Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για τα αυθαίρετα με αφορμή τους δύο νόμους που έχουν ψηφιστεί από το 2011 (ν. 4014/11 και ν. 4178/13) αλλά λίγοι είναι αυτοί που ξέρουν ποια είναι η έννοια του αυθαιρέτου. Πιο συγκεκριμένα, αυθαίρετο είναι:

–          Όποια κατασκευή έχει ανεγερθεί χωρίς κάποια νόμιμη άδεια.

–          Οι κατασκευές που έχουν ανεγερθεί καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας

–          Όποια αλλαγή χρήσης έχει γίνει στο κτίριο χωρίς να έχει εκδοθεί η ανάλογη οικοδομική άδεια

–          Όποιες κατασκευές παραβιάζουν τον οικοδομικό κανονισμό.

–          Κατασκευές που έγιναν βάσει κάποιας αδείας που έχει ακυρωθεί.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι ακόμα και κατασκευές που θεωρούνται πρόχειρες, από τη στιγμή που δεν έχουν αδειοδοτηθεί με κάποιου είδους οικοδομική άδεια θεωρούνται παράνομες. Για παράδειγμα κατασκευές για στέγαση αυτοκινήτου, υπέργειων δεξαμενών, εξωτερικές βοηθητικές σκάλες, στέγαστρα με ή χωρίς κεραμίδια, βοηθητικοί χώροι όπως αποθήκες, ακόμα και αν αυτές είναι κατασκευασμένες από ελενίτ ή λαμαρίνες, κιόσκι, υπαίθριες ψησταριές, υπαίθριες δεξαμενές κάθε είδους.

Και τι είναι αυτό που πρέπει να κάνει κανείς όταν διαπιστώσει ότι διαθέτει αυθαίρετη κατασκευή; Μια από τις επιλογές είναι να κατεδαφιστεί η παράνομη κατασκευή, ιδιαίτερα όταν αυτή δεν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό και έχει γίνει με πρόχειρα υλικά ή είναι αρκετά παλιά. Επίσης, ύστερα από συνεννόηση με μηχανικό μπορεί να διαπιστώσει αν η κατασκευή του μπορεί να νομιμοποιηθεί με την έκδοση οικοδομικής άδειας. Στην περίπτωση που δεν παραβιάζει τις πολεοδομικές διατάξεις και δε συντρέχει κάποιος άλλος απαγορευτικός λόγος τότε μπορεί να εκδοθεί άδεια νομιμοποίησης. Στην έσχατη περίπτωση που δεν μπορεί να γίνει τίποτα από τα παραπάνω, τότε πραγματοποιείται η ένταξη του αυθαιρέτου στο νόμο 4178/13 που συνεχίζει να ισχύει, πληρώνοντας αρχικά κάποιο παράβολο και στη συνέχεια το υπόλοιπο ποσό του προστίμου εφ’ άπαξ ή με δόσεις.

Τα οφέλη από την ένταξη στο νόμο των αυθαιρέτων μπορεί να είναι πολλά. Αρχικά, απαλλάσσεται ο ιδιοκτήτης του ακινήτου από οποιοδήποτε πρόστιμο από πολεοδομική υπηρεσία σε περίπτωση καταγγελίας για χρονικό διάστημα 30 χρόνων. Πέρα από αυτό, μπορεί να πραγματοποιηθεί μεταβίβαση του ακινήτου, εφόσον έχει εξοφληθεί το ολόκληρο το πρόστιμό ή το 30% αυτού.

Αυτό που δεν έχει γίνει κατανοητό από τον περισσότερο κόσμο είναι ότι όταν σταματήσει να ισχύει ο νόμος των αυθαιρέτων και δεν έχει τακτοποιηθεί κάποιο αυθαίρετο τότε δε θα μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε συμβολαιογραφική πράξη και σε περίπτωση καταγγελίας τα πρόστιμα θα είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά που υπολογίζονται βάση του νόμου των αυθαιρέτων. Εκτός αυτού υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες που μπορούν να επωφεληθούν από την έκπτωση που δικαιούνται. Αναλυτικά είναι οι εξής:

α) ΑμεΑ 80% και άνω, έκπτωση 85%

β) ΑμεΑ 67% με ατομικό εισόδημα έως 18.000 ή οικογενειακό έως 24.000, έκπτωση 80% για την κύρια κατοικία.

γ) Παλιννοστούντες ομογενείς και μόνιμοι κάτοικοι Θράκης έκπτωση 80% για την κύρια κατοικία.

δ) Τέκνα παλιννοστούντων έκπτωση 50% για την κύρια κατοικία.

ε) Πολύτεκνοι, έκπτωση 80% για κύρια και 50% για τη δευτερεύουσα κατοικία. ζ) Τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 25.000 ή οικογενειακό έως 40.000 ευρώ, έκπτωση 70% για την κύρια κατοικία.

η) Μονογονεϊκές οικογένειες, με εισοδηματικά κριτήρια τριτέκνων έκπτωση 70% για την κύρια κατοικία.

θ) Μακροχρόνια άνεργοι, έκπτωση 30% για την κύρια κατοικία.

Σε περίπτωση μη ένταξης στο νόμο των αυθαιρέτων ο υπολογισμός του προστίμου είναι πολύ πιο αυστηρός. Με ειδική διάταξη στο νέο νομοσχέδιο προβλέπεται πρόστιμο ανέγερσης ίσο με το 30% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και ετήσια πρόστιμα διατήρησης σε ποσοστό 5% της αξίας του αυθαιρέτου. Ο εντοπισμός των αυθαιρέτων θα γίνεται από τους τακτικούς ελέγχους των ελεγκτών δόμησης. Επίσης από την υπηρεσία ελέγχου και κατεδαφίσεων αυθαιρέτων, που θα χρησιμοποιεί πλέον και δορυφορικές αποτυπώσεις του δομημένου περιβάλλοντος.

Ο εντοπισμός του αυθαιρέτου θα είναι αναπόφευκτος με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου που αναμένεται να αρχίσει να εφαρμόζεται μέσα στο χρόνο, που θα είναι υποχρεωτική για όλες τις δικαιοπραξίες επί του ακινήτου και θα εκδίδεται με ευθύνη μηχανικού. Γι’ αυτό θα ήταν καλό να επωφεληθείτε από την ισχύ του νόμου και να τακτοποιήσετε και εσείς τη δικιά σας αυθαίρετη κατασκευή.

https://www.facebook.com/xwros