Η είσπραξη πολύ αυξημένου μερίσματος από την Τράπεζα της Ελλάδος και το μαχαίρι κατά 50% στις προγραμματισμένες επιστροφές φόρων ευθυγράμμισαν με τους μηνιαίους στόχους τα δημόσια έσοδα το πρώτο δίμηνο του έτους. Ωστόσο, η ανάλυση των επιμέρους στοιχείων για την πορεία των εσόδων μόνο ικανοποίηση δεν μπορεί να προκαλεί.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα από το ΦΠΑ μειώθηκαν το Φεβρουάριο κατά 18% ενώ ο ετήσιος στόχος του προϋπολογισμού είναι μείωση 9,1%. Σε έντονα καθοδική τροχιά βρίσκονται και τα έσοδα των τελωνείων τα οποία έχουν χτυπηθεί από τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων και τη μείωση των εισαγωγών.

Η μείωση της κατανάλωσης βρίσκεται πίσω από τον κατήφορο των έμμεσων φόρων, η οποία ουσιαστικά ακύρωσε και τις αυξημένες εισπράξεις από το φόρο εισοδήματος αλλά και τα ληξιπρόθεσμα χρέη των φορολογούμενων μετά από την κινητοποίηση που έγινε στο φοροεισπρακτικό μηχανισμό τον Φεβρουάριο.

Σύμφωνα με στοιχεία για την πορεία εκτέλεσης του σκέλους των εσόδων του προϋπολογισμού που φέρνει στη δημοσιότητα το Capital.gr, τα πράγματα δεν εξελίσσονται σύμφωνα με τις προσδοκίες και τις προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου σε σημείο που να έχει σημάνει συναγερμός. Η ύφεση φαίνεται ότι επιδρά πολύ πιο αρνητικά στο σκέλος των εσόδων του προϋπολογισμού σε σχέση με τις προβλέψεις, δημιουργώντας έντονες ανησυχίες για το τι μέλλει γενέσθαι τους αμέσως επόμενους μήνες όταν θα έχουν εκλείψει και συγκυριακοί παράγοντες στήριξης των εισπράξεων, όπως είναι τα μερίσματα από ΔΕΚΟ και το ουσιαστικό πάγωμα των επιστροφών φόρων στους φορολογούμενους.

Οι πληροφορίες από το ΥΠΟΙΚ αναφέρουν τα εξής:

– Το Φεβρουάριο τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν στα 3,2 δισ. ευρώ, στα ίδια επίπεδα με πέρυσι και οριακά υψηλότερα (περίπου 0,5%) σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο του προϋπολογισμού. Η συγκεκριμένη επίδοση, όμως, είναι το αποτέλεσμα συγκυριακών παραγόντων.

– Τα έσοδα από τον λεγόμενο υπόλογο συμψηφισμού ήταν τον Φεβρουάριο διπλάσια σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα. Εισπράχθηκαν περίπου 600 εκατ. ευρώ από τα οποία οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα περίπου 500 είναι το μέρισμα που εισέπραξε το δημόσιο από την Τράπεζα της Ελλάδος για τα κέρδη του 2012 (περιλαμβάνονται και τα κέρδη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από τα ελληνικά ομόλογα που δόθηκαν στην Τράπεζα της Ελλάδας). Ανάλογα έσοδα έκτακτου χαρακτήρα δεν θα υπάρχουν τους επόμενους μήνες.

– Το δημόσιο επέστρεψε το Φεβρουάριο το ποσό των περίπου 90 εκατ. ευρώ ενώ ο μηνιαίος στόχος του προϋπολογισμού ήταν να επιστραφούν 179 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια επεστράφησαν 50% λιγότεροι φόροι.

– Η επίδραση των συγκυριακών παραγόντων στα έσοδα φαίνεται από το γεγονός ότι τα έσοδα χωρίς τα μερίσματα και τις επιστροφές φόρων παρουσίασαν μείωση σε σχέση με πέρυσι κατά περίπου 13%!

– Ειδικά τον Φεβρουάριο τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος παρουσίασαν αύξηση κατά περίπου 30% σε σχέση με πέρυσι λόγω του γεγονότος ότι φέτος εισπράχθηκε μια δόση, η τελευταία, του εκκαθαριστικού του περυσινού έτους. Επίσης θετικά λειτούργησε και το γεγονός ότι ο Φεβρουάριος ήταν ο πρώτος μήνας που πληρώθηκε αυξημένος φόρος μισθωτών υπηρεσιών λόγω της κατάργησης του αφορολόγητου ορίου των παιδιών. Αυξημένα ήταν και τα έσοδα από προηγούμενα έτη (π.χ. ληξιπρόθεσμα χρέη των φορολογούμενων) λόγω της κινητοποίησης των εφοριών που έγινε από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και την μαζική αποστολή ειδοποιητηρίων στους οφειλέτες.

– Τα στοιχεία από την πορεία του ΦΠΑ και των φόρων κατανάλωσης είναι ανησυχητικά. Το Φεβρουάριο οι εισπράξεις από το ΦΠΑ ήταν μειωμένες κατά περίπου 18% σε σχέση με πέρυσι ενώ τα συνολικά έσοδα των τελωνείων (εισπράττουν τους φόρους κατανάλωσης για καύσιμα, τσιγάρα κλπ) είναι μειωμένα κατά περίπου 13% σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα. Να σημειωθεί ότι ο ετήσια πρόβλεψη του προϋπολογισμού είναι οι εισπράξεις από το ΦΠΑ να μειωθούν κατά 9,1% και ήδη τρέχουν με διπλάσιο ρυθμό.

Η εικόνα στο δίμηνο

Με βάση τα προηγούμενα στοιχεία, η εικόνα του σκέλους των εσόδων του προϋπολογισμού στο δίμηνο έχει ως εξής:

– Τα καθαρά έσοδα είναι οριακά κάτω από το στόχο καθώς έχουν εισπραχθεί περίπου 7,5 δισ., όσο είναι και ο διμηνιαίος στόχος.

– Τα προ επιστροφών φόρων έσοδα στο δίμηνο είναι κατά 300 εκατ. ευρώ χαμηλότερα σε σχέση με το διμηνιαίο στόχο του προϋπολογισμού.

– Στο δίμηνο το δημόσιο έχει επιστρέψει περίπου 250 εκατ. ευρώ ενώ θα έπρεπε βάσει των προβλέψεων να έχει επιστρέψει τα διπλάσια.

Με βάση όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι η ουσιαστική υστέρηση των εσόδων είναι στην παρούσα φάση (το πρώτο δίμηνο) τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ. Είναι με μετριοπαθή υπολογισμό, το άθροισμα της υστέρησης του ΦΠΑ, των φόρων κατανάλωσης και των επιστροφών φόρου που δεν γίνονται από το δημόσιο.

Γράφει ο Σπύρος Δημητρέλης
spiros.dimitrelis@capital.gr