Έφτασαν και φέτος τα Χριστούγεννα. Η τελευταία και ωραιότερη γιορτή του χρόνου. Όλα είναι έτοιμα πλέον για την υποδοχή της Γέννησης του Θεανθρώπου. Δυστυχώς όμως, για μια ακόμη χρονιά, κάνουμε λόγο για ιδιαίτερα Χριστούγεννα, αυτά της κρίσης, της λιτότητας, της φτώχειας, της μιζέριας. Όλοι δείχνουμε επηρεασμένοι από την κατάσταση που επικρατεί γύρω μας, γεγονός που δεν μας επιτρέπει να χαρούμε και να γιορτάσουμε, όπως συνηθίζαμε, με τα αγαπημένα μας πρόσωπα και κυρίως με τα παιδιά μας. Τα τελευταία, είναι και αυτά που δεν φταίνε καθόλου για την οικονομική και συναισθηματική κρίση που έχει περιέλθει η χώρα και έχει επηρεάσει και εμάς τους ίδιους και είναι κρίμα, από αυτή την ηλικία, να έχουν μόνο δυσάρεστες εμπειρίες να θυμούνται από την συγκεκριμένη εποχή του χρόνου.
Όλοι μας ήμασταν κάποτε παιδιά και ιδιαίτερα από την περίοδο των Χριστουγέννων, έχουμε να θυμόμαστε αρκετές όμορφες και ξεχωριστές στιγμές. Ποιος δεν έχει νιώσει το υπέροχο συναίσθημα της προσμονής και της αγωνίας για τον ερχομό του Άγιου Βασίλη; Ποιός δεν έχει να εξιστορήσει στιγμές, διαλόγους και ατάκες από το Χριστουγεννιάτικο οικογενειακό δείπνο; Και τέλος, ποιος δεν έχει νιώσει την μαγεία και την γαλήνια ατμόσφαιρα των ημερών αυτών, όπου τα συναισθήματα αγάπης, αλληλεγγύης και συντροφικότητας μοιράζονται και ανταλλάσσονται με εντονότερο ρυθμό και συχνότητα; Όλα αυτά, συνθέτουν ένα σκηνικό που κάθε παιδί πρέπει και αξίζει να ζήσει και δεν έχει κανένας το δικαίωμα να τους το στερήσει!
Μια βόλτα να κάνει κάποιος αυτή την περίοδο, είτε στον δρόμο είτε στα καταστήματα παιχνιδιών, θα προσέξει τα αθώα παιδικά χαμόγελα, που μαρτυρούν την ικανοποίηση και ευχαρίστηση για την εκπλήρωση των ευχών τους για δώρα, που ζήτησαν είτε από τους γονείς τους είτε από τον Άγιο Βασίλη. Αυτά τα χαμόγελα δεν ανταλλάσσονται με τίποτα στον κόσμο και ειδικά για έναν γονιό αποτελούν κάτι σαν προσωπικό στόχο. Άλλωστε ποιος γονέας δεν θέλει το παιδί του να είναι ευτυχισμένο και χαρούμενο και να μην του λείπει τίποτα (υλικό ή συναισθηματικό); Δεν είναι όμως μόνο τα δώρα ένας τρόπος, για να δει ένας γονέας το παιδί του χαμογελαστό και ικανοποιημένο. Υπάρχουν αρκετοί ακόμη τρόποι και δρόμοι που μπορεί να ακολουθήσει, ώστε από την μια να περάσει ποιοτικό χρόνο με το παιδί του και από την άλλη να ικανοποιήσει τις επιθυμίες και τις ανάγκες του.
Η περίοδος αυτή των Χριστουγέννων, που διαρκεί περίπου δύο εβδομάδες, αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον γονέα, να έρθει πιο κοντά με το παιδί του και να περάσει περισσότερο χρόνο μαζί του. Είναι μια περίοδος διακοπών ουσιαστικά, έστω και μικρής διάρκειας, που δίνει στο παιδί, από τη μεριά του, την δυνατότητα να ξεκουραστεί και να χαλαρώσει από την ρουτίνα του σχολείου και τις υπόλοιπες εξωσχολικές του δραστηριότητες. Τι καλύτερο λοιπόν, από το να περάσει τις μέρες αυτές διασκεδάζοντας και μαθαίνοντας παρέα με τον μπαμπά και την μαμά, που και για αυτούς είναι ευκαιρία για ξεκούραση από την δική τους καθημερινότητα.
Τα μόνα που χρειάζονται είναι το μεράκι και η ευχάριστη διάθεση και από τις δυο μεριές. Το όλο κλίμα και η κατάσταση που επικρατεί, έστω για λίγο, να μην συζητηθούν αυτές τις μέρες και για χάρη των παιδιών να μείνουν στην άκρη οι στεναχώριες, η μιζέρια και τα προβλήματα. Άλλωστε για τα παιδιά γίνονται όλα αυτή την εποχή και τους αξίζει να ζήσουν αυτή την μαγεία όσο είναι ακόμα μικρά. Παρακάτω λοιπόν, αναπτύσσονται μερικές δραστηριότητες, παιχνίδια και τρόποι ώστε η οικογένεια να έχει να θυμάται ευχάριστες και δημιουργικές στιγμές από την περίοδο των Χριστουγέννων.
• Το πρώτο που μας έρχεται σαν εικόνα στο μυαλό, όταν αναφερόμαστε στην περίοδο αυτή, είναι το Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Όταν πλησιάζουν οι μέρες λοιπόν, παρέα με το παιδί σας βγάλτε από το πατάρι τα στολίδια και το δέντρο, ξεδιαλέξτε τα και στολίστε μαζί του όλο το σπίτι. Δώστε του επίσης την ευκαιρία, να στολίσει μόνο του το δωμάτιό του, με τον τρόπο που προτιμά το ίδιο. Έτσι θα νιώσει την χαρά και την ικανοποίηση ότι κατάφερε κάτι σημαντικό μόνο του και ότι αποτέλεσε χρήσιμο μέλος στη διαδικασία του στολισμού του σπιτιού. Παράλληλα θα μάθει την αξία της συνεργασίας και της συμμετοχής στις δουλείες του σπιτιού.
• Σαν τελευταίο βήμα του Χριστουγεννιάτικου στολισμού, όλη η οικογένεια μαζί, να τοποθετήσει το αστέρι στην κορυφή του δέντρου. Η κίνηση αυτή, αν και ενδεικτική, γεννά το αίσθημα της συντροφικότητας και της οικογενειακής γαλήνης.
• Την περίοδο αυτή των γιορτών μοιραζόμαστε πολλά δώρα. Είτε μας τα χαρίζουν τα αγαπημένα μας πρόσωπα είτε τους κάνουμε έκπληξη εμείς κάτι που επιθυμούν. Μέσα από αυτή την διαδικασία, το παιδί μαθαίνει την αξία του να δίνει και να παίρνει, του να κάνουμε κάποιον χαρούμενο με ένα δώρο ή μια ευχή, καθώς και το να μοιραζόμαστε αντικείμενα και συναισθήματα. Δώστε την ευκαιρία στο παιδί σας να κάνει δώρα, έστω και συμβολικά, στους δικούς του ανθρώπους καθώς και να δεχτεί κάτι που επιθυμεί και θα το κάνει ευτυχισμένο.
• Φωνάξτε το παιδί σας στην κουζίνα και ζητήστε του να σας βοηθήσει με την μαγειρική. Τις ημέρες αυτές σε όλα τα σπίτια, οι μητέρες κυρίως, ετοιμάζουν τα παραδοσιακά γλυκά των Χριστουγέννων καθώς και το Χριστουγεννιάτικο και Πρωτοχρονιάτικο δείπνο. Δείξτε του με την κίνηση αυτή ότι αποτελεί ενεργό μέλος της οικογένειας και ζητήστε την βοήθειά του, ώστε να νιώσει χρήσιμο και ικανό.
• Οι μέρες των Χριστουγέννων, αποτελούν ευκαιρία για οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις. Δεχτείτε επισκέψεις ή επισκεφθείτε εσείς φιλικά ή οικογενειακά πρόσωπα. Δώστε την ευκαιρία στο παιδί σας να κοινωνικοποιηθεί, να παίξει με τους φίλους του, να επικοινωνήσει με τους γύρω του και να μην μείνει σε αδράνεια.
• Παράλληλα, μια υπέροχη οικογενειακή στιγμή που λατρεύουν τα παιδιά, είναι η οικογενειακή συγκέντρωση γύρω από το τζάκι ή στο σαλόνι δίπλα από το δέντρο. Συζητήστε με το παιδί σας, διηγηθείτε του ιστορίες από τα δικά σας παιδικά χρόνια καθώς και διάφορα Χριστουγεννιάτικα παραμύθια. Έτσι, θα μπορέσει να νιώσει την οικογενειακή γαλήνη και το νόημα του να είσαι μαζί με την οικογένειά σου και τα άτομα που αγαπάς. Επίσης, θα περάσει ευχάριστο χρόνο μαζί με την οικογένειά του, που ίσως δεν θα είχε την ευκαιρία να το κάνει όλη την υπόλοιπη χρονιά.
• Τόσο την παραμονή των Χριστουγέννων όσο και της Πρωτοχρονιάς, όλα σχεδόν τα παιδιά ξεχύνονται στις γειτονιές, για να ψάλλουν τα παραδοσιακά κάλαντα. Έτσι, καταφέρνουν να συγκεντρώσουν χρήματα, τα οποία ξέρουν ότι είναι δικά τους και τα έβγαλαν με την αξία τους. Εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία αυτή λοιπόν και διδάξτε στο παιδί σας την αξία της αποταμίευσης, των χρημάτων και βοηθήστε το να μετρήσει τα έσοδά του. Παράλληλα, μάθετέ το να βάζει προτεραιότητες, ώστε να αποφύγει τις σπατάλες και τα περιττά έξοδο, από την στιγμή μάλιστα, που άλλα παιδιά της ηλικίας τους δεν έχουν ούτε τα απαραίτητα.
• Γράψτε παρέα με το παιδί σας τις Χριστουγεννιάτικες κάρτες, που θα στείλετε στους φίλους και συγγενείς σας. Παράλληλα, ευχηθείτε μαζί του για το νέο έτος. Ρωτήστε το τι θέλει και τι περιμένει από το νέο έτος, τι του έλειψε τη χρονιά που πέρασε και αφήστε το να εκφράσει έτσι τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τα παράπονα και τις επιθυμίες του. Επιδιώξτε έναν ποιοτικό και ουσιαστικό διάλογο με το παιδί σας. Από ένα ώριμο και συναισθηματικό παιδί μπορεί να μάθετε και να κερδίσετε πάρα πολλά.
• Διδάξτε στο παιδί σας την αξία της κοινωνικής αλληλεγγύης και της στήριξης των συνανθρώπων μας. Ιδιαίτερα αυτές τις μέρες, διάφορες φιλανθρωπικές οργανώσεις, ετοιμάζουν εκδηλώσεις στήριξης και συγκέντρωσης χρημάτων ή άλλων υλικών αγαθών, για τα άτομα που περνάνε δύσκολες οικονομικά μέρες. Επισκεφθείτε τες παρέα με το παιδί σας και δώστε του την ευκαιρία να συνδράμει και το ίδιο έστω με ένα συμβολικό ποσό. Το συναίσθημα που θα νιώσει, από την στιγμή που θα καταλάβει ότι πραγματοποίησε μια σπουδαία και καλή πράξη, και η αξία που θα διδαχθεί από την πράξη αυτή, είναι ικανά να αποτελέσουν ένα σημαντικό εφόδιο για την μετέπειτα ζωή του και την διαμόρφωση του χαρακτήρα του.
• Ασχοληθείτε και περάστε δημιουργικό χρόνο με το παιδί σας κάνοντας διάφορες δραστηριότητες και κατασκευές. Αγοράστε χαρτόνι, μπογιές, ψαλίδι, κορδέλες, μολύβια και ότι άλλο είναι απαραίτητο. Σκεφτείτε, παρέα με το παιδί σας, πως θα μπορούσατε να εκμεταλλευτείτε τα υλικά αυτά, περνώντας δημιουργικό και ποιοτικό χρόνο μαζί του ή προτείνετέ του δικές σας ιδέες. Ειδικά αν το παιδί σας είναι προσχολικής ηλικίας, μάθετέ του να χρησιμοποιεί το ψαλίδι για να κόβει σχήματα πάνω σε χαρτί, να γράφει και να ζωγραφίζει, να κολλάει, να χρωματίζει και να φτιάχνει κορδέλες. Ενδεικτικά:
o Φτιάξτε δεντράκια, αστεράκια και άλλες Χριστουγεννιάτικες κατασκευές και στολίστε το σπίτι με αυτά.
o Τυλίξτε μαζί με το παιδί τα δώρα που θα βάλετε κάτω από το δέντρο, κόβοντας το χαρτί και τυλίγοντάς το με κορδέλα.
o Φανταστείτε και γράψτε τις δικές σας Χριστουγεννιάτικες ιστορίες και παραμύθια.
o Κατασκευάστε χειροποίητα στολίδια για το Χριστουγεννιάτικο δέντρο.
o Φτιάξτε μόνοι σας τις Χριστουγεννιάτικες κάρτες που θα στείλετε σε φίλους και συγγενείς.
• Αφήστε το παιδί σας να γράψει μόνο του το γράμμα προς τον Άγιο Βασίλη. Διορθώστε με όμορφο και ήρεμο τρόπο τα λάθη του και αφήστε το να νιώσει αυτό το υπέροχο συναίσθημα, της άμεσης επικοινωνίας με τον αγαπημένο του Άγιο. Φυσικά να υπάρχει και η αντίστοιχη απάντηση.
• Φτιάξτε παρέα το δικό του ημερολόγιο της νέας χρονιάς. Να είναι διαμορφωμένο όπως επιθυμεί το ίδιο το παιδί και βοηθήστε του να ανασκαλέψει στη μνήμη του και να σημειώσει τις πιο σημαντικές στιγμές για την χρονιά που έρχεται (π.χ. γενέθλια, αργίες, εκδηλώσεις, ραντεβού). Παράλληλα, ενθαρρύνετέ το να σχεδιάσει το δικό του καθημερινό πρόγραμμα και να σημειώνει τις υποχρεώσεις που έχει να βγάλει εις πέρας (σχολικές ή μη), την κατάλληλη ημέρα και ώρα.
• Όσον αφορά τα δώρα που θα λάβει…πολύ καλά είναι τα παιχνίδια και τα ρούχα! Μια ενδιαφέρουσα πρόταση όμως, αποτελούν πάντα τα εκπαιδευτικά παιχνίδια (επιτραπέζια μνήμης, συγκέντρωσης, παιχνίδια με λέξεις και αριθμούς κλπ.) καθώς και τα βιβλία. Ενθαρρύνεται το παιδί σας να επιλέξει ένα δώρο σαν αυτό, που θα του προσφέρει τόσο διασκέδαση όσο και εκπαίδευση σε κάποιον τομέα που, πιθανόν, υστερεί. Καλή κίνηση, είναι να του προσφέρεται εσείς οι ίδιοι τέτοιου είδους δώρα και παράλληλα να ασχοληθείτε μαζί του, παίζοντας και διασκεδάζοντας. Έτσι, θα κατανοήσουν την αξία και την χρησιμότητά τους. Η αδράνεια που προσφέρουν τα βιντεοπαιχνίδια και ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι ότι χειρότερο, γι’ αυτό φροντίστε να ελαττώσετε τον χρόνο ενασχόλησής τους με αυτά, ιδιαίτερα αυτές τις μέρες που ο ελεύθερος χρόνος περισσεύει.
• Μάθετε και ψάλλετε με το παιδί σας Χριστουγεννιάτικα κάλαντα και τραγούδια. Εξασκήστε το στον σωστό μουσικό ρυθμό, ενώ παράλληλα, μια καλή κίνηση είναι η εκμάθηση κάποιου μουσικού οργάνου (π.χ. τρίγωνο).
• Ένας καλός τρόπος για να εξασκήσετε τη μνήμη του παιδιού σας, εκτός από τα αντίστοιχα παιχνίδια που υπάρχουν στο εμπόριο, είναι το να αφήσετε να σκεφτεί και να θυμηθεί τις καλές και κακές στιγμές που βίωσε την χρονιά που πέρασε. Βοηθήστε το δίνοντάς το παραδείγματα ή κάνοντας το πιο διασκεδαστικό, σε μορφή παιχνιδιού (π.χ. “Πέρασα υπέροχα στον γάμο της θείας το καλοκαίρι.”).
Όσοι είναι γονείς, μπορούν να διακρίνουν ακόμα πιο ξεκάθαρα την προσμονή και την χαρά που έχουν τα παιδιά τους αυτές τις μέρες, για τον ερχομό των Χριστουγέννων. Μέσα από τα μάτια τους, βλέπουν τον ίδιο τους τον εαυτό όταν ήταν οι ίδιοι παιδιά. Για τον λόγο αυτό, κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους, ώστε όλα να είναι στην εντέλεια και να μην λείψει ούτε ένα κομμάτι του πάζλ, από το μαγικό σκηνικό και το κλίμα της περιόδου αυτής. Μπορεί να χρειαστεί να στερηθούν ακόμα και κάποια από τα βασικά για το σπίτι και την καθημερινότητά τους, αλλά δεν γίνεται να αρνηθούν στα παιδιά τους τις στιγμές που περίμεναν ολόκληρη τη χρονιά
Όλα αυτά, παρέα με τις απλές και δημιουργικές δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν και παρουσιάστηκαν νωρίτερα, μπορούν να κάνουν τις μέρες που έρχονται ακόμα πιο διασκεδαστικές και δημιουργικές. Ας ελπίσουμε και ας ευχηθούμε, οι στιγμές αυτές και οι ευκαιρίες για ποιοτικό χρόνο μεταξύ γονέα και παιδιού να είναι συχνότερες μέσα στο νέο χρόνο που πλησιάζει και η υγεία και η ευτυχία να μην λείψει από καμία οικογένεια.

Καλά Χριστούγεννα και ευτυχισμένος ο καινούριος!

Του Γιώργου Τραχανέλλη , Φοιτητή Λογοθεραπείας