Δεν χρειάζεται ούτε να ενισχύσουμε τη θρησκευτικότητα και την πίστη κανενός ούτε να τη φθείρουμε. Φτάνει να τη σεβόμαστε.

Δεν θέλω να “κολάσω” κανέναν, ούτε να εισάγω καινά δαιμόνια. Όμως οι συνδυασμοί που κατέρχονται στις εκλογές είναι εν δυνάμει φορείς δημόσιας διοίκησης (είτε ως συμπολίτευση είτε ως αντιπολίτευση). Συνεπώς, οι εκδηλώσεις τους ξεφεύγουν από τον ιδιωτικό και εντάσσονται στον δημόσιο, θεσμικό χώρο.
Κάποτε (όχι πολύ παλιά) ο θρησκευτικός γάμος ήταν υποχρεωτικός. Μέχρι πρόσφατα ο θρησκευτικός όρκος επίσης, όπως και η αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες. Στο στρατό και στα σχολεία θεωρείται υποχρεωτική η προσευχή και ο αγιασμός και ημιυποχρεωτικός ο εκκλησιασμός. Ευτυχώς η βεβαίωση από τον παππά της ενορίας για τον εκκλησιασμό των μαθητών καταργήθηκε έγκαιρα. Ακόμα και όταν εγκαταλείπουμε “τον μάταιον τούτον κόσμον” θα πρέπει να ερωτηθεί η εκκλησία αν μπορεί να γίνει η καύση μας. Μέχρι να τεθούν υπό αμφισβήτηση θεωρούνταν δεδομένα και θέσφατα. Διαχρονικά η ευρύτερη δημοκρατική και προοδευτική σκέψη απαιτούσε την απεμπλοκή των θρησκευτικών εκδηλώσεων από τη θεσμική και κρατική λειτουργία στα πλαίσια του διαχωρισμού κράτους – εκκλησίας, που εξακολουθεί να είναι στην ημερήσια διάταξη.
Αργά και βασανιστικά, πολλές φορές όχι χωρίς νομικές και άλλες συνέπειες, και η ελληνική κοινωνία συγχρονίστηκε έστω και με ημιτελή τρόπο με βασικά δεδομένα του ευρωπαϊκού πολιτισμού σε θέματα σχέσεων κράτους – εκκλησίας. Άρθηκαν μερικές από τις πιο εξόφθαλμες παρεμβάσεις στο δικαιακό μας σύστημα. Παραμένουν βέβαια πολλά, είτε από πεποίθηση είτε από αδράνεια.
Δεν γνωρίζω ειλικρινά πόσο μειοψηφική είναι η άποψή μου. Εκείνο που γνωρίζω όμως είναι ότι στη σύγχρονη ελληνική και ευρωπαϊκή πολιτιστική ταυτότητα και κουλτούρα, η θρησκευτικότητα και η εκδήλωσή της αποτελεί μεν αναφαίρετο δικαίωμα, αλλά ως ανθρώπινο δικαίωμα δεν τελεί υπό την αίρεση αποφάσεων της πλειοψηφίας. Είτε ως προς την άσκησή του είτε ως προς την απαγόρευσή του. Θεωρώ λοιπόν ότι οι φορείς δημόσιας διοίκησης δεν έχουν κανένα λόγο να συμπεριλαμβάνουν στις εκδηλώσεις τους και θρησκευτικού χαρακτήρα δραστηριότητες. Για τον απλό λόγο ότι έχουν στους κόλπους τους – και απευθύνονται σε- Θρησκευόμενους (σε διάφορα θρησκευτικά ρεύματα), μη θρησκευόμενους, αγνωστικιστές, άθεους.
Και κάτι τελευταίο, ειδικά για την περιοχή μας που στους συνδυασμούς συμμετέχουν τουλάχιστον χριστιανοί και μουσουλμάνοι. Δεν μπορούμε να επισημαίνουμε σε κάθε ευκαιρία τον πλούτο που δίνει στην περιοχή μας η πολυπολιτισμική της σύνθεση και ταυτόχρονα να λειτουργούμε ως ελλάς ελλήνων χριστιανών. Συνέπεια λόγων και έργων δεν εννοείται μόνο στην υλοποίηση προγραμμάτων.

Y.Γ.
Θα μου πείτε βέβαια, αγιασμός γίνεται στη βουλή, τα εκλογικά κέντρα σ΄ενοχλούν? Ομολογώ ότι είναι σοβαρό επιχείρημα.