Μέσα από το γρήγορο πέρασμα τοπικών ειδήσεων και αναρτήσεων στο διαδίκτυο έπεσα πάνω σε μια ανάρτηση που μου τράβηξε την προσοχή. Σε αυτή την ανάρτηση απευθύνεται έκκληση σε όλους όσους κατείχαν η κατέχουν υψηλές κυβερνητικές η διοικητικές δημόσιες θέσεις και στους κληρονόμους τους και τους ζητείταινα παραχωρήσουν οικειοθελώς και συνειδητά στο ταμείο αποπληρωμής του Δημοσίου χρέους, που έχει δημιουργηθεί με σκοπό την εξεύρεση όλων των απαιτούμενων πόρων για την ολοσχερή εξόφληση του χρέους, περιουσιακά τους στοιχεία αλλά και από τις τρέχουσες απολαβές με μοναδικό σκοπό την Σωτηρία της Πατρίδας, τονίζοντας ότι έτσι μπορεί να καλυφθεί το δημόσιο χρέος και να αποφευχθεί η εξόντωση του ελληνικού λαού.

Με αφορμή την ανάρτηση αυτή μου ήρθαν στο μυαλό όσα κατά καιρούς είχα διαβάσει για την προσφορά των ευεργετών στην πατρίδα μας αλλά και στην Ξάνθη. Πολλές φορές ανατρέχοντας στην ιστορία βρίσκουμε εξαιρετικές περιπτώσεις αλτρουισμού και θυσίας των Ελλήνων, στοιχεία που είναι στενά δεμένα με την ελληνική ψυχή. Περιδιαβαίνοντας στην πατρίδα μας είναι πολλά τα μνημεία και τα κοινωφελή έργα προσφορά ευεργετών.

Στην Ξάνθη μας, μετά την περίοδο της σκληρής σκλαβιάς από τους Τούρκους που ακολούθησε την άλωση της Πόλης, κατά τον 18^ο αιώνα αρχίζει η εντατική συλλογική συγκρότηση κοινοτήτων και δραστηριοποίηση των Ξανθιωτών σε συλλογικές δραστηριότητες για την εκκλησία, σε συντεχνιακές οργανώσεις, σε φιλανθρωπικές δράσεις, σε μέριμνα για την εκπαίδευση. Οι τεχνίτες και οικοδόμοι εργάζονται χωρίς αμοιβή για την ανέγερση σχολείων και κοινοτικών κτηρίων, οι πλούσιοι έμποροι ανταγωνίζονται σε δωρεές. Η διάθεση για προσφορά στην κοινότητα και την πατρίδα κατά τα μέσα 18^ου αιώνα εξαπλώνεται σε όλες τις ελληνικές κοινότητες. Από την Δυτική Ευρώπη μέχρι την Ανατολή και από την Αφρική μέχρι την Ρωσία γίνεται ταυτόσημη με τις έννοιες της ελληνικής λεβεντιάς και του φιλότιμου, όπως προβάλλουν μέσα από το ορθόδοξο ήθος, όπου ο άνθρωπος είναι προσωπικότητα και αποδέκτης των αγαθών και όχι αντικείμενο η μέγεθος της οικονομίας.

Στην Ξάνθη οι κοινότητες φροντίζουν, με την αμέριστη οικονομική βοήθεια των πλούσιων καπνέμπορων για την δημιουργία σχολείων αλλά και για έργα φιλανθρωπίας. Σήμερα διατηρούνται και χρησιμοποιούνται ακόμη το σχολείο στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Βλασίου και δίπλα στο μητροπολιτικό μέγαρο η Ελληνική Σχολή, το Παρθεναγωγείο Ματσίνη, το Νηπιαγωγείο Στάλιου, έργα των εμπόρων Μιχαήλ Μεταξά Ματσίνη, Παναγιώτη Στάλιου. Το νηπιαγωγείο στη συνοικία του Σαμακώβ, έργο του Θεόδωρου Ζαλάχα που άφησε και κληροδότημα για υποτροφίες. Στην περιοχή της οδού Χατζησταύρου, το σχολικό οικοδόμημα και το οικόπεδο για την ανέγερση του ναού των Δώδεκα Αποστόλων, δωρεά από τον καπνέμπορο Χατζησταύρο Χεκίμογλου και το νηπιαγωγείο στην περιοχή των Δώδεκα Αποστόλων, από τον καπνέμπορο Αθανάσιο Κουγιουμτζόγλου. Συνεχής υπήρξε η προσπάθεια των Ξανθιωτών για την ίδρυση σχολείων και εκπαιδευτηρίων εκφράζοντας την ανάγκη για τη διάσωση της ιστορίας και της ελληνικής ταυτότητας. Μ’αυτό τον τρόπο τέθηκαν οι βάσεις και η πνευματική θωράκιση, ώστε να αντιμετωπισθεί η προσπάθεια της αλλοίωσης της εθνικής μας ταυτότητας από τον Βουλγαρικό επεκτατισμό κατά τον 20^ο αιώνα.

Η ίδια διάθεση προσφοράς συνεχίσθηκε και μετά την απελευθέρωση της Ξάνθης το 1919. Δωρεές από τον γιατρό Γιώργο Μαλετσίδη(1921), της Αγλαΐας Χασιρτζόγλου(1940), της Πολυξένης Κουγιουμτζόγλου(1943), της Ευαγγελινής Βάρδα(1955), του Παναγιώτη Νικολαΐδη(1953) για το Νοσοκομείο. Η Άννα Καλούδη Κουγιουμτζόγλου(1971) δώρισε τα αρχοντικά της οδού Αντίκα όπου στεγάζονται σήμερα διοικητικές υπηρεσίες του Δήμου και το Λαογραφικό Μουσείο με την ευχή όπως ανέφερε στη διαθήκη της τα σπίτια αυτά να αποκτήσουν έναν εθνικό προορισμό.

Μαζί με την ημέρα της επετείου του 1821 και την απότιση μνήμης σε αυτούς που αγωνίσθηκαν και θυσιάσθηκαν για την λευτεριά ας φέρουμε στο νου μας και αυτούς που σε καιρούς ανάγκης ξεπέρασαν τα όρια του εαυτού τους. Τους αφανείς αλλά και τους γνωστούς εργάτες προσφοράς της τοπικής κοινότητας οφείλουμε με ευγνωμοσύνη και περηφάνια να κρατήσουμε στη μνήμη τη δική μας αλλά και των επόμενων, σαν φωτεινά παραδείγματα οδοδεικτών . Χάρη σε αυτούς υπάρχουμε ως Έλληνες και απολαμβάνουμε την υπέροχη αίσθηση μιας αύρας που φώτισε και συνεχίζει να φωτίζει όλο τον κόσμο.