αυτό από μια ονομαζόμενη «αριστερή» κυβέρνηση), καταργείται «ρητά» (sic) μια διαδικασία που στην πραγματικότητα ενίσχυσε τη συμμετοχή της ακαδημαϊκής κοινότητας στις αποφάσεις και διεύρυνε τη δυνατότητα να ακούγεται η πλειοψηφία. Εμπόδισε, επίσης, ορισμένου τύπου αυθαίρετες ενέργειες γνωστών μειοψηφιών. Εννοώ την ηλεκτρονική ψηφοφορία που καθιερώθηκε με το 2011.

Το σχέδιο νόμου, βέβαια, μιλάει τη γλώσσα της συγκάλυψης, τη γλώσσα των αντιθέτων. Δεν λέει το πραγματικό αποτέλεσμα της κατάργησης της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, δηλαδή ότι μικρές μειοψηφίες θα μπορούν έτσι να επιβάλλονται διά της βίας, κλέβοντας κάλπες, ενώ στο πλαίσιο της διαπλοκής θα είναι δυνατόν ομάδες της ακαδημαϊκής κοινότητας να καθοδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση τους πρόθυμους να βιαιοπραγήσουν. Οπως συνέβη και κατά το παρελθόν ουκ ολίγες φορές στα πανεπιστήμια.

Το σχέδιο νόμου δεν λέει ότι έτσι αφαιρείται και πάλι η δυνατότητα της πλειοψηφίας να διαμορφώνει τα αποτελέσματα των εκλογών. Αφήνονται τα μέλη ΔΕΠ αλλά και η μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών των πανεπιστημίων, ξανά, στην πικρή γεύση της αδυναμίας τους να επηρεάσουν την εξέλιξη των πραγμάτων, όταν ο νόμος ευνοεί τελικά αυτούς που θέλουν να επιβάλουν την άποψη της μειοψηφίας βίαια και αντιδημοκρατικά, ενώ δεν εξασφαλίζει ισονομία για όλους.

* Η κ. Κλέα Κατσουγιάννη είναι καθηγήτρια της Ιατρικής Αθηνών

Νομική Αθηνών – «Ο ινστρούχτορας που σήμερα είναι υπουργός»
Της Μαρίας Γαβουνέλη*

Πρωτοετής το 1981, θυμάμαι με εξαιρετική ενάργεια την παλλόμενη μάζα των πρωτοεμφανιζόμενων φοιτητών στο μεγάλο αμφιθέατρο Σβώλου στη Νομική, με ένα τεράστιο ανάγλυφο της κεφαλής του Σβώλου δίπλα στην είσοδο που ανακαλύψαμε στο τρίτο έτος, όταν ο Μιχάλης Σταθόπουλος ως πρύτανης καθάρισε τους τοίχους από εκατοντάδες στρώσεις αφισών. Στη γεμάτη αίθουσα πηγαινοέρχονταν κόσμος και κάθε τόσο κάποιος στεκόταν, «Συνάδελφοι!», φώναζε και μας καλωσόριζε εξ ονόματος μιας φοιτητικής παράταξης. Ωσπου μπαίνει στην αίθουσα μια κοπελίτσα κρατώντας μια «Βραδυνή». Ο ινστρούχτορας της Πανσπουδαστικής αρπάζει την εφημερίδα, την πετά κάτω, την πατά και δηλώνει «όσο ζω εγώ, αυτή η φυλλάδα δεν μπαίνει εδώ μέσα». Η αίθουσα παγώνει για μια στιγμή και μετά σηκώνεται διαμαρτυρόμενη για την απρόκλητη επιθετική ενέργεια. Ο ινστρούχτορας είναι σήμερα υπουργός.

Τον Μάιο 2008, νεοεκλεγμένη επίκουρη καθηγήτρια, έχω καλέσει δύο διπλωμάτες να μιλήσουν στους φοιτητές για τις επαγγελματικές προοπτικές του διεθνούς δικαίου. Η αίθουσα είναι γεμάτη ώσπου ανοίγει η πόρτα και καμιά σαρανταριά νεολαίοι μπαίνουν, πετούν χαρτάκια: «Η διπλωματία δεν είναι επιλογή, είναι των αφεντικών το δυνατό χαρτί», «Η καριέρα είναι το άλλοθι της υποταγής». Η ομήγυρις διαμαρτύρεται, αυτοί επιμένουν και προπηλακίζουν τους ομιλητές. Ο ένας μου δηλώνει ότι θα μείνει: «Μόλις γύρισα από τη Βηρυτό, δεν θα με φοβίσουν αυτοί!». Ο άλλος: «Μυρίζει μπαρούτι, να φεύγουμε σιγά-σιγά» – έγινε αργότερα σύμβουλος του τότε αρχηγού της αντιπολίτευσης. Κάποιος κινείται να γράψει με σπρέι στους καινούργιους πίνακες. Αρπάζω το σπρέι, κινούνται απειλητικά εναντίον μου, οι φοιτητές μου μπαίνουν μπροστά να με προστατεύσουν.

Αν κάτι άλλαξε, τα τελευταία χρόνια, ήταν η πεποίθηση ότι η βία δεν έχει θέση στην ακαδημαϊκή κοινότητα – παρά τις κακουχίες που συχνά υφιστάμεθα. Η σημαντικότερη ζημιά που κάνει η προτεινόμενη επιστροφή… στο μέλλον της δεκαετίας του ’80 είναι η θεσμική αποκατάσταση «όσων εξέθρεψαν τη βία». Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ηλεκτρονική ψηφοφορία, που επέτρεψε να αποφασίζουμε χωρίς να ψάχνουμε την κάλπη και χωρίς να μπαίνουν δυο-δυο οι ψηφοφόροι στο παραβάν για να δουν τι ψηφίζεις. Την ώρα που προσπαθούμε με νύχια και με δόντια να κτίσουμε ένα καλύτερο δημόσιο πανεπιστήμιο χωρίς χρήματα αλλά με άριστους φοιτητές, γυρίζουμε πίσω στις χειρότερες στιγμές του παρελθόντος…

* Η κ. Μαρία Γαβουνέλη είναι επίκουρη καθηγήτρια Νομικής Αθηνών