Το ταξίδι στη Δράμα είναι από εκείνα που ο μικρόκοσμος του ελληνικού σινεμά περιμένει με ανυπομονησία. Τόσο οι άμεσα εμπλεκόμενοι –σκηνοθέτες, ηθοποιοί, επιτροπές κ.ο.κ.– όσο και οι έμμεσα, όπως εμείς οι δημοσιογράφοι, οι κάθε λογής επισκέπτες αλλά και οι ντόπιοι Δραμινοί που το γνωρίζουν και το αγαπούν – το απέδειξε άλλωστε η προσέλευσή τους και φέτος. Είναι αυτή η οικογενειακή ατμόσφαιρα και η αίσθηση της μεγάλης παρέας που αποπνέει η διοργάνωση των μικρομηκάδων· γοητευτική και ταυτόχρονα… επικίνδυνη για όποιον θέλει να παραμείνει ουδέτερος παρατηρητής και να σχηματίσει μια, κατά το δυνατόν, αντικειμενική εικόνα για το σήμερα του φεστιβάλ (ολοκληρώθηκε το περασμένο Σάββατο) που μπαίνει στην πέμπτη δεκαετία της ζωής του. Κάποιος τέτοιος παρατηρητής θα επισήμαινε για παράδειγμα πως ένα εθνικό διαγωνιστικό τμήμα 67 ταινιών είναι υπερβολικά ογκώδες ακόμα και για χώρες με μεγαλύτερου βεληνεκούς κινηματογραφία από τη δική μας· ή το γεγονός πως το φεστιβάλ κάθε χρόνο «κονταίνει» σε ποιότητα αν και αυξάνεται ποσοτικά· ή πως είναι κωμικό η λήξη να συνοδεύεται από μια μαραθώνια τελετή 3 ωρών –τύφλα να έχουν τα Οσκαρ– στην οποία δίνεται αριθμός βραβείων ικανός να υπονομεύσει την αξία τους. Αυτά όλα συνέβησαν (και) φέτος στη Δράμα, αφήνοντας μια γεύση γλυκόπικρη. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που την Παρασκευή το βράδυ έφυγαν νωρίτερα για τα καθιερωμένα ποτά μετά την προβολή, αντί να μείνουν για το απαράδεκτα κακό δίδυμο ταινιών που εξόργισε εμάς τους υπόλοιπους.

Μην παρεξηγηθούμε, το φεστιβάλ είχε και καλές στιγμές. Και νέες κινηματογραφικές φωνές που πραγματικά αξίζουν προσοχής και στήριξης. Απλώς ήταν υπερβολικά λίγες μπροστά στην έρημο της μετριότητας που τις περιέβαλλε. Μια και μιλήσαμε για έρημο, αξίζουν συγχαρητήρια στον Παναγιώτη Χαραμή και στον διευθυντή φωτογραφίας του, Αντόνιο Μπολιβάρ, οι οποίοι κατάφεραν να μεταφέρουν το Τέξας στην εξωτική… Ορεστιάδα, με την ταινία «Αβανος» που παρέλαβε και τα περισσότερα βραβεία. Χρυσός Διόνυσος, Σενάριο, Φωτογραφία, Σκηνικά και Ανδρική Ερμηνεία (για τον Κίμωνα Κουρή) κατέληξαν όλα σε ένα φιλμ άψογης έντασης-κλιμάκωσης και ασυνήθιστα προσεγμένης αισθητικής. Οσο για τη δεύτερη τιμητική διάκριση, αυτή πήγε στο βραβευμένο στις Κάννες «Εκτορας Μαλό – Η τελευταία μέρα της χρονιάς» της Ζακλίν Λέντζου, ένα πολυεπίπεδο δράμα, πηγαία συγκινητικό και με την εξαιρετική Σοφία Κόκκαλη στον βασικό ρόλο. Η τελευταία βραβεύτηκε για την ερμηνεία της στο επίσης ενδιαφέρον «Μόλλυ 6-8» του Ευθύμη Μιχελουδάκη.

Τι άλλο ξεχωρίσαμε: το αριστουργηματικά στημένο σκηνικό και τις ερμηνείες στην αλλόκοτη «τράπεζα» του «Muffin», του Ντάνιελ Μπόλντα. Την ευφυή ιδέα στο θρίλερ «Ο Συλλέκτης» του Θοδωρή Βουρνά. Το απολαυστικό μαύρο χιούμορ –τουλάχιστον μέχρι να εξαντληθεί– στον «Πολυέλαιο» του Αντώνη Γλάρου. Τη «Σιγή των ψαριών όταν πεθαίνουν» του Βασίλη Κεκάτου, την πληρέστερη ίσως, μαζί με τον «Αβανο», ταινία του φεστιβάλ που απέσπασε και ειδικό βραβείο. Το πολύ σύγχρονο μήνυμα και τη μετρημένη κινηματογραφία της «Νάρκης» του Δημήτρη Τσαλαπάτη. Και τέλος τη μεθυσμένη ’90s μαγεία του μοναδικού βιντεοκλίπ «Κίοκου πριν έρθει το καλοκαίρι» του νεαρού Κωστή Χαραμουντάνη.

Μετρήσατε καλά; Ούτε δέκα πραγματικά αξιόλογα φιλμ σε σύνολο 67. Ας προσθέσει κανείς και 5-6 ακόμα, σύμφωνα με το γούστο του. Σε κάθε περίπτωση είναι φανερό πως το Φεστιβάλ Δράμας χρειάζεται ανανέωση και επαναπροσέγγιση. Ειδικά τώρα που, όπως ανακοινώθηκε, σχεδιάζεται η καινούργια –και απαραίτητη– στέγη του στην παλιά καπναποθήκη της πόλης.

Αιμίλιος Χαρμπής – Καθημερινή