«Η μουσική του Μάνου Χατζιδάκι είναι φως. Μαζί με τη λάμψη του εκπέμπει και ζεστασιά». Λίγο πριν από την τελική πρόβα μιλάμε με τον Λουκά Καρυτινό, τον αρχιμουσικό της Ελληνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ), που στην παραγωγή «Χορός με τη σκιά μου» έχει τη μουσική διεύθυνση.

Η τρίτη χρονιά του Κύκλου Μάνος Χατζιδάκις της ΕΛΣ ανοίγει με μια μεγάλη καλλιτεχνική πρόκληση. Τέσσερα από τα πιο εμβληματικά έργα του Χατζιδάκι –«Ο κύκλος του C.N.S.», «Ο καπετάν Μιχάλης», «Το καταραμένο φίδι» και «Το χαμόγελο της Τζοκόντας»– χορογραφούνται από τον Κωνσταντίνο Ρήγο και παρουσιάζονται από το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Ανάμεσά τους μόνον ένα γράφτηκε από τον συνθέτη για να γίνει χορευτική παράσταση: «Το καταραμένο φίδι» είναι μια σουίτα μπαλέτου για δύο πιάνα και φωνή, που ανέβηκε για πρώτη φορά από το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου το 1951 σε δική της χορογραφία και κοστούμια του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα. Σε εκείνη την παράσταση τραγούδησε ο Γιώργος Μούτσιος, σε αυτή την παραγωγή ο βαρύτονος της ΕΛΣ Διονύσης Σούρμπης θα βρίσκεται στη σκηνή δίπλα στο πιάνο.

Είναι «Ο χορός με τη σκιά μου» μια παράσταση για να τη δει ο θεατής που αγαπά τον χορό, και ταυτόχρονα να παρακολουθήσει ο λάτρης της μουσικής του Μάνου Χατζιδάκι, ρωτάμε τον μαέστρο, ο οποίος υπήρξε φίλος του συνθέτη. «Σε όλα τα έργα του Χατζιδάκι τα κυρίαρχα στοιχεία που ενυπάρχουν στη σύνθεση είναι το ρυθμικό, λυρικό στοιχείο και το χορευτικό, με εναλλασσόμενη βαρύτητα», απαντά. Και συνεχίζει: «Στην προκειμένη περίπτωση, ο Κωνσταντίνος Ρήγος έδωσε σε αυτό το μουσικό αμάλγαμα μια χορευτική προέκταση. Με αυτή την απόφαση πήρε βεβαίως ένα ρίσκο, αλλά πιστεύω ότι τα μουσικά έργα παρουσιάζονται με τέτοιον τρόπο που το χορευτικό στοιχείο δένει με το ελεγειακό, δεν το απορρίπτει. Οι συντελεστές είναι όλοι εξαιρετικοί, τόσο τα μέλη της ορχήστρας όσο και οι πιανίστες και ο σολίστας βαρύτονος. Η παράσταση θα μπορούσε άνετα να παρουσιάζεται κονσερτάντε, δηλαδή σε συναυλιακή μορφή».

Ενας από τους νεότερους χορευτές από το Corps de ballet της ΕΛΣ υποδύεται το τρομερό καταραμένο φίδι του Καραγκιόζη, αλλά επειδή δεν τον ευχαριστούν οι κινήσεις του, επαναλαμβάνει ξανά και ξανά το κομμάτι στο μικρό διάλειμμα της πρόβας που παρακολουθούμε. Τα κοστούμια που σχεδίασαν οι Deux Hommes, κατά παραγγελία της ΕΛΣ, ταιριάζουν στο εντυπωσιακό θέαμα που δημιουργεί επί σκηνής ο Ρήγος – ο ίδιος υπογράφει και τη σκηνογραφία: τα μαύρα αστράφτουν, και στις καλύτερες στιγμές τους διαθέτουν την αφαιρετικότητα των Ιαπώνων σχεδιαστών – δασκάλων του μινιμαλισμού και την κομψότητα μιας νεοϋορκέζικης παρέας σε ένα λοφτ του Μανχάταν, ενώ η κίνησή τους βρίσκεται σε αρμονία με τη χορογραφία.

Στον κόσμο που δημιουργεί ο Ρήγος κάθε σημείο του ορίζοντα είναι κι ένα δωμάτιο, όπου ο χορός γίνεται ένα με τη μουσική. «Τι είναι ο “Χορός με τη σκιά μου”; Ενας χορός με τον εαυτό μου. Μια εξομολόγηση επί σκηνής όλων αυτών που έχω ζήσει και που κουβαλάω για πάντα μέσα μου», σημειώνει ο ίδιος και συνεχίζει: «Από την εφηβική μου ηλικία, η μουσική και ο λόγος του Μάνου με επηρέασαν βαθιά. Δεν τον γνώρισα ποτέ – τον πλησίασα κάποιες φορές, αλλά πάντα υπήρχε μια απόσταση. Η απόσταση στην οποία σε κρατάει ο φόβος τη στιγμή που βρίσκεσαι απέναντι σε κάτι σπουδαίο. Τώρα πια ο φόβος έχει φύγει, αλλά το δέος παραμένει. Καθώς πια νιώθω το έργο του ως ένα κομμάτι του ίδιου μου του εαυτού, πλέον νιώθω πιο τολμηρός να το αγγίζω και να το κάνω δική μου χορογραφία».

Περιμένουμε να δούμε τη μικρή έκπληξη που μας αποκαλύφθηκε για το τέλος, αλλά πρέπει να αφήσουμε την πρόβα πριν ολοκληρωθεί. Ετσι θα δούμε πια στην πρεμιέρα το σόλο του Κωνσταντίνου Ρήγου στο τελευταίο θέμα από το «Χαμόγελο της Τζοκόντας» αποδίδοντας μικρό φόρο τιμής στον Μάνο Χατζιδάκι, στη μουσική ευαισθησία, στη δημιουργική φαντασία και ίσως στις δικές του νεανικές μυθολογίες.

Παραστάσεις 9, 10, 16, 17, 24/11 στο ΚΠΙΣΝ.