Παρά τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση στην Ελλάδα, η ποσότητα και ποιότητα της παραγόμενης έρευνας είναι υψηλότερες σε σχέση με τα επενδεδυμένα κονδύλια. Υπάρχουν  καθηγητές και ερευνητές οι οποίοι καταφέρνουν να ξεπερνούν την έλλειψη εγχώριας ρευστότητας, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα, παρά το μεγάλο ανταγωνισμό. Ένας από αυτούς είναι ο Δρ. Περικλής Γκόγκας, Επίκουρος Καθηγητής Οικονομικών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Σε συνεργασία με τον Δρα Θεόφιλο Παπαδημητρίου, Επίκουρο Καθηγητή Πληροφορικής στο ίδιο Πανεπιστήμιο, επτά υποψήφιους διδάκτορες και εννέα μεταπτυχιακούς φοιτητές εκπόνησαν ερευνητικό έργο (στο πλαίσιο του Προγράμματος «ΘΑΛΗΣ») για την πρόβλεψη οικονομικών δεδομένων με τη μέθοδο της μηχανικής μάθησης. Η συγκεκριμένη έρευνα έχει ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον ξένων πανεπιστημίων (Ross School of Business του Πανεπιστημίου Michigan και Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Temple), της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Τράπεζας της Ελλάδος. Στο πλαίσιο αυτό, ο Περικλής Γκόγκας μιλάει στο chinaandgreece.com σχετικά με τα πρόσφατα ευρήματα, καθώς και για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Ποια είναι τα βασικά ευρήματα της έρευνάς σας;

Έχουμε δώσει έμφαση σε δύο τομείς, την αποτελεσματική εποπτεία των τραπεζικών δικτύων και τις οικονομικές προβλέψεις.

Αποτελεσματική εποπτεία των τραπεζικών δικτύων: Μετά την οικονομική κρίση του 2007, η στρατηγική των Κεντρικών Τραπεζών τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζεται στη δημιουργία ενός λεπτομερούς συστήματος εποπτείας για τα τραπεζικά δίκτυα. Αυτή η προσέγγιση έχει προφανείς θετικές πτυχές για τη σταθερότητα του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, τη μείωση του συστημικού κινδύνου και τον περιορισμό μετάδοσης τραπεζικών κρίσεων. Παρόλα αυτά, πρόκειται για προσέγγιση που είναι επίπονη, χρονοβόρος και φυσικά δαπανηρή. Για το λόγο αυτό, έχουμε αναπτύξει μια νέα μεθοδολογία στον τομέα των Πολύπλοκων Δικτύων (Complex Networks) που ονομάζεται Threshold Weighted – Minimum Dominating Set (TW-MDS). H μέθοδος αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τις Κεντρικές Τράπεζες ως βοηθητικό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης. Από το σύνολο των 6.000 τραπεζών στις ΗΠΑ μπορεί να προσδιορίσει ένα υποσύνολο των 50 ή 100 τραπεζών που ονομάζονται «Κυρίαρχες» και «Γειτονιές» τους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δείκτες για την απόδοση ολόκληρου του τραπεζικού συστήματος. Κάθε φορά που το σύστημα ανιχνεύει ένα προειδοποιητικό σήμα από μία ή περισσότερες από αυτές τις «Κυρίαρχες« τράπεζες, το χρησιμοποιούμε ως ένδειξη δυσχερειών στον τραπεζικό κλάδο και πιθανές πτωχεύσεις τραπεζών στη «Γειτονιά». Βάσει του συστήματος αυτού, μόνο η στενή εποπτεία των «Κυρίαρχων» τραπεζών είναι αναγκαία για την παροχή έγκαιρης προειδοποίησης για περαιτέρω δράση και έγκαιρη παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας με πιο συμβατικά μέσα.

Οικονομικές προβλέψεις: Αναπτύσσουμε μοντέλα πρόβλεψης με τη μέθοδο της μηχανικής μάθησης (SVM / R – Deep Learning) στις οικονομικές επιστήμες. Οι μεθοδολογίες αυτές ανιχνεύουν κρυμμένα μοτίβα στα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την πρόβλεψη. Έχουμε εφαρμόσει αυτά τα μοντέλα πρόβλεψης σε διάφορες εφαρμογές με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, φτιάξαμε ένα μοντέλο για την πρόβλεψη χρεοκοπίας τραπεζών στις ΗΠΑ, που παρέχει ακρίβεια πάνω από 90% ένα χρόνο πριν από την αποτυχία. Επιπλέον, το μοντέλο αυτό μας επιτρέπει να αναπτύξουμε ένα απλό και αποτελεσματικό εναλλακτικό εργαλείο προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων για τον τραπεζικό τομέα. Αυτά τα μοντέλα χρησιμοποιούνται επίσης για την πρόβλεψη των συναλλαγματικών ισοτιμιών, το δείκτης αγοράς ακινήτων στις ΗΠΑ κ.ά., με αντίστοιχη ακρίβεια.

Θεωρείτε πιθανή την άρση των περιορισμών της κίνησης κεφαλαίων στην Ελλάδα τους επόμενους μήνες;

Όλα εξαρτώνται από τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας. Εξετάζοντας τα τρέχοντα μακροοικονομικά στοιχεία φαίνεται ότι οι έλεγχοι θα χαλαρώσουν σημαντικά τους επόμενους έξι μήνες. Παρόλα αυτά, κάποια μορφή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων θα συνεχίσει να υπάρχει για ένα ή δύο χρόνια υπό την προϋπόθεση ότι η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα θα βελτιωθεί ή δε θα υπάρξει . Βεβαίως, η μορφή των capital controls που θα είναι σε ισχύ τους επόμενους έξι μήνες δεν θα επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή οικονομική δραστηριότητα του μέσου καταναλωτή, τα νοικοκυριά ή τις μικρές επιχειρήσεις.

Μπορεί η σημερινή ελληνική κυβέρνηση να προσελκύσει επενδυτές;

Δύο θέματα επηρεάζουν τη συμπεριφορά των επενδυτών, εκτός από το κέρδος: ο κίνδυνος και η αβεβαιότητα. Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι ότι ο κίνδυνος μπορεί να μετρηθεί και να υπολογιστεί, ενώ δε μπορεί εύκολα να συμβεί το ίδιο με την αβεβαιότητα, η οποία συχνά αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για επενδύσεις. Στο τζόγο υπάρχει ρίσκο, αλλά οι πιθανότητες είναι γνωστές. Η αβεβαιότητα συνδέεται με τζόγο αλλά και ταυτόχρονα με έναν με άγνωστο αριθμό παραμέτρων. Αν και σήμερα στην Ελλάδα περιορίζεται η αβεβαιότητα σε σχέση με το περασμένο έτος, αυτή εξακολουθεί να επηρεάζει τις επενδυτικές αποφάσεις. Η κατάσταση θα είναι πολύ καλύτερη τους επόμενους έξι μήνες. Τότε θα έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζεται ένα σημαντικό τμήμα των συμφωνηθέντων της ελληνικής κυβέρνησης με τους πιστωτές της.

Περισσότερα στο chinaandgreece.com