Την ομιλία του Βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ζεϊμπέκ Χουσεΐν κατά τη συζήτηση του Πολυνομοσχεδίου, όπου επικεντρώθηκε στο ζήτημα του φαρμάκου, κοινοποίησε η Νομαχιαρκή Ξάνθης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Αναλυτικά ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε:

Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,

Θα ήθελα να επικεντρωθώ στα ζητήματα που προκύπτουν από τις ρυθμίσεις του πολυ-νομοσχεδίου  για το φάρμακο και τα φαρμακεία.

Το πρώτο ζήτημα αφορά στην κατάργηση όλων των χωροταξικών διατάξεων, που ρυθμίζουν την κατανομή των φαρμακείων στην ελληνική επικράτεια.

Το ισχύον χωροταξικό κριτήριο, η τήρηση δηλαδή των ελαχίστων αποστάσεων μεταξύ φαρμακείων, έχει ως αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να έχουμε στην Ελλάδα την καλύτερη κατανομή και διασπορά φαρμακείων στην Ευρώπη, γεγονός που διασφαλίζει στον ασθενή την πρόσβαση στο φάρμακο, ακόμα και στον πιο απομακρυσμένο οικισμό της χώρας.

Η κατάργηση των χωροταξικών κριτηρίων, η απελευθέρωση της μεταφοράς φαρμακείων από μια πόλη ή χωριό σε άλλο, αλλά και η μείωση της προβλεπόμενης απόστασης από νοσοκομεία, θα οδηγήσει σε ανισοβαρή κατανομή των φαρμακείων, με υπερσυγκέντρωση γύρω από τα νοσοκομεία αλλά και στα μεγάλα αστικά κέντρα, εις βάρος των μικρότερων αλλά και των απομακρυσμένων οικισμών.

Αυτό επιβεβαιώνεται άλλωστε και από τα διεθνή στοιχεία, που δείχνουν ότι σε χώρες με ρυθμίσεις κατανομής παρατηρείται ομοιογενής κατανομή και καλύτερη πρόσβαση στο φάρμακο, απ ό,τι σε χώρες με απελευθερωμένη αγορά όπου παρατηρείται συσσώρευση στα αστικά κέντρα, ενώ άλλες περιοχές παραμένουν ακάλυπτες.

Η πλήρης απελευθέρωση του ωραρίου θα καταφέρει επίσης ένα σημαντικό πλήγμα στη δημόσια υγεία, καθώς στερεί ουσιαστικά τη δυνατότητα ελέγχου και καθορισμού των εφημεριών από τους Φαρμακευτικούς Συλλόγους, τους Δήμους και τις Περιφέρειες. Κάθε φαρμακείο θα μπορεί να ανοίγει, αλλά κυρίως να κλείνει χωρίς περιορισμό, αλλά και χωρίς υποχρέωση προηγούμενης ειδοποίησης, ακόμα και αν πρόκειται για το μοναδικό φαρμακείο στην περιοχή, δυσχεραίνοντας την πρόσβαση των ασθενών στο φάρμακο.

Επιπλέον, καταργείται η υποχρεωτική αναλογία ενός πτυχιούχου φαρμακοποιού για κάθε τρεις βοηθούς. Έτσι, ουσιαστικά μειώνεται η πρόσβαση του ασθενή στην επιστημονική συμβουλή του φαρμακοποιού, αφού θα εξυπηρετείται πλέον κατά κύριο λόγο από βοηθούς και όχι από επιστήμονα φαρμακοποιό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της διεθνούς εμπειρίας, η Σουηδία, όπου μετά την απελευθέρωση παρατηρήθηκε μείωση της ικανοποίησης των ασθενών ως προς τις παρεχόμενες συμβουλές που λαμβάνουν από το φαρμακείο. Αντίθετα στην Ισπανία, με ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο, δίνεται έμφαση στον επιστημονικό χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η άσκοπη υπερκατανάλωση φαρμάκων.

Είναι σημαντικό να τονιστεί εδώ, ότι τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα, εξακολουθούν να είναι φάρμακα, με σοβαρές παρενέργειες σε περιπτώσεις λανθασμένης χορήγησης. Ουσίες όπως η εφεδρίνη, η ιβουπροφένη, η λοπεραμίδη, ακόμα και η παρακεταμόλη, που περιέχονται σε ΜΗΣΥΦΑ, έχουν σοβαρές αντενδείξεις και παρενέργειες, και ως εκ τούτου πρέπει να χορηγούνται από πτυχιούχο φαρμακοποιό. Η κυβέρνηση, μέσα από το νομοσχέδιο αυτό αντιμετωπίζει με ελαφρότητα τα ΜΗΣΥΦΑ ως γενικά εμπορεύματα, παραβλέποντας τις πιθανές συνέπειες για τη δημόσια υγεία.

Η αντίληψη αυτή διαφαίνεται εξάλλου μέσα από την κατάργηση των προδιαγραφών για φαρμακαποθήκες και φαρμακοπωλεία, με ελάχιστο εμβαδό 50 τετραγωνικά για τις αποθήκες και 5 για τα φαρμακεία, αλλά και τη δυνατότητα συστέγασης με άλλα καταστήματα, όπως σούπερ μάρκετ ή ιατρεία. Ταυτόχρονα, μειώνονται τα απαιτούμενα αποθέματα που πρέπει να τηρούν οι φαρμακαποθήκες προκειμένου να εφοδιάζουν τα φαρμακεία και να αντιμετωπίζουν τις ελλείψεις.

Αντιμετωπίζεται δηλαδή το φάρμακο όχι ως κοινωνικό αγαθό αλλά ως κοινό εμπόρευμα, που θα πωλείται πλέον με κριτήριο την κερδοφορία και όχι  τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Ο ασθενής αντιμετωπίζεται πλέον ως καταναλωτής, με πρώτη προτεραιότητα την υφαρπαγή όσο το δυνατόν μεγαλύτερου  μέρους του εισοδήματός του προς όφελος των μεγάλων επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ, των αλυσίδων φαρμακείων, αλλά ενδεχομένως και πολυεθνικών φαρμακευτικών που θα εισέλθουν στον  κλάδο.

Σε αυτή την κατεύθυνση συνηγορεί και η πλήρης απελευθέρωση του αριθμού των αδειών ανά φαρμακοποιό, αλλά και η κατάργηση του ίσου ποσοστού συμμετοχής στις ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, ανοίγοντας ουσιαστικά το δρόμο στην είσοδο του μεγάλου κεφαλαίου στον κλάδο, εις βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Απελευθερώνεται επίσης η τιμολογιακή πολιτική, με την κατάργηση του ποσοστού κέρδους για φαρμακαποθήκες και φαρμακεία, αλλά και την αφαίρεση της αρμοδιότητας του ΕΟΦ να κοστολογεί και να τιμολογεί τα ΜΗΣΥΦΑ, ενώ ταυτόχρονα απαγορεύονται οι αυξήσεις τιμών έως το 2017. Οι ρυθμίσεις αυτές, ενώ θεωρητικά θα λειτουργήσουν υπέρ της ενίσχυσης του ανταγωνισμού μειώνοντας τις τιμές, εντούτοις υποδηλώνουν ότι από το 2017 οι τιμές θα αυξηθούν. Αφού δηλαδή εξοντωθούν οι μικρομεσαίοι φαρμακοποιοί από τις μεγάλες αλυσίδες, η μονοπωλιακή θέση στην αγορά των επιχειρήσεων αυτών θα επιτρέπει την κατά βούληση αύξηση των τιμών. Προς επιβεβαίωση, οι τιμές των ΜΗΣΥΦΑ στις απελευθερωμένες αγορές είναι κατά πολύ υψηλότερες απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Παράδειγμα, 20 χάπια παρακεταμόλης (500 mg) κοστίζουν 2,5 ευρώ κατά μέσο όρο σε Αγγλία και Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ μόνο 75 λεπτά στην Ελλάδα.

Τέλος, η απελευθέρωση  της δυνατότητας εκπτώσεων και προωθητικών ενεργειών για τα ΜΗΣΥΦΑ, επιβεβαιώνει την αντίληψη της κυβέρνησης για τον εμπορευματικό χαρακτήρα του φαρμάκου, και την αδιαφορία της για τις πιθανές συνέπειες, όπως για παράδειγμα την υπερκατανάλωση φαρμάκων χωρίς επιστημονική συμβουλή, αλλά και τη μετακύλιση του κόστους διαφήμισης στον ασθενή με αύξηση της τιμής του φαρμάκου.

Σε αντίθεση με την ξεκάθαρα αντιεπιστημονική και αντικοινωνική προσέγγιση της κυβέρνησης, ο ΣΥΡΙΖΑ βάζει ως πρώτη προτεραιότητα τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας.

–         Η φαρμακευτική περίθαλψη αποτελεί δικαίωμα για τους πολίτες και υποχρέωση του κράτους, και πρέπει να παρέχεται σε όλους ανεξαρτήτως τόπου διαμονής και οικονομικής δυνατότητας.

–         Το φαρμακείο αποτελεί βασικό πυλώνα της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, και θα πρέπει να λειτουργεί στα βάση κανόνων που θα ορίζονται από την Πολιτεία και θα διασφαλίζονται από τους Φαρμακευτικούς Συλλόγους.

–         Η χωροταξική και πληθυσμιακή κατανομή θα πρέπει να γίνεται με τρόπο που να διασφαλίζει την πρόσβαση όλων των ασθενών στο φάρμακο, ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.

–         Ο χώρος του φαρμάκου δεν μπορεί να λειτουργεί με κριτήρια ελεύθερης αγοράς, γιατί το φάρμακο δεν είναι εμπόρευμα και επιλογή του ασθενή, αλλά ανάγκη. Τα ΜΗΣΥΦΑ θα πρέπει να παραμείνουν διατιμημένα, ενώ θα πρέπει να πωλούνται αποκλειστικά στα φαρμακεία, με τη συμβουλή φαρμακοποιού.

–         Τέλος, επιδιώκουμε ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης και στο χώρο του φαρμάκου, με στήριξη και προώθηση συνεταιριστικών και συνεργατικών σχημάτων, και όχι με την μονοπωλιακή συγκέντρωση σε λίγες μεγάλες αλυσίδες.