Όταν μιλάω για εξαγωγές, μιλάω για ένα κομμάτι του εαυτού μου και δεν μπορώ να παραβλέψω το γεγονός ότι οι Ελληνικές εξαγωγές σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο με το νούμερο να φτάνει τα 33 δις για το 2018 από τα 27 του 2017, καταγράφοντας εντυπωσιακή αύξηση 22% που σε κάνει να αισιοδοξείς για το μέλλον των εξαγωγών, της οικονομίας και της χώρας γενικότερα. Μόλις αναρωτηθείς όμως «τι κάνουμε τόσο καλά και έχουμε τόσο εντυπωσιακές αυξήσεις;» αλλά και τι σκοπεύουμε να κάνουμε για τις εξαγωγές, η απάντηση είναι τίποτα και η αισιοδοξία γίνεται προβληματισμός. Οξύμωρο μεν πραγματικό δε, η αύξηση των εξαγωγών είναι παρενέργεια της ελληνικής κρίσης και όχι αποτέλεσμα κάποιου πλάνου η ενεργειών. Πολύ απλά η κατάσταση στην Ελληνική αγορά είναι τόσο ζοφερή που απλά οι επιχειρήσεις στράφηκαν στις εξαγωγές ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι μισές εξαγωγικές επιχειρήσεις ξεκίνησαν την εξαγωγική τους δραστηριότητα μετά το 2013. Άρα μεγάλο κομμάτι της αύξησης είναι η διαφορά από τη μηδενική εξαγωγική δραστηριότητα και την επιπλέον προσπάθεια των ήδη υπαρχόντων εταιριών στοιχεία που καθιστούν την οποία αύξηση παροδική. 

Πρόσφατα το δελτίο οικονομικής ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομικών έθεσε ως στόχο το 2025 οι εξαγωγές να αποτελούν το 50% του ΑΕΠ, δηλαδή να αγγίξουν τα 90 δις, σχεδόν να τριπλασιαστούν. Πόσο εφικτό είναι άραγε αυτό; Με την τρέχουσα κατάσταση στην Ελλάδα είναι μια ωραιότατη ευχή. Οι Ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν μια σειρά από προβλήματα τα οποία ας μη γελιόμαστε κανένας δεν ενδιαφέρθηκε να τα λύσει. Η αυξημένη γραφειοκρατία, η έλλειψη ρευστότητας, το ασταθές περιβάλλον, η υψηλή φορολογία, το κόστος των εξαγωγικών πιστώσεων, αλλά και το αυξημένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας γιατί ας μη γελιόμαστε οι εξαγωγές σε μεγάλο βαθμό ταυτίζονται με τη βιομηχανία που είναι ενεργοβόρα, το αυξημένο μεταφορικό κόστος λόγω  γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας, είναι μερικά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εξαγωγείς διότι τα προϊόντα γίνονται πλέον μη ανταγωνιστικά. Αν συμπεριλάβουμε και το γεγονός ότι οι ελληνικές εξαγωγές εμπεριέχουν σε μεγάλο βαθμό στοιχεία ευσεβών πόθων και εντυπωσιασμού (ΗΠΑ, Δ.Ευρωπη, Μ.Ανατολή) το πρόβλημα εντείνεται αφού η αναλογία κόστους προώθησης είναι δυσανάλογη του οφέλους. 

Υπάρχει όμως προοπτική για μια σταθερή και ελπιδοφόρα ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας και των εξαγωγών; Με μοναδικό ενθαρρυντικό στοιχείο τη χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών πρέπει να γίνουν πολλά και συντονισμένα. Δε θα αναλωθώ στα προβλήματα που ταλανίζουν το σύνολο της ελληνικής οικονομίας (αστάθεια, ρευστότητα, φορολογία, ενέργεια κα) αλλά σε ζητήματα που αφορούν κατά κύριο λόγο τους εξαγωγείς. 
α)Η χρονοβόρα διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικών προέλευσης στην Ελλάδα απαιτεί περίπου 3 μήνες όταν στη γειτονική Βουλγαρία περίπου μια εβδομάδα. Είναι επιβεβλημένη η ελαχιστοποίηση της διαδικασίας ώστε το ελληνικά προϊόντα να ταξιδεύουν με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή σε τρίτες χώρες. 
β) Απαγκίστρωση από αγορές ευσεβείς πόθους και εντυπωσιασμού και υιοθέτηση της λογικής «κάλλιο πρώτος στο χωριό».Η εκμετάλλευση της αγοράς των γειτονικών χωρών που βρίσκονται σε ανάπτυξη. Η Ελλάδα έχει τη μοναδική ευκαιρία να δημιουργήσει ένα ισχυρό branding στις χώρες αυτές. Ένα μεγάλο κομμάτι των εξαγωγών ναι μεν έχουν ως προορισμό τις χώρες αυτές όμως ο στόχος πρέπει να είναι τα αξιόλογα μερίδια αγοράς αφού λόγω μικρότερου μεταφορικού κόστους  Ένα σοβαρό πλάνο προώθησης των ελληνικών προϊόντων στις γείτονες χώρες πρέπει να ετοιμαστεί το ταχύτερο δυνατό καθώς οι αγορές αυτές δεν πρόκειται να είναι σε εμβρυϊκό στάδιο για πάντα είτε λόγω εισαγωγών από άλλες χώρες αλλά και από την ανάπτυξη των εγχώριων εταιριών.
γ) Αφήνω για το τέλος το σημαντικότερο πρόβλημα που είναι η εξαγωγικές πιστώσεις. Η παροχή πιστώσεων είναι από τα πιο καίρια σημεία μιας συνεργασίας ειδικά από τη στιγμή που άλλες χώρες την παρέχουν απλόχερα. Προ διετίας είχαμε μετεγκατάσταση στην Τουρκία μεγάλης Ελληνικής βιομηχανίας ακριβώς για το λόγο αυτό. Ένας αναβαθμισμένος Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων θα έλυνε σε μεγάλο βαθμό το ζήτημα αυτό παρέχοντας ασφάλεια και ανοίγοντας νέες προοπτικές στους Έλληνες εξαγωγείς αλλά και τους συνεργάτες του.

Οι εξαγωγές είναι από τους ακρογωνιαίους λίθους μιας οικονομίας και ένας από τους βασικούς τρόπους εισροής νέου χρήματος στην αγορά. Είναι επιβεβλημένη και επιτακτική η στήριξη τους με πράξεις κι όχι διθυράμβους, έτσι ώστε να μπορούμε να βάζουμε πραγματικούς στόχους και να αισιοδοξούμε.

*Στέφανος Μάρκου Γεωπόνος. Διευθυντής Εξαγωγικών Επιχειρήσεων
Μέλος της Δημιουργίας ξανά.