Γεύση της Ερήμου. Η παρουσίαση του Μ.Σπανίδη

17 Νοεμβρίου 201310:44

Φιλόκαλοι της σκέψης μας- Φιλόκαλοι της πράξης μας.

Αγαπητοί  φίλες και φίλοι.

Ιφιγένεια και Θεόδωρε.

Καλώς ορίσατε στον ζεστό, δημιουργικό και φιλόξενο χώρο

του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης.

Την Ιφιγένεια, την ήξερα μόνο σαν συγγραφέα μέσα από την δουλειά μου,

το βιβλιοπωλείο.

Σήμερα την γνώρισα και από κοντά.

Πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με το όνομά της και το έργο της την χρονιά του 1997,

όταν πήρα στα χέρια μου μια καινούργια έκδοση βιβλίου

και έκατσα να την περάσω στην ηλεκτρονική βάση του βιβλιοπωλείου.

Ήταν η συλλογή διηγημάτων «Χρυσός, λιβάνι και Σμύρνη», που κυκλοφόρησε από τις

εκδόσεις Ίκαρος. Πρόκειται για

Mία συλλογή επτά διηγημάτων  από την καθημερινή ζωή της σύγχρονης Σμύρνης

που αποτυπώνονται με λυρισμό, ζεστασιά και ευαισθησία.

Μετά από τέσσερα χρόνια, το 2001, στην παντοδυναμία των εκδόσεων

των Ελληνικών Γραμμάτων, αντικρίζω το «Μελέκ θα πει άγγελος».

Τότε μαθαίνω ότι η Ιφιγένεια, λόγω της εργασίας του αγαπητού Θεοδώρου κατοικεί

στην πόλη της Ξάνθης.

Να πω την αλήθεια «ξίνισα» τα μούτρα μου.

Είπα από μέσα μου «πάλι βιβλίο σε αθηναϊκό εκδοτικό οίκο  με θέμα τον τόπο μου,

δεν πειράζει όμως, ευκαιρία να μάθουν οι αμαθείς ιθαγενείς καθώς και οι άποικοι της

πρωτευούσης ότι Μελέκ θα πει άγγελος.

Το θέμα του βιβλίου:

Ένα δυστύχημα ανατρέπει τις διακοπές της οικογένειας Λεούση και την πασχαλιάτικη ατμόσφαιρα στο σπίτι του Έλληνα προξένου στη Σμύρνη. Γίνεται όμως αφορμή να βρεθούν όλοι αντιμέτωποι με τη μικρή Μελέκ, που βγαίνει σώα από τα συντρίμμια και, με την πεισματική σιωπή της, τους παρασύρει μέσα από τους ορεινούς δρόμους της Θράκης στην αναζήτηση των λόγων του ταξιδιού της στα μικρασιατικά παράλια.

Βιβλίο το οποίο μάλιστα θα είναι και υποψήφιο

για το βραβείο μυθιστορήματος του μοναδικού και καταπληκτικού περιοδικού Διαβάζω.

Στον ίδιο εκδοτικό οίκο, θα εκδώσει τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2005,

το βιβλίο «Γλώσσα από μάρμαρο».

Ένα καλογραμμένο βιβλίο που πραγματεύεται την ιστορία ενός παραθαλάσσιου τόπου,  ενός ονειρεμένου μέρους που όμως οι κάτοικοι του θέλουν να εγκαταλείψουν αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο.

Αρκετά χρόνια αργότερα, μετά από μια λογοτεχνική αγρανάπαυση επτά ετών,

και συγκεκριμένα στο τέλος του έτους 2012, τον μήνα Νοέμβριο μας παρουσιάζει το

τέταρτο δημιούργημά της,

«ΓΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

Ένα οδοιπορικό στην Μέση Ανατολή, όπου οι ανθρώπινες ιστορίες,

η μεγάλη Ιστορία και οι τόποι, παίζουν μεγάλο ρόλο για την Ιφιγένεια.

Ένα μυθιστόρημα λεπτών αποχρώσεων και ιδιαίτερων συγκινήσεων.

Μια περιπλάνηση που περνάει μέσα από τις πιο διαφορετικές εμπειρίες,

δείχνοντας νέες αναγνωστικές προτεραιότητες.

Η Ιφιγένεια ξαναδοκιμάζει τις δυνάμεις της με την «Γεύση της ερήμου».

Ένα βιβλίο που με την γραμμικότητά του, την υλικότητά του και την σταθερότητά του

εξακολουθεί να γοητεύει και να εμπνέει.

Ένα φιλόδοξο μυθιστόρημα πεντακοσίων σελίδων που αφηγείται την ιστορία της Μέσης

Ανατολής σε κάποιες  κρίσιμες στιγμές.

Ιστορίες που γίνονται το θέατρο ανατροπών και εκπλήξεων μέσα σε ένα σκηνικό στο

οποίο οι ανθρώπινες σχέσεις βουτούν σε έναν έντονο περίσσευμα συναισθηματισμού.

Έμφαση στην ανακάλυψη, στην διάσωση από την λήθη.

Οι άνθρωποι ζούνε την στιγμή και ο καθημερινός χρόνος μάλλον έχει σχέση με τον

χρόνο της Ιστορίας.

Ο αναγνώστη διαβάζοντας το βιβλίο της Ιφιγένειας στις σημερινές καταστάσεις της

κρίσης,

βρίσκει καταστάσεις, αιτίες, εξηγήσεις, που τον βοηθούν να κατανοήσει το σήμερα.

Η Ιφιγένεια μας παρασύρει και πάλι στην γλυκιά νοσταλγία για ανθρώπους που έζησαν

πολλά, διατρέχοντας όλο σχεδόν  τον αιώνα που πέρασε.

Έχοντας ζήσει στη Συρία, μας καλεί  σ’ ένα οδοιπορικό στα σταυροδρόμια της Μέσης

Ανατολής και μας προσκαλεί να δούμε κατάματα μια κοινωνία στα πρόθυρα της

εμφύλιας σύρραξης.

Παράλληλα, μας οδηγεί στα μονοπάτια του κρυφού μας εαυτού, όπως κάνουν οι ήρωές

της, με πρόσχημα τον έρωτα.

Με ένα γενναίο άλμα στον χρόνο, μας μεταφέρει στην χρονιά του 1853 τότε που η

εκκεντρική Αγγλίδα Τζέυν Ντιγκμπυ, απογοητευμένη από θυελλώδεις έρωτες και τρία

διαζύγια, τολμάει και ταξιδεύει μόνη στη Μέση Ανατολή καθ’ οδόν για την Παλμύρα,

όπου «ανάμεσα στα χρυσορόδινα ερείπια ή κάτω από μια αστραφτερή πανσέληνο»

ερωτεύεται τον Ελ Μεζράμπ, τον νεαρό συνοδό-μεταφραστή της, μυείται στη νομαδική

ζωή των βεδουίνων και γίνεται το σύμβολο του αντικομφορμισμού την εποχή της.

Σχεδόν έναν αιώνα μετά, η Αμαλία Ράλλη, θέλοντας να ξεφύγει από τη θηλιά του

αποτυχημένου γάμου της με το είδωλο της ελληνικής οθόνης Μιχάλη Ράλλη,

φτάνει στη Δαμασκό, προσκεκλημένη μιας παλιάς συμμαθήτριάς της από το γαλλικό

γυμνάσιο Σαιν Ζοζέφ.

Το ολιγοήμερο ταξίδι μέσα στην έρημο είναι για την Αμαλία μια πραγματική αποκάλυψη

και η εξωτική Παλμύρα γίνεται το φαντασμαγορικό σκηνικό για έναν αναπάντεχο

έρωτα.

Το 2010 μια απρόσμενη συγκυρία φέρνει την Τζένη Ράλλη, κόρη της Αμαλίας,

στη Συρία.

Αναζητεί στην άγνωστη αυτή χώρα ένα αλλιώτικο ξεκίνημα. Θα βρεθεί όμως

αντιμέτωπη με τις κάννες των όπλων.

Την απειλή ενός εμφυλίου πολέμου, αλλά και με την αλήθεια που ανατρέπει την

καθημερινότητά της και της αποκαλύπτει ένα άγνωστο παρελθόν.

Μυστικά κρυμμένα στο χρόνο, που καραδοκούν να φανερωθούν.

Τώρα αναλαμβάνουν δράση η οδύνη, ο παραλογισμός, η φθορά της πραγματικότητας.

Ένα οδοιπορικό στα σταυροδρόμια της Μέσης Ανατολής, στην απεραντοσύνη της

στέπας και στα δαιδαλώδη σοκάκια του πιο κρυφού εαυτού μας,

εκεί που οι συμπτώσεις καιροφυλακτούν, η πραγματικότητα συναντάει το παραμύθι και

το απρόβλεπτο δεν θέλει πολύ για να γκρεμίσει τον βράχο της ρουτίνας μας.

 

Η ίδια πολύ συχνά δηλώνει πως:

« τα μέρη που πάει να ζήσει δεν τα επιλέγει η ίδια, μα προέρχονται από τις εργασιακές συνθήκες του συντρόφου της. Αλλά αν δεν έχεις με τα δικά σου μέτρα και σταθμά επιλέξει το που θα ζήσεις, τότε υπάρχει ο κίνδυνος ο τόπος που αναγκάστηκες να ζεις να σου γίνει στη χειρότερη περίπτωση θηλιά, στην καλύτερη να σε κάνει να περνάς με τρόπο ουδέτερο τις μέρες σου.

Μα αν είσαι άνθρωπος που θες να εκφραστείς με τη συγγραφή, αν η λογοτεχνία είναι ο δικός σου δρόμος για να κατανοήσεις τους άλλους και να ζητήσεις από εκείνους εσένα να προσέξουν, τότε μήτε τη θηλιά μπορείς να αποδεχτείς μήτε την πλήξη».

ΓΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

Πορεία προς την αυτογνωσία

Η Ιφιγένεια διαθέτει το βίωμα του χώρου, την αίσθηση της ατμόσφαιρας, την συνείδηση της στιγμής και μια έκφραση που κατορθώνει να τις αποτυπώνει στο χαρτί.

Αποτυπώσεις που η διάθεσή τους, παραπέμπει σε ατμοσφαιρικές κινηματογραφικές σκηνές.

Η συγγραφέας καταφέρνει να ζωντανέψει πλήρως τα πρόσωπά της κρατώντας  έτσι αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.

 

Ο Πάνος Τουρλής σε μια εκ βαθέων κριτική θα γράψει:

«Η Γεύση της ερήμου διαβάζεται παραπληρωματικός ως ταξιδιωτική μαρτυρία,

ως κοινωνικοπολιτικό θρίλερ, αλλά και ως ιδιαίτερο απόσπασμα μιας ευρύτερης

αυτοβιογραφίας.

Η Ιφιγένεια Θεοδώρου ξαναχτυπά.

Ανελέητα.

Λίγα χρόνια μετά την εξαιρετική Γλώσσα από μάρμαρο,

πολλά σκαλιά τέχνης και τεχνικής παραπάνω.

Ποτέ δεν έχω πετύχει συγγραφέα να εξελίσσεται και να ανελίσσεται τόσο πολύ στον

κυκεώνα του πνεύματός μας.

Στη Γλώσσα από και σκληρό μυθιστόρημα, με τη μορφή της ενδοσκόπησης

ένα οδοιπορικό στη γυναικεία ψυχολογία και στον ανθρώπινο χαρακτήρα, όπου κάθε γραμμή, κάθε λέξη έχει σοβαρό λόγο ύπαρξης.

Η γραφή, τα επίθετα, η εξέλιξη και η δομή της αφήγησης, τα πισωγυρίσματα, τα

αισθήματα, οι τύψεις, η αγωνία, ο πόνος, η χαρά, η ελπίδα, όλα μαζί εδώ, δοσμένα

όμορφα, τρυφερά, συγκινητικά.

Ένα βιβλίο που δε θες να τελειώσει».

 

ΓΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

Η Συρία πρωταγωνίστρια σε τετρακόσιες σαράντα επτά σελίδες.

Η Συρία των πόλεων και της ερήμου.

Η Συρία των παθών και των πόθων.

 DSC09187 DSC09177

 

Αρθρογράφος

mm
Τμήμα Ειδήσεων Hellas Press Media
Η Hellas Press Media είναι το πρώτο ενημερωτικό Δίκτυο που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα. Αν θέλετε να ενταχθείτε στο Δίκτυο επικοινωνήστε στο info@hellaspressmedia.gr