Ηταν γνωστοί ως το κύκλωμα με τα βανάκια. Παραλάμβαναν ξημερώματα ομάδες νεοαφιχθέντων μεταναστών στον Εβρο και τους μετέφεραν μέχρι τα περίχωρα της Θεσσαλονίκης. Στρατολογούσαν οδηγούς μιας χρήσης και πριν από κάθε διακίνηση τους μυούσαν στην αποστολή ακολουθώντας την ίδια διαδρομή με ένα αυτοκίνητο Volvo. Τα δρομολόγιά τους είχαν χαρτογραφηθεί από την αστυνομία. Αλλά για καιρό διέφευγαν τη σύλληψη. Τα ίχνη τους χάνονταν σε κάθε επιστροφή.

Τον περασμένο Δεκέμβριο θα πραγματοποιούσαν μία ακόμη μεταφορά. Δεν ξεστράτισαν από τη ρουτίνα τους. Προτού χαράξει, ένα Volkswagen Passat και ένα βανάκι Fiat Ducato αναχώρησαν από τη Θεσσαλονίκη με προορισμό την Αλεξανδρούπολη. Το πρώτο όχημα θα είχε ρόλο προπομπού. Οι οδηγίες προς το βανάκι ήταν να κρατάει σταθερή απόσταση 500 μέτρων και να επικοινωνεί συνεχώς με τον προπορευόμενο οδηγό. Αφού παρέλαβαν 27 μετανάστες με καταγωγή από το Πακιστάν και το Νεπάλ πήραν τον δρόμο του γυρισμού. Αυτή τη φορά, όμως, η κινητοποίηση των Αρχών ήταν πιο συντονισμένη: στη δυτική είσοδο της Κομοτηνής είχε ήδη στηθεί αστυνομικό μπλόκο.

Δύο Ελληνες και ένας Βούλγαρος συνελήφθησαν εκείνη την ημέρα στο συγκεκριμένο σημείο, ενώ σε παράλληλη έρευνα σε διαμέρισμα στη Θεσσαλονίκη εντοπίστηκε ένας Τούρκος πολίτης, ο οποίος κατηγορείται ως συντονιστής της διακίνησης. Ακόμη ένα άτομο αναζητείται, καθώς κατάφερε να διαφύγει από το μπαλκόνι, γαντζωμένος στην υδρορροή της πολυκατοικίας.

Τον επόμενο μήνα θα ξεκινήσει η δίκη των μελών του κυκλώματος με τα βανάκια. Ωστόσο, τα κρούσματα διακίνησης και οι καταδιώξεις στην Εγνατία Οδό δεν έχουν κοπάσει. Σχεδόν κάθε μέρα καταγράφεται και μια νέα σύλληψη. Ενδεικτικά, μέσα στον Μάιο εντοπίστηκαν τουλάχιστον 61 διακινητές στον οδικό άξονα της Εγνατίας και στις πρώτες δύο εβδομάδες του Ιουνίου οι συλλήψεις για αντίστοιχα αδικήματα φτάνουν τις 15.

Εδώ και χρόνια, τα κυκλώματα που δρουν σε αυτόν τον δρόμο επιχειρούν με διάφορα τεχνάσματα να ξεγελάσουν τους διώκτες τους. Το μακρινό 2005 διακινητής είχε καμουφλάρει ένα ρυμουλκό στα χρώματα του Στρατού Ξηράς. Εφερε πλαστές πινακίδες και είχε επικολλήσει στο αμάξωμα μικρογραφίες ελληνικών σημαιών. Στο φορτίο του όμως έκρυβε 118 ανθρώπους. Τα επόμενα χρόνια χρησιμοποιήθηκαν από διακινητές φορτηγά με διπλές οροφές και λεωφορεία με κρυφά πατώματα. Κατά καιρούς, οι αστυνομικοί έχουν εντοπίσει διακινούμενους ακόμη και σε νεκροφόρα, κάποιους μέσα σε κρύπτη τυλιγμένους με πάνες, και άλλους εγκλωβισμένους σε βανάκια σε συνθήκες ασφυξίας.

Ανήλικοι οδηγοί

Στις μέρες μας, πάντως, όλο και πιο συχνά κάποια κυκλώματα της Εγνατίας τοποθετούν πίσω από το τιμόνι ανήλικους. Είτε γιατί με αυτή την τακτική δαπανούν λιγότερα χρήματα για το πόστο του οδηγού, είτε γιατί ένας ανήλικος εφόσον συλληφθεί τυγχάνει πιο ευνοϊκής ποινικής αντιμετώπισης. Στις 23 Μαΐου, αστυνομικοί του τμήματος συνοριακής φύλαξης Σαπών, έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι ο οδηγός ενός οχήματος που μετάφερε 17 ανθρώπους ήταν ένας 15χρονος από τη Συρία. Λίγες ημέρες νωρίτερα η ίδια αποστολή είχε ανατεθεί από άλλο κύκλωμα σε 17χρονο Πακιστανό. Μόλις εκείνος αντιλήφθηκε τους αστυνομικούς προσπάθησε να διαφύγει. Η καταδίωξη έληξε με το αυτοκίνητο του ανήλικου να βγαίνει από τον δρόμο, να προσκρούει σε τοιχίο και να τραυματίζονται οι επιβαίνοντες.

Την περασμένη εβδομάδα σημειώθηκε ένα ακόμη τροχαίο στην Εγνατία. Σύμφωνα με την αστυνομία δεν είχε προηγηθεί καταδίωξη και η ενημέρωση για το συμβάν έγινε από διερχόμενους. Το βανάκι που μετέφερε 16 πρόσφυγες και μετανάστες βγήκε εκτός πορείας στο ύψος της Νέας Καρβάλης και σφηνώθηκε στα βράχια. Εξι άνθρωποι σκοτώθηκαν, μεταξύ αυτών τρία παιδιά και ο διακινητής.

Ενα παλιότερο δυστύχημα στη Θράκη, πάντως, είχε συνέχεια στις δικαστικές αίθουσες. Τον Ιούνιο του 1999 ένας 28χρονος Μαροκινός μετανάστης, αφού διέσχισε τα ελληνικά σύνορα παράτυπα, επιβιβάστηκε στο αυτοκίνητο ντόπιου, ο οποίος δέχθηκε να τον μεταφέρει δωρεάν στην πλησιέστερη πόλη. Στο 18ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Αλεξανδρούπολης – Ορεστιάδας το αυτοκίνητο συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με άλλο Ι.Χ. Ηταν τόσο σφοδρό το χτύπημα που τα δύο οχήματα σύρθηκαν στο οδόστρωμα για 50 και 27 μέτρα αντιστοίχως. Ο Μαροκινός σκοτώθηκε, όπως και ο οδηγός που είχε δεχθεί να τον μεταφέρει.

Δύο χρόνια αργότερα η οικογένεια του μετανάστη άσκησε αγωγή ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων διεκδικώντας αποζημίωση για ψυχική οδύνη από τις ασφαλιστικές εταιρείες των οχημάτων. Οπως είχαν πει, ο γιος τους είχε ταξιδέψει μέχρι την Ελλάδα για να βρει εργασία και να βοηθήσει οικονομικά τους συγγενείς του. Την εκπροσώπηση της οικογένειας ανέλαβε το δικηγορικό γραφείο Παυλάκη-Μόσχου. Τελικά, το 2004 το Εφετείο Αθηνών επιδίκασε αποζημίωση στους γονείς και στα αδέρφια του θανόντος συνολικού ύψους άνω των 50.000 ευρώ. Οπως κρίθηκε δικαστικά, η μη νόμιμη παραμονή του θύματος στην Ελλάδα δεν επηρεάζει τη θεμελίωση αξιώσεων των συγγενών του.

Σε δύο δόσεις

Στις περισσότερες υποθέσεις που διαλευκαίνουν οι αστυνομικές αρχές, τα κυκλώματα της Εγνατίας επιλέγουν να δρουν μια και έξω, να μην αφήνουν εκκρεμότητες. Στην περίπτωση των συλληφθέντων με τα βανάκια, αν και στρατολογούσαν κάθε φορά και νέο οδηγό με προτίμηση στους πολίτες Βουλγαρίας, στην επιχείρηση του περασμένου Δεκεμβρίου σχεδίαζαν να πραγματοποιήσουν άμεσα και δεύτερο δρομολόγιο. Οπως προκύπτει από τα διαθέσιμα στοιχεία, πέρα από τους 27 διακινούμενους με τους οποίους εντοπίστηκαν, θα επέστρεφαν για να παραλάβουν άλλους 50. Είναι άγνωστο πού και για πόσο θα τους περίμεναν. Οι οδηγίες πάντως που είχαν λάβει οι οδηγοί ήταν ότι θα έβρισκαν τους μετανάστες στο χωριό Μεγάλο Δέρειο Εβρου.

Για τα δύο δρομολόγια ο οδηγός του προπορευόμενου οχήματος επρόκειτο να λάβει αμοιβή 4.000 ευρώ. Ο ίδιος ήταν γνώριμος στις αστυνομικές αρχές. Είχε συλληφθεί για διακίνηση ανθρώπων τον Φεβρουάριο και τον Οκτώβριο του 2017. Αυτό δεν τον εμπόδισε, όμως, να δοκιμάσει ξανά την τύχη του στον ίδιο οδικό άξονα.

(πηγή: Καθημερινή)