Επιστολή διαμαρτυρίας η οποία συνοδεύεται από τις υπογραφές 212 πολιτών απέστειλε ο Σύλλογος Αδέσποτοι Φίλοι Ξάνθης στον Αντιδήμαρχο Ξάνθης Σιαμπάν Μπαντάκ, με αφορμή την περισυλλογή από υπηρεσία του Δήμου δυο αδέσποτων στο κέντρο της πόλης. 

Η επιστολή – καταγγελία κοινοποιήθηκε νομίμως στον Εισαγγελέα Ξάνθης και βρίσκεται κατατεθειμένη στο πρωτόκολλο του Δήμου Ξάνθης, με αριθμό πρωτοκόλλου 12833/8.6.2021.

Αναλυτικά, το κείμενο της επιστολής, η οποία κατατέθηκε εντός τριών ημερών από το συμβάν και με το οποίο συντάσσονται οι πολίτες που υπόγραψαν ιδιοχείρως αναφέρει: 

“Την Πέμπτη στις 3 Ιουνίου 2021 επί της πλατείας Δημοκρατίας έλαβε χώρα εκ μέρους σας ένα περιστατικό περισυλλογής δύο πολύ ήσυχων και αγαπητών σε όλους τους φιλόζωους πολίτες αδέσποτων σκύλων που διαβιούν εδώ και καιρό στην περιοχή, κυρίως μεταξύ της πλατείας Διοικητηρίου και της πλατείας Πεσόντων Ηρώων. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα θηλυκό σκυλί χρώματος μαύρο – καφέ και ένα αρσενικό ημίαιμο λυκόσκυλο. Τα ζώα αυτά, οι περισσότεροι εξ ημών τα φροντίζουμε καθημερινά, με δικές μας δαπάνες. Πρόκειται για δύο από τα πλέον ήμερα αδέσποτα ζώα της πόλης, τα οποία είναι απολύτως εξοικειωμένα τόσο με τους ανθρώπους όσο και με τα υπόλοιπα ζώα και ουδέποτε έχουν εκδηλώσει κανενός είδους επικίνδυνη ή επιθετική συμπεριφορά ή οποιαδήποτε άλλη συμπεριφορά που δημιουργεί προβλήματα στους πολίτες ή στα υπόλοιπα ζώα, δεσποζόμενα και μη. Επιπλέον, πρόκειται για ζώα υγιή, τα οποία δε φέρουν τραύματα ούτε πάσχουν από κάποιο σοβαρό νόσημα, το οποίο θα δικαιολογούσε την περισυλλογή τους για λόγους θεραπείας.

Σε ερώτησή μας προς τον υπάλληλο του Δήμου που διενήργησε την περισυλλογή, για τους λόγους της απομάκρυνσής τους, μας δόθηκε η απάντηση ότι προηγήθηκε τηλεφωνική καταγγελία για τα συγκεκριμένα ζώα στην υπηρεσία Προστασίας του Πολίτη, χωρίς περισσότερα στοιχεία.

Επειδή:
Σύμφωνα με το άρθρο 9 παρ. 1 του Ν. 4039/2012 “1. Οι Δήμοι υποχρεούνται να μεριμνούν για την περισυλλογή και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, σύμφωνα με το παρόν άρθρο. Η αρμοδιότητα αυτή μπορεί να ασκείται και από συνδέσμους Δήμων, καθώς και από φιλοζωικές ενώσεις και σωματεία, αφού προηγηθεί σχετική έγγραφη συμφωνία με τον αρμόδιο Δήμο, ο οποίος έχει τη συνολική εποπτεία των αδέσποτων ζώων συντροφιάς εντός των διοικητικών του ορίων”.

Σύμφωνα με το άρθρο 9 παρ. 4 του Ν. 4039/2012 “4. α) Τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται, οδηγούνται τμηματικά στα υπάρχοντα καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς, στα δημοτικά κτηνιατρεία ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, και σε ιδιωτικά κτηνιατρεία, που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή και μπορούν να φιλοξενήσουν προσωρινά και για εύλογο χρονικό διάστημα τα προς περίθαλψη ζώα, μέχρι την αποθεραπεία τους, υποβάλλονται σε κτηνιατρική εξέταση, στειρώνονται, σημαίνονται με ηλεκτρονική σήμανση ως αδέσποτα και καταγράφονται στη διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση.

β) Αν διαπιστωθεί από την κτηνιατρική εξέταση ότι είναι τραυματισμένα ή πάσχουν από ιάσιμο νόσημα, υποβάλλονται στην κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.

γ) Αν διαπιστωθεί από την κτηνιατρική εξέταση ότι είναι επικίνδυνα ζώα συντροφιάς ή ότι πάσχουν από ανίατη ασθένεια ή ότι είναι πλήρως ανίκανα να αυτοσυντηρηθούν λόγω γήρατος ή αναπηρίας και η διατήρηση τους στη ζωή είναι πρόδηλα αντίθετη με τους κανόνες ευζωίας τους και αρνηθούν τα φιλοζωικα σωματεία της περιοχής να αναλάβουν τη φροντίδα, εποπτεία και τη διαδικασία υιοθεσίας τους, υποβάλλονται σε ευθανασία”.

Σύμφωνα με το άρθρο 9 παρ. 9 του Ν. 4039/2012 : “………. Ζώα συντροφιάς, που δεν έχουν υιοθετηθεί και σύμφωνα με γνωμάτευση του κτηνίατρου κρίνονται ότι είναι υγιή, επανεντάσσονται άμεσα στο οικείο τους περιβάλλον, εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου που περισυλλέγησαν, αφού προηγουμένως ελεγχθεί ότι έχουν σημανθεί και καταγραφεί ηλεκτρονικά και ότι έχουν υποβληθεί σε αποπαρασίτωση, εμβολιασμό και στείρωση”.

Σύμφωνα με το άρθρο 1 περ. Β του Ν. 4039/2012 “ β) Ευζωία είναι το σύνολο των κανόνων, που πρέπει να εφαρμόζει ο άνθρωπος στα ζώα, αναφορικά με την προστασία τους και την καλή μεταχείριση τους, έτσι ώστε να μην πονούν και υποφέρουν, την παραμονή τους σε χώρο στεγνό, καθαρό και προστατευμένο από τις καιρικές συνθήκες, χωρίς να είναι μόνιμα δεμένα και διαβιούντα εντός ακατάλληλων κατασκευών (π.χ. μεταλλικών), τη φροντίδα για ιατρική περίθαλψη και χορήγηση κατάλληλης τροφής και νερού, την καθημερινή άσκηση ή τον περίπατο τους και γενικά τη μέριμνα για σεβασμό της ύπαρξης τους”.

Σύμφωνα με το άρθρο 1 περ. στ του Ν. 4039/2012 “στ) Επικίνδυνο ζώο συντροφιάς είναι το ζώο συντροφιάς, που εκδηλώνει απρόκλητη και αδικαιολόγητη επιθετικότητα, χωρίς να απειληθεί, προς τον άνθρωπο ή τα άλλα ζώα, καθώς και το ζώο που πάσχει ή είναι φορέας σοβαρού νοσήματος, που μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο ή στα άλλα ζώα και δεν
θεραπεύεται”. Σύμφωνα με τους ορισμούς του Ν. 4039/2012, τα ζώα είναι όντα συναισθανόμενα. Περαιτέρω, στην αιτιολογική έκθεση του εν λόγω νόμου, αναφέρεται το νομικό πλαίσιο προστασίας των ζώων, ως νομικό κεκτημένο προς την κατεύθυνση θεσμοθέτησης νέων ρυθμίσεων. Γίνεται αναφορά στο άρθρο 24 του Συντάγματος 1975, στο Ν. 586/1977 με τον οποίο κυρώθηκε η ευρωπαϊκή Σύμβαση προστασίας των ζώων κατά τη διάρκεια της διεθνούς μεταφοράς, στο ν. 1197/1981, που έθεσε ένα πρώτο πλαίσιο προστασίας των ζώων, στο ν. 2017/1992, όπου διακηρύχθηκε πανηγυρικά ότι ο άνθρωπος έχει αναντίρρητα ηθική υποχρέωση να σέβεται όλα τα ζώα και να λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν το γεγονός ότι τα ζώα υποφέρουν, θυμούνται, είναι έξυπνα, έχουν συναισθήματα και αποτελούν συμβιωτικό κύκλο με τους ανθρώπους και αναντικατάστατα στοιχεία των φυσικών συστημάτων του πλανήτη μας. Σύμφωνα με την υπ’αρ. 1896/89275/24-8-2017 διευκρινιστική εγκύκλιο σχετικά με τη διαδικασία κρίσης επικίνδυνων ζώων συντροφιάς και τη διαχείρισή τους, σε συνδυασμό με τα ως άνω αναφερόμενα, προκειμένου ένα αδέσποτο ζώο να περισυλλεχθεί από τον αρμόδιο Δήμο για λόγους επιθετικής συμπεριφοράς, πρέπει να προηγηθεί έγγραφη καταγγελία είτε στο Δήμο είτε στο Αστυνομικό Τμήμα σχετικά με τη συμπεριφορά του συγκεκριμένου ζώου (προσδιοριζόμενου κατά χρώμα, μέγεθος και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά από τον καταγγέλλοντα προκειμένου να είναι εφικτή η περισυλλογή και παρακολούθησή του αλλά και το είδος και ο τρόπος της φερόμενης ως επιθετικής συμπεριφοράς του ζώου). Σε περίπτωση που ο καταγγέλλων είναι θύμα επίθεσης, υφιστάμενος σωματική βλάβη, πρέπει να λαμβάνει γνώση ο Δήμος της σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης. Ακολουθεί η κτηνιατρική εξέταση από τον αρμόδιο κτηνίατρο του Δήμου, ο οποίος συντάσσει έκθεση σχετικά με τις διαπιστώσεις του για την επικινδυνότητα ή επιθετικότητα των ελεγχόμενων ζώων. Αντίγραφο της καταγγελίας που έχει υποβληθεί στον οικείο Δήμο ή στο Αστυνομικό Τμήμα αλλά και η έκθεση του κτηνιάτρου, πρέπει να κατατίθενται στην αρμόδια πενταμελή επιτροπή του Δήμου, κατ’ άρθρο 9 παρ. 12 του Ν. 4039/2012, προκειμένου να έχει επαρκή δεδομένα για να προβεί στην κρίση της. Η διαχείριση των αδέσποτων ζώων είναι ευθύνη των Δήμων και συνεπώς υποχρεούνται εκ του νόμου κατά τις ενέργειες διαχείρισης, να τηρούν τα νόμιμα κατά τα ως άνω αναφερόμενα και να μεριμνούν για την ευζωία τους και τη μεταχείρισή τους ως όντων ευαίσθητων, συναισθανόμενων και άξιων προστασίας.

Συνεπώς, με βάση τα παραπάνω, είναι αναιτιολόγητη και παρεκκλίνει εκ του νόμου, κάθε περισυλλογή αδέσποτων ζώων και ο συνακόλουθος εγκλεισμός τους επ’ αόριστον στο κυνοκομείο του Δήμου, η οποία γίνεται συλλήβδην, χωρίς επαρκή στοιχεία και ενδείξεις σχετικά με την εκδήλωση επιθετικής, επικίνδυνης ή προβληματικής συμπεριφοράς εκ μέρους του ζώου και ιδίως:

1. Χωρίς να συντρέχουν λόγοι ένταξης των ζώων στο πρόγραμμα διαχείρισης με σκοπό τη θεραπεία, στείρωση καταγραφή και εντεύθεν την επανένταξη στο σημείο από το οποίο περισυλλέγησαν και
2. Χωρίς να έχει προηγηθεί έγγραφη και επώνυμη καταγγελία στα αρμόδια όργανα σχετικά με το είδος και τον τρόπο εκδήλωσης επικίνδυνης ή επιθετικής συμπεριφοράς εκ μέρους του αδέσποτου ζώου. Σημειωτέον ότι η παρεκκλίνουσα συμπεριφορά του ζώου πρέπει να είναι σύμφωνα με το νόμο απρόκλητη και αναιτιολόγητη και να εκδηλώνεται χωρίς το ζώο να έχει απειληθεί, γεγονός το οποίο πρέπει να αποδεικνύεται ώστε να νομιμοποιείται τέτοιου είδους περισυλλογή!

Περαιτέρω, μετά την περισυλλογή του ζώου, αυστηρά σύμφωνα με τα ως άνω κριτήρια και προϋποθέσεις, αρμόδια να αποφασίσει για την επικινδυνότητα ενός αδέσποτου ζώου που έχει ήδη περισυλλεχθεί και εξεταστεί από τον αρμόδιο κτηνίατρο του Δήμου είναι η πενταμελής επιτροπή που ορίζεται στο άρθρο 9 παρ. 12 του Ν. 4039/2012. Το αναφερόμενο περιστατικό δεν είναι το πρώτο, καθώς η αναιτιολόγητη περισυλλογή και εξαφάνιση πολλών ήσυχων και αγαπητών αδέσποτων ζώων από σημεία της πόλης, αποτελεί δυστυχώς μία πάγια τακτική της υπηρεσίας σας εδώ και καιρό.

Όταν ο Δήμος λαμβάνει μία τηλεφωνική διαμαρτυρία – καταγγελία, μεμονωμένα, για υποτιθέμενη επιθετική ή προβληματική συμπεριφορά αδέσποτου ζώου, οφείλει, τηρώντας την προστατευτική για τα ζώα νομοθεσία, προτού σπεύσει να περισυλλέξει το ζώο, να προβαίνει σε στάθμιση μεταξύ του συμφέροντος και της ευζωίας του ζώου και της προστασίας των πολιτών. Όταν είναι γνωστό στο σύνολο των πολιτών αλλά και στα ίδια τα όργανα του Δήμου πως ένα ζώο το οποίο αναφέρεται από έναν εκ των χιλιάδων πολιτών της Ξάνθης ως επιθετικό, είναι ήμερο και φιλικό, οφείλει να απέχει από την περισυλλογή για λόγους δήθεν επιθετικότητας.

Επιπλέον, είναι αναγκαίο να ενεργοποιηθεί εκ νέου η σύγκληση και συνεδρίαση ανά τακτά χρονικά διαστήματα της πενταμελούς επιτροπής του Δήμου, η οποία δεν έχει συνεδριάσει το τελευταίο έτος. Με βάση τα παραπάνω, διαμαρτυρόμαστε εντονότατα για την περισυλλογή των ως άνω αναφερόμενων αδέσποτων ζώων και καταγγέλλουμε τις ως άνω ενέργειες του Δήμου. Θεωρούμε την απομάκρυνσή τους από το οικείο τους περιβάλλον πλήρως αναιτιολόγητη και προδήλως παράνομη, εφόσον δεν υφίσταται έγγραφη, επώνυμη και συγκεκριμένη καταγγελία με επαρκή στοιχεία και εφόσον είναι τοις πάσι γνωστό ότι τα εν λόγω ζώα είναι απολύτως ήμερα και φιλικά προς ανθρώπους και άλλα ζώα.

Για τους παραπάνω λόγους ζητούμε :

1. Να μας απαντήσετε εγγράφως από που προήλθε η καταγγελία, σε τι συνίσταται η επιθετική, επικίνδυνη ή προβληματική συμπεριφορά που επέδειξαν τα ως άνω ζώα, ώστε κρίθηκε από την υπηρεσία σας ότι έπρεπε να περισυλλεχθούν και με ποια κριτήρια, στοιχεία και ενδείξεις προβήκατε στην περισυλλογή των ζώων και που βρίσκονται τα δύο ζώα.

2. Την άμεση επανένταξη των δύο ζώων στο σημείο από όπου περισυλλέγησαν.

3. Την άμεση σύγκληση και συνεδρίαση της πενταμελούς επιτροπής του Δήμου.

4. Να σταματήσετε τις αναιτιολόγητες περισυλλογές αδέσποτων ζώων.

5. Να μας ενημερώσετε που βρίσκονται τα αδέσποτα ζώα που εξαφανίζονται κατά καιρούς από την πόλη, τα οποία ο κόσμος φρόντιζε με δικές του δαπάνες και δεν έχουν επιστρέψει ποτέ.

6. Να μας ενημερώσετε για ποιό λόγο έναντι των ίδιων και ίδιων διαμαρτυρόμενων πολιτών που έχουν τη λογική του “μαζέψτε τα αδέσποτα”, δεν επικαλείστε το νόμο 4039/2012, ο οποίος προβλέπει πότε είναι νόμιμη μια περισυλλογή και πότε όχι.”